محرم ۹۹ در رادیو فرهنگ چه می‌گذرد؟

علیرضا حبیبی مدیر رادیو فرهنگ در خصوص محرم این شبکه رادیویی گفت: ویژه برنامه " حسینیه ایران " با همراهی رادیو زیارت و با مشارکت اداره کل صدای استان‌ها و اجلاس بین المللی پیر غلامان و خادمان حسینی بصورت زنده و مستقیم هر شب از ساعت 22 الی 24 به مدت دو ساعت از حرم حضرت ثامن الائمه امام رضا(ع) از رادیو فرهنگ، رادیو زیارت و تمامی رادیوهای سراسری استان پخش می‌شود.

اخبار فرهنگ و هنر -وی با بیان اینکه گوینده این برنامه مجری شاخص سید جمال هاشم‌زاده است، افزود: ویژه برنامه حسینیه ایران، در شرایطی پخش می‌شود که ویروس کرونا مانع برگزاری مناسک بزرگ عزاداری و اجلاس پیرغلامان و خادمان حسینی شد. رادیو فرهنگ به دلیل ذات فرهنگ اسلامی، که در نهاد آن نهفته است، شعائر دینی و مذهبی و نیاز معنوی مخاطبان را رصد می‌کند و این اقدام برگزاری حسینیه ایران به همین منظور شکل گرفت.

مدیر شبکه رادیویی در ادامه گفت: برنامه محتشم نامه به معرفی شعر عاشورایی و آئینی ایران با نگاهی آسیب شناسی به این موضوع پرداخته است، مهدی امین فروغی به عنوان کارشناس در برنامه «محتشم‌نامه» حضور دارد که خود نویسنده وپژوهشگر کتابی با عنوان «محتشم‌نامه» است.  در این برنامه سعی شده تا نکاتی که رهبر معظم انقلاب در دیدارشان همه ساله با شاعران و مداحان دارد گوشزد کند و آن نکات در این برنامه با حضور شاعران و برجستگان و مداحان آئینی کشور تجلی پیدا کند.

علیرضا حبیبی همچنین گفت: ویژه برنامه پرده عشاق در واقع یک برنامه آئینی است که در قالب یک حماسه خوانی و نمایش آئینی، نقالی آئینی و نقالی عاشورا و کربلا را در 12 مجلس با حضور نقالان برجسته کشور از جمله مرشد و محمدرضا معجونی با یک روایت هنری و تاریخی تقدیم شنوندگان می شوند و بسیار برنامه شنیدنی است.  امروز پنجشنبه 6 شهریورماه در برنامه پرده‌خوانی واقعه کربلا و عهدشکنی کوفیان را داریم. در واقع برای اولین بار در رادیو و در این برنامه یک نمایش رادیویی با پرده‌خوانی و نقالی تلفیق شده است و به صورت ویژه روی آنتن می‌رود.

علیرضا حبیبی یکی از ویژه برنامه‌های دیگر شبکه رادیویی فرهنگ را برنامه ایی با عنوان بوطیقا دانست و توضیح داد: این برنامه به نقد و تحلیل و بررسی ادبیات دینی وآئینی مردم ایران در دوره اسلامی و دوره معاصر می‌پردازد و می‌توان گفت این برنامه تلفیقی از معرفی آئین های عزاداری و تجلی آنها در ادبیات فارسی است.

وی با بیان اینکه ویژه برنامه "هفت کوچه در سوگ" یک مجلس عزاداری با حضور اقوام مختلف ایرانی است، گفت: در این برنامه برخلاف ذائقه فرهنگی ایرانیان، که مناسک عزاداری را در غروب برپا می‌کنند، عزای حسینی صبح  و با حضور همه گویش‌ها، لهجه‌ها و استان‌ها برگزار شده است. هرروز به یک یا دو استان سر می‌زنیم و هدف بازخوانی و بازگویی آئین‌های فرهنگ مردم ایران در دهه محرم و عاشورا در قالب یک ویژه برنامه ملی در کنار اقوام هیئت‌های مذهبی در سراسر ایران است.  در این برنامه فرهنگیاران کشور اعم از اساتید کشور، مدیران فرهنگی، پژوهشگران و افرادی که در این راستا ذائقه دارند و با آئین ها آشنا هستند، گرد هم آمده‌اند و در این برنامه شرکت می‌کنند.

مدیر رادیو فرهنگ با بیان اینکه برپایی مراسم و مناسک عزاداری در محرم و صفر و قیام اباعبدالله الحسین(ع) تنها در جغرافیای ایران نیست، بلکه در دنیا شکل می‌گیرد، گفت: ویژه برنامه "جام شفق" با هدف بررسی و تاثیرگذاری آئین محرم و صفر و فرهنگ عامه در آیین‌های عزاداری حسینی در کشورهای دنیا بویژه کشورهایی مسلمان از جمله شبه قاره هندوستان،پاکستان، کشمیر، بنگلادش، افغانستان، تاجیکستان را مورد بررسی قرار می‌دهند. "نی‌نامه نی‌نوا" ویژه برنامه برای روز تاسوعا و عاشورا است، این برنامه در قالب یک مراسم ملی همزمان از هیئت‌ها و گزارش‌هایی که در گوشه کنار ایران گرفته شده، به صورت زنده با همکاری اداره کل صدای استان‌ها پوشش داده می‌شود.

وی افزود: در این برنامه کتاب حماسه حسینی استاد شهید مرتضی مطهری توسط گوینده خوش سخن و خوش بیان استاد بهروز رضوی روایتگری شده و در قالب رادیو کتاب هر روز این کتاب بازخوانی می‌شود و از رادیو فرهنگ به سمع شنوندگان می‌رسد. همچنین در این برنامه کتاب نفیس گنجینه اسرار عمان سامانی که یک حماسه عرفانی و عاشورایی است، در 13 مجلس تا شب شهادت امام سجاد(ع) که شب عزیمت کاروان به سمت شام است با روایتگری استاد ساعد باقری روی آنتن می‌رود.  همچنین برنامه "شقایق‌نامه" است که براساس این کتاب شاعر مرحوم سید حسن حسینی تنظیم رادیویی شده است، با صدای خوش گوینده پیشکسوت خانم پریچهر بهروان قرائت شده است که این برنامه هم یکی از برنامه‌های شنیدنی رادیو فرهنگ است.

مدیر شبکه رادیویی فرهنگ در ادامه گفت: برنامه "آب فرات" ویژه روز تاسوعا است، روز تاسوعا به عنوان روز حضرت ابوالفضل(ع) نامگذاری شده است، گاهی آنقدر ارادت ما ایرانی ها به حضرت ابالفضل العباس(ع) به اوج می‌رسد که احساس شرمندگی می‌کنیم که حق مطلب را شاید نتوانسته ادا کرده باشد. به همین خاطر ویژه برنامه آب فرات را با نگاهی به شخصیت ایشان و همچنین بازتاب این شخصیت در آئین‌ها و فرهنگ و ادبیات کشور بررسی کرده‌ایم تا بتوانیم ویژه برنامه‌ای مختص حضرت ابالفضل عباس(ع) داشته باشیم.

وی همچنین اضافه کرد: ویژه برنامه «بحر در کوزه» که به بررسی آیین‌های مختلف عزاداری با نگاهی به سبک زندگی اهل‌بیت بویژه حضرت اباعبدالله الحسین(ع) اختصاص دارد و هر شب در آن، گفت‌وگو با یکی از شخصیت های آیینی پخش می‌شود. در این ویژه برنامه که کاری از گروه تاریخ و اندیشه شبکه فرهنگ است، با شخصیت‌های آیینی درباره شور و شعور حسینی، واقعه عاشورا و مرثیه‌خوانی در رثای سالار شهیدان امام حسین (ع) و ... گفت‌وگو می‌شود.

علیرضا حبیبی همچنین عنوان کرد: "ققنوس" ویژه برنامه روز تاسوعا و عاشورا است، که تقدیم شنوندگان می‌شود و همچنین در روز عاشورا مقتل خوانی در برنامه "سراپرده راز" پخش خواهد شد و در این برنامه به فرهنگ عزاداری در محرم و عاشورای حسینی نزد اقوام مختلف ایران، نماز ظهر عاشورا، راز ماندگاری حماسه عاشورا، آشنایی با فلسفه  قیام امام حسین(ع) پرداخته می‌شود. برنامه "حریر سخن" با موضوع مشاعره عاشورایی به منظور  آشنایی مخاطب با مرثیه‌هایی که در طول تاریخ سروده شده با کارشناسی اسماعیل آذر  از رادیو فرهنگ پخش می‌شود. برنامه «مشاعره» با اجرای اسماعیل آذر را همه کسانی که تلویزیون نگاه می‌کنند، می‌شناسند. برنامه‌ای ادبی که این بار جوانان را پای کار آورده و تلاش کرده حتی استعداد کودکان و نوجوانان را هم در حوزه ادبیات به رخ بکشد حالا یکسالی است که قالب محبوب «مشاعره» به رادیو هم راه پیدا کرده و با نام "حریر‌ سخن" از رادیو فرهنگ پخش می‌شود.

مدیر شبکه رادیویی درباره ویژه برنامه به "روایت تعزیه" توضیح داد: این برنامه به سفارش رادیو فرهنگ در 14 مجلس نمایش تعزیه در اداره کل هنرهای نمایشی رادیو تولید شده است که همزمان از رادیو نمایش نیز پخش می‌شود. ویژه برنامه "برگ های روشن آینه" نیز جزو برنامه‌هایی است که در آن به معرفی کتاب در زمینه محرم و عاشورا می پردازد و نوعی کتاب شناسی محرم و عاشورا است.