داستان غلامی که تجارت امام صادق (ع) را بهم ریخت

حجت الاسلام والمسلمین سید مهدی حائری زاده سخنران و کارشناس امور دینی، با اشاره به گرانی‌های این چند وقت اخیر و اعتراضات مردمی نسبت به تورم اقتصادی، اظهار کرد:

اخبار مذهبی - در بین فضایل، انصاف در فروش و قضاوت یکی از بالاترین اعمال محسوب می‌شود. خداوند در قرآن، دو سوره را با کلمه «وَیْلٌ» شروع می‌کند که هر دو با معنی «حق الناس» یاد می‌شود. همچنین در این مصحف شریف آسمانی، خداوند با عبارت «ویل للمطففین؛ واى بر کم‌ فروشان» به بندگان خود تذکر می‌دهد.

پیامبر خدا (ص) می‌فرماید:« مَن دخَلَ فی شیءِ مِن اَسعارِ المُسلمین لِیَغلی علیهم کان حقًا عَلی اللهِ اَن یَقذِفَهَ فی مُعظَمِ جَهنَّم رأسَه اَسفلَه [۱]؛هر کسی به عنوانی، سبب گرانی در بازار مسلمانان گردد برخداوند لازم است او را در بزرگترین جایگاه جهنم سرنگون سازد».

وی در ادامه با اشاره به احتکار کنندگان گفت: در این شرایط اقتصادی بخش دوم صحبت ما با کم فروشان است، کسانی که در این موقعیت ارزاق و مایحتاج مردم را احتکار می‌کنند و در فروش آن‌ها کم می‌گذارند تا در زمانی به طمع سود بیشتر، گران‌تر اجناس خود را بفروشند. این کار احتکار کنندگان و کم فروشان به ضرر بازار خواهد بود و باعث تشدید گرانی‌ها می‌شود.

این کارشناس دینی در این زمینه روایتی از امام صادق (ع) نقل کردند که ایشان به یکی ازخدمت گزارانش به نام «مصادف» هزار دینار پرداخت و به اوفرمود:« آماده سفر تجار‌ی به مصر باش، زیرا عائله من زیاد شده است و نیاز به درآمد بیشتر دارم. مصادف با پول امام کالایی را تهیه کرد و همراه گروهی از تجار رهسپار مصر شد. این گروه وقتی به نزدیکی مصر رسیدند، با کاروانی برخورد کردند که به تازگی از مصرخارج شده بودند، از اهل کاروان درباره وضعیت بازار مصر و موقعیت کالا‌ها سؤال کردند و معلوم شد کالای تجارتی ایشان از نیاز‌های عمومی مردم مصر و در بازار‌های آنجا نایاب است و مشتری فراوانی دارد. مصادف و همراهانش با آگاهی از این وضعیت، هم سوگند شدند که هیچ کسی کالایش را کمتر از دو برابرخرید نفروشد، آنها پس از فروش کالا به مدینه برگشتند. 

مصادف خدمت امام (ع) رسید، در حالی که دو کیسه هرکدام حاوی هزار دینار در دست داشت،آن را خدمت حضرت نهاد و عرض کرد: فدایت شوم، یکی اصل سرمایه و دیگری سود آن است. حضرت فرمودند: این سود بسیار زیاد است، چگونه بدست آوردی؟ مصادف تمام ماجرا را برای امام (ع) تعریف کرد. حضرت با ناراحتی فرمودند: سبحان الله! به زیان مردمی مسلمان، هم قسم شده اید که متاع خویش را جز دو برابر قیمت خرید نفروشید؟

آن گاه یکی از دو کیسه را برداشت و فرمودند: این سرمایه من، ما را به چنین سودی نیاز نیست. سپس فرمودند: یَامُصادَف مجالدهُ السُیُوفِ إهونُ مِن طَلَبِ الحَلال [۲]برخورد شمیشر‌ها در هنگام کارزار و جهاد راحت‌تر از به دست آوردن مال حلال است».

[۱]مستدرک الحاکم

[۲]بحارالانوارج ۴۷، ص ۵۹