آغاز جنگ ۱۲ روزه تحمیلی علیه ایران در تیرماه امسال، رویدادی بود که پیامدهای بسیار گسترده و عمیقی برای شهرها، به ویژه پایتخت کشور یعنی تهران به همراه داشت.
این درگیری نظامی، خساراتی به بخش‌های مختلف شهری، ساختمان‌ها، زیرساخت‌ها و زندگی روزمره مردم وارد کرد؛ این شرایط بحرانی، واکنش سریع و هدفمند مسئولان شهری را طلب می‌کرد تا ضمن مدیریت شرایط، جلوی وخیم‌تر شدن اوضاع گرفته شود و امنیت روانی شهروندان به گونه‌ای حفظ شود که زندگی آنها به روال عادی نزدیک شود.
شهرداری تهران به عنوان نهاد مدیریت شهری، بلافاصله پس از آغاز جنگ 12 روزه وارد عمل شد و با استفاده از تمامی ظرفیت‌های خود، برنامه‌ای جامع و مدون برای مقابله با این بحران طراحی و اجرا کرد.
هدف اصلی این برنامه‌ها، حفظ آرامش و امنیت روانی شهروندان به ویژه خانواده‌های جنگ‌زده بود که در نتیجه این نزاع نظامی، خانه و کاشانه خود را از دست داده یا به شدت آسیب دیده بودند.
شهرداری با در نظر گرفتن ابعاد مختلف بحران، اقدام به ساماندهی امور اسکان اضطراری، تامین نیازهای اولیه و جبران خسارات وارد شده کرد تا حداقل بتواند شرایط زندگی این خانواده‌ها را به صورت موقت و در کوتاه‌مدت بهبود بخشد.
شهرداری تهران در این دوره حساس، مدیریت جامع و سازماندهی شده‌ای را در حوزه‌های مختلف شهری به اجرا گذاشت که نشان‌دهنده عزم جدی برای خدمت‌رسانی به مردم بود.
اگرچه شهرداری به لحاظ مالی با محدودیت‌های جدی مواجه است و اعضای شورای شهر بارها به نیاز مبرم این نهاد به حمایت مالی مستقیم دولت در امر بازسازی خانه های آسیب دیده در جنگ اشاره کرده‌اند، اما با همه این چالش‌ها، فعالیت‌های گسترده و موثری در زمینه‌های مختلف انجام شده است.
در حالی که موضوع کمک‌های مالی دولت به خانواده‌های آسیب‌دیده و شهرداری تهران برای جبران خسارات ناشی از جنگ 12 روزه از اهمیت بالایی برخوردار است، طبق اعلام مهری چمران، رئیس شورای شهر تهران، تاکنون دولت هزینه‌ای بابت این بحران پرداخت نکرده و وضعیت کمک‌های مالی دولت همچنان نامشخص است.
این موضوع نگرانی‌هایی را در میان مسئولان شهری ایجاد کرده است، چرا که منابع مالی مورد نیاز برای انجام عملیات گسترده بازسازی و خدمت‌رسانی به خانواده‌های آسیب‌دیده بسیار زیاد است.
شهرداری منتظر کمک دولت نماند
با این وجود، شهرداری تهران به جای انتظار کشیدن برای کمک‌های دولت، خود پیشگام شده و آستین‌ها را بالا زده است تا بدون توقف و وقفه، اقدامات لازم برای حل مشکلات و ساماندهی خانواده‌های آسیب‌دیده را پیش ببرد.
این مدیریت فعال و مسئولانه، نشان‌دهنده عزم و اراده مدیریت شهری برای حمایت از شهروندان و حفظ آرامش روانی آنهاست، حتی در شرایطی که تامین منابع مالی با محدودیت‌های جدی همراه است.
در مصوبه اخیر دولت، وظایف مشخص و روشن‌تری به شهرداری محول شد تا در بحران ناشی از جنگ 12 روزه، خدمات اساسی به خانواده‌های آسیب‌دیده ارائه شود.
این مصوبه با تاکید بر مسئولیت‌های اجتماعی، امدادی و بازسازی، شهرداری را مکلف کرد تا با همکاری سایر نهادهای مرتبط، اقدامات لازم را به سرعت و با دقت اجرا کند.
هدف از این همکاری‌ها، تسریع در فرآیند بازسازی، تامین امکانات اولیه و حمایت از خانواده‌هایی بود که به دلیل این جنگ ناخواسته، زندگی‌شان به شدت تحت تاثیر قرار گرفته بود.
تا این لحظه، عملیات اسکان اضطراری در 12 منطقه مختلف شهر تهران با موفقیت اجرایی شده است و بخش قابل توجهی از خانواده‌هایی که در ابتدا در این محل‌های موقت اسکان یافته بودند، پس از برطرف شدن مشکلات اولیه، خانه‌های خود را ترک کرده‌اند و به زندگی عادی بازگشته‌اند.
فرایند ارزیابی دقیق و علمی به منظور تشخیص میزان آسیب دیدگی افراد و خانواده‌ها، توسط دبیران بحران در هر یک از مناطق انجام می‌شود.
بر اساس این ارزیابی‌ها، خانواده‌های آسیب‌دیده پس از اعلام وضعیت خود به شهرداری، به محل‌های اسکان معرفی شده و تحت حمایت قرار می‌گیرند.
جبران 90 درصد خسارات جزئی به ساختمان های آسیب دیده، پایان یافت
عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران، در گفت‌وگو با تسنیم اعلام کرده که جبران 90 درصد خسارات جزئی وارد شده به ساختمان‌های آسیب‌دیده در جریان جنگ 12 روزه، تاکنون به پایان رسیده است.
همچنین، مراحل جبران خسارات میانی که بیش از 2 هزار مورد را شامل می‌شود، آغاز شده و بخش مهمی از این عملیات نیز انجام شده است.
به گفته محمدخانی؛ علاوه بر این، عملیات مقاوم‌سازی ساختمان‌ها که گامی مهم در افزایش ایمنی و استحکام آنها به شمار می‌رود، نیز شروع شده و نوسازی ساختمان‌ها در مرحله صدور پروانه قرار دارد.
اسکان موقت خانواده های آسیب دیده در 9 هتل پایتخت
وی با بیان اینکه در راستای اسکان موقت خانواده‌های آسیب‌دیده، هتل‌های مختلفی در سطح شهر در نظر گرفته شده است؛ افزود: مجموعاً 11 هتل شامل دو هتل متعلق به شهرداری و چند هتل اجاره‌ای از جمله هتل‌های لاله، پارسیان، کوثر، هما، هویزه، ورزش و آپارتمان‌های آرامش و پارسیان، در اختیار خانواده‌هایی قرار گرفته‌اند که خانه‌هایشان آسیب دیده است.
سخنگوی شهرداری تهران تصریح کرد: این هتل‌ها به منظور تسهیل دسترسی خانواده‌ها، در نقاط مختلف شهر تهران مستقر شده‌اند. هرچند برخی گزارش‌ها از نارضایتی کیفیت خدمات برخی هتل‌ها حکایت داشت، اما با تغییرات انجام شده در نحوه ارائه غذا و خدمات توسط شهرداری، رضایت نسبی این خانواده‌ها افزایش یافته است.
تأمین روزانه 2000 وعده غذایی از آشپزخانه مرکزی شهرداری تهران
وی همچنین به تأمین روزانه حدود 2 هزار وعده غذایی از آشپزخانه مرکزی شهرداری برای خانواده‌های ساکن در مراکز اسکان اشاره کرد و گفت: این وعده‌ها شامل شام و ناهار بوده و غذاهایی متنوع مانند انواع خورشت‌ها، کباب، جوجه و کوفته در آنها ارائه می‌شود. اگرچه برخی از هتل‌ها نیز در تهیه وعده‌های غذایی مشارکت دارند، بخش عمده‌ای از تغذیه توسط آشپزخانه مرکزی شهرداری تامین می‌شود تا کیفیت و سلامت غذاها به شکل مناسبی تضمین شود.
آغاز اسکان موقت آسیب دیدگان با تأمین 17 قلم لوازم ضروری
محمدخانی اعلام کرد که مرحله عملیات‌های اضطراری به پایان رسیده و مرحله اسکان موقت آغاز شده است؛ در این مرحله، شهرداری اقدام به اجاره محل‌های اقامت برای خانواده‌های آسیب‌دیده کرده و همچنین تامین 17 قلم از لوازم ضروری زندگی مانند یخچال، تلویزیون، اجاق‌گاز و سایر لوازم برقی را برعهده گرفته است.
وی افزود: سقف هزینه در نظر گرفته شده برای هر خانواده 250 میلیون تومان است و تجهیزات مورد نیاز از فروشگاه‌های منتخب شهروند تهیه و با نظارت مالی مناطق به واحدهای مسکونی منتقل می‌شوند.
محمدخانی در پایان تاکید کرد که شهرداری تهران بدون دریافت حمایت مالی خاص از دولت، این خدمات را ارائه می‌دهد، اما هرگونه افزایش اعتبار و بودجه می‌تواند روند خدمت‌رسانی را به مراتب تسهیل و سرعت بخشد. در حال حاضر تمامی امور پشتیبانی زیر نظر معاونت مالی و اقتصادی شهرداری انجام می‌شود و مشکلی در تامین منابع مالی از طرف شهرداری وجود ندارد.
با وجود همه کمبودها و محدودیت‌های مالی، اقدامات شهرداری تهران در این بحران، نماد عزم، مسئولیت‌پذیری و همدلی مدیریت شهری است.
تسریع در خدمات رسانی به شهروندان با حمایت مالی دولت
اسکان اضطراری در 12 منطقه، تامین اقامت موقت و لوازم زندگی، تهیه روزانه هزاران وعده غذایی و آغاز فرایند بازسازی ساختمان‌های آسیب‌دیده، همه گام‌هایی مؤثر در حفظ آرامش روانی و رفاه اجتماعی شهروندان به ویژه خانواده‌های آسیب‌دیده از جنگ به شمار می‌روند؛ گرچه در برخی حوزه‌ها مشکلات و چالش‌هایی دیده شده، تلاش‌های مداوم و پیگیر برای بهبود کیفیت خدمات، نوید آینده‌ای روشن‌تر را می‌دهد.
انتظار می‌رود با حمایت‌های مالی دولت، روند خدمت‌رسانی بیش از پیش تسریع و ارتقا یابد.
این تجربه ارزشمند، گواه بر نقش کلیدی و حیاتی مدیریت شهری در بحران‌ها است که می‌تواند نقطه اتکایی مطمئن برای مردم باشد و امید را در دل آسیب‌دیدگان زنده نگه دارد.
