ماجرای کانال INSTEX چیست؟ / بلوف اروپا برای دور زدن آمریکا یا دام برای ایران

گروه سیاسی- سه کشور اروپایی فرانسه، آلمان و انگلیس روز گذشته به طور رسمی ایجاد زیرساخت INSTEX را که SPV محسوب می‌شود، ایجاد کردند تا از این طریق تحریم‌های آمریکا علیه ایران را دور بزنند.

به گزارش افکارنیوز، INSTEX به طور مخفف یعنی ابزار حمایت از مبادلات تجاری، مکانیزه پرداختی است که به شرکت‌های اروپایی این امکان را می‌دهد بدون قرار گرفتن در معرض تحریم‌های آمریکا با ایران تجارت کنند. سه شرکت اروپایی طی بیانیه‌ای اعلام کردند INSTEX از تجارت قانونی اروپا با ایران حمایت کرده و در گام نخست بخش‌های حیاتی برای مردم ایران را از جمله امور دارویی، تجهیزات پزشکی و مواد غذایی را در برخواهد گرفت

ایجاد SPV که INSTEX ابزار آن محسوب می‌شود، بخشی از تلاش اروپا برای نجات توافق هسته‌ای با ایران است.

در صورتی که SPV وجود نداشته باشد، شرکت‌های اروپایی که می‌خواهند از ایران کالا وارد کنند یا نفت بخرند، در معرض سیاست‌های تنبیهی آمریکا به دلیل نقض تحریم‌ها قرار خواهند گرفت.

جرمی هانت، وزیر امور خارجه انگلیس، می‌گوید: INSTEX ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گامی شفاف و عملی است که نشان می‌دهد اروپا خود را شدیدا متحد به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ ایران تا زمانی که این کشور به طور کامل به توافق پایبند باشد، می‌دانند.

عراقچی همچنین گفته است که ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌برای اینکه ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌چرخه SPV کامل شود ایران باید یک شرکت آینه ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌با INSTEX در داخل ایجاد کند.‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ هنوز مشخص نیست که چه زمانی قرار است مبادلات تجاری با SPV انجام شود اما انتظار می‌رود که عملیاتی شدن آن چند ماه طول بکشد.‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

در حالی که SPV با هدف مصون نگاه داشتن شرکت‌های اروپایی از عواقب نقش تحریم‌های ایران تشکیل شده است، اما اروپایی‌ها در بیانیه خود اعلام کرده‌اند که طرف‌های ثالث نیز می‌توانند به این سامانه متصل شوند.

در بیانیه اروپایی‌ها آمده است: در بلندمدت قصد داریم INSTEX را بر روی کشورهای ثالث که می‌خواهند با ایران تجارت کنند، باز کنیم و سه کشور اروپایی به همکاری خود برای رسیدن به این هدف ادامه خواهند داد.

البته در این بیانیه در طور شفاف آمده است که هنوز مشخص نیست چگونه قرار است به کشورهای ثالث دسترسی به INSTEX داده شود.

در این بیانیه، اروپایی‌ها از ایرانیان خواسته‌اند تا تمام ضوابط FATF را اجرایی کنند.

در واکنش به معرفی SPV آمریکا مجددا شرکت‌های اروپایی را تهدید کرده و گفته است شرکت‌هایی که از این طریق تحریم‌های آمریکا علیه ایران را نقض می‌کنند در معرض قطع دسترسی به نظام بانکی آمریکا قرار خواهند گرفت.‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌

بیشتر بخوانید:

امروز محمد دهقان نایب رئیس فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس، جزئیات دامی که اروپا و آمریکا در قالبINSTEX برای ایران پهن کرده اند را تشریح کرد.

وی اظهار داشت: در سال، حدود ۷۵۰ میلیون دلار شرکت های داروسازی، مواد اولیه دارو از چین و هند وارد می کنند.

نایب رئیس فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس ادامه داد: اروپا و آمریکا هم مواد اولیه تولید داروی خود را از چین و هند وارد می کنند، زیرا تولید این مواد که دارای خطرات زیست محیطی است در اروپا و آمریکا با محدودیت های سختی مواجه است.

دهقان تصریح کرد: علاوه بر حدود ۷۵۰ میلیون دلار مواد اولیه، واردکنندگان دارو نیز از دولت ارز می گیرند و داروهایی وارد می کنند که مشابه داخلی آن وجود دارد اما به دلیل برخی ارتباطات، سودجویی ها و در مواردی ضرورت ها این واردات انجام می شود.

وی با اشاره به وجود فساد در واردات دارو، گفت: کل هزینه ارزی واردات دارو و مواد اولیه تولید دارو به کشور در سال حدود دو میلیارد دلار است که در بودجه سالانه پیش بینی می شود.

نماینده مردم چناران و طرقبه با بیان اینکه کارخانجات دارویی داخلی بیش از ۹۵ درصد نیاز دارویی داخل کشور را تولید می کنند و شش هزار قلم دارو در داخل کشور تولید می شود، اظهارداشت: در حالی که کشور ترکیه با جمعیتی همانند ایران سالانه ۲۱ میلیارد دلار صرف واردات دارو می کند.

دهقان اضافه کرد: ترکیه محصول نهایی دارو را وارد می کند اما ایران بیش از ۹۵ درصد داروهای مورد نیاز خود را تولید می کند و به همین دلیل هزینه ارزی کمتری برای واردات دارو دارد.

وی، INSTEX را دام اروپا با هماهنگی آمریکا برای ایران خواند و گفت: دامی که اروپایی ها با هماهنگی آمریکا برای ایران پهن کرده است این است که ما از اروپا با ارز دولتی ۴۲۰۰ تومانی محصول نهایی دارو را وارد کنیم.

این نماینده مجلس با اشاره به اینکه اروپا مواد اولیه دارو ندارد، گفت: اگر هم در موارد محدودی داشته باشد، اجازه صادرات آن را ندارد، زیرا صادرات مواد اولیه دارو از اروپا به سایر کشورها ممنوع است.

دهقان تصریح کرد: اگر بر اساس این ساز و کار، محصول نهایی دارو را از اروپا وارد کنیم، هزینه ارزی واردات دارو به کشور ممکن است به تدریج به حدود ۲۰ برابر افزایش یابد و شاید ایران بر اساس این سازوکار مجبور شود به تدریج حدود ۴۰ میلیارد دلار ارز صرف واردات دارو به کشور کند.

وی با تاکید بر اینکه کانال مالی اروپا هیچ ارزشی ندارد، گفت: اگر ایران بخواهد از این کانال مالی استفاده کند باید هزینه ارزی تامین مالی داروی خود را به ۲۰ برابر افزایش دهد.

دهقان گفت: امکان دارد دولت به خاطر اینکه بگوید رابطه مالی با اروپا برقرار است در دام آمریکا و اروپا قرار گیرد که اگر این اتفاق بیفتد هزینه ارزی تامین دارو به شدت افزایش می یابد و نیاز دارویی ما وابسته به اروپا می شود، این در حالی است که اروپا قابل اعتماد نیست.

وی تصریح کرد: باید مراقب بود مسئولان از شوق اینکه بگویند هنوز با اروپا رابطه داریم و توجیهی برای حفظ برجام پیدا کنند، در این دام نیفتند.

عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس گفت: کانال اروپایی جز دلخوش کردن برخی از غرب پرستان، جز تحقیر ملت ایران و به دست گرفتن مقدرات ملت در خصوص تامین نیازهای دارویی و غذایی و بازی کردن با منافع مردم حاصلی ندارد.