هرساله با فرا رسیدن هفته جوان تمام دستگاه‌ها برنامه‌های خود را ارائه می‌دهند و با گرفتن جشنواره‌هایی این هفته را جشن می‌گیرند در صدر این دستگاه‌ها وزارت ورزش و جوانان قرار دارد که براساس قانون متولی امور جوانان و سیاستگذار در این زمنیه است، از چند روز قبل برنامه‌های خود را ارائه دادند و از امروز قرار است برنامه‌هایی در سراسر کشور برگزار شود، اما دغدغه جوانان کجا و برنامه‌هایی که قرار است اجرا شود کجا؟
نشست ستاد ملی ساماندهی امور جوانان این هفته برگزار شد، نشستی با حضور برخی از نمایندگان دستگاه‌های مختلف که موضوعاتی را بررسی کردند و طرح‌هایی به تصویب نرسید و طرح‌هایی نیز رونمایی شد، از جمله اقدامات خوبی که انجام شد دیدار وزیر ورزش و جوانان با نمایندگان سمن‌های مختلف جوانان از سراسر کشور بود دیداری که شاید نمادین بود و کاری در عمل برای جوانان انجام نشد اما رویکرد خوبی را ایجاد می‌کند که امیدواریم این دیدار به سرنوشت دیدار نخبگان جوان با وزیر و رئیس جمهور دچار نشود و شاهد ادامه دار بودن این دیدارها تا به نتیجه رسیدن و حل برخی مشکلات حوزه جوانان باشیم.
اما از این اقدامات و کارهای نمادین و شعاری و تبلیغاتی که بگذریم جوانان امروز ما همچنان دغدغه اشتغال، ازدواج و مسکن دارند دغدغه‌هایی که گویا راه حلی برای آنها وجود ندارد و دستگاه‌ها نیز اهتمامی برای این کار ندارند، وام ازدواج از نمونه‌هایی است که قصه هزار و یک شبی شده است و هر دستگاه ساز خود را در این زمینه می‌نوازد با اینکه اختصاص وام سه میلیونی به جوانان برای ازدواج به گفته بسیاری از کارشناسان توهین به جوانان است و حتی بخشی از مشکلات مالی ازدواج آنها را حل نمی‌کند اما همین وام هم در بروکراسی بانک‌ها و آوردن ضامن‌ها و پیچ و خم‌های اداری با هزاران مانع و مشکل مواجه می‌شود و بسیاری از جوانان از خیر دریافت وام می‌گذرند، اما در هفته‌های اخیر خبر افزایش وام ازدواج از سه میلیون تومان به 10 میلیون تومان صدای بانک‌ها را درآورد که ما نمی‌توانیم این مبلغ را پرداخت کنیم این در حالی است که شنیده می‌شود شورای نگهبان نیز این موضوع را تأیید کرده است و حال باید دید آیا این مصوبه مجلس که به قانون تبدیل شده است اجرایی می‌شود یا مانند بسیاری از قوانین دیگر با بایگانی‌ها رفته و خاک خواهد خورد.
اشتغال و ازدواج جوانان هم که قصه‌های دیگری است، آمار بیکاری جوانان هر روز رو به افزایش است و با واردات بی رویه محصولات خارجی به کشور کارخانجات داخلی که می‌تواند مولد و اشتغال آفرین باشد هر روز وضعیت بدتری پیدا می‌کنند، ای کاش همزمان با هفته جوان متولیان اقتصاد و صنعت کشور زمینه‌هایی را فراهم می‌کردند که به جای افزایش واردات و ایجاد شغل‌های کاذب مانند دلالی و واسطه گری کارآفرینی و شغل‌های پایدار را به جوانان هدیه می‌دادیم شغال‌هایی که نگرانی از دست دادن آنها را با نوسانات وضعیت اقتصادی کشور نداشته باشند و بتوانند بر اساس آورده‌های خود برنامه ریزی کنند برای داشتن زندگی مشترک.
متأسفانه بسیاری از جوانان تحصیلکرده کشورمان در این روزها به دلیل اینکه نتوانسته‌اند شغل متناسب با تحصیلات خود را پیدا کنند به مشاغلی رو آورده‌اند که هیچ تناسبی با آنها ندارد و تنها به فکر امرار معاش خود هستند فارغ از اینکه کاری که انجام می‌دهند چیست؟ از سوی دیگر افزایش شغل‌های کاذب و حتی افزایش آسیب‌های اجتماعی یکی دیگر از نتایج بیکاری جوانان در جامعه است و به گفته کارشناسان حوزه جوانان تا زمانیکه مشکل اشتغال جوانان حل نشده باشد نباید امیدوار باشیم که سایر مشکلات آنها حل شود.
رضا اسماعیلی کارشناس امور جوانان با بیان اینکه بیکاری پایه تمام آسیب‌ها و مشکلات است، گفت: علت به تأخیر افتادن ازدواج جوانان افزایش برخی آسیب‌های اجتماعی و حتی علت افزایش آمارهای طلاق در کشور را می‌توان در بیکاری و مشکلات مالی جوانان جست وجو کرد.
وی افزود: اولین و اساسی ترین گام برای حل این مشکلات رفع معضل بیکاری است و باید تمام دستگاه‌ها و بالاخص وزارت ورزش و جوانان برنامه‌های جدی برای این موضوع داشته باشند.
بر اساس آمارها، حال و روز ازدواج در کشورمان نیز چندان تعریفی ندارد با تغییر الگوها و سبک زندگی مردم گویی ارزش‌ها تغییر کرده است، کاهش تمایل به ازدواج و افزایش آمار طلاق در کشور موضوعی است که تنها با برگزاری همایش و کنفرانس حل نمی‌شود.
ایراندخت فیاض کارشناس مسائل فرهنگی با اشاره به کاهش آمار ازدواج در کشور، گفت: اینکه آیا ما واقعاً با پدیده عدم تمایل جوانان به ازدواج یا تأخیر در سن ازدواج جوانان مواجه هستیم یا خیر؟ نیازمند یک تحقیق گسترده و منطقه‌ای در سطح استان‌های کشور است.
فیاض تصریح کرد: به نظر بنده بخشی به دلیل خودشناسی نسل جوان از خودشان است، در گذشته جوانان خودشناسی دقیق از خود نداشتند به همین دلیل با یک یا دو فاکتور تن به ازدواج می‌دادند و به دلیل هنجارهای مسلط اجتماعی که وجود داشت چه برای خانم و آقا مانند اینکه با لباس عروسی به خانه داماد می‌رود و با کفن از آنجا خارج می‌شود و اینکه در هر شرایطی متعهد به ازدواج باشند یا برای آقایان متارکه و طلاق به عنوان ناهنجاری اجتماعی و رفتاری محسوب می‌شد و فرد در صورت جدایی با یک بایکوت اجتماعی مواجه می‌شد به همین دلیل حتی فردی که ازدواج مجدد انجام می‌داد به عنوان یک اختلال رفتاری بایکوت اجتماعی می‌شد.
وی تصریح کرد: اما امروز جوانان به دنبال این هستند با افرادی ازدواج کنند که دقیقاً با ویژگی‌های آنها همخوانی داشته باشد و با خواسته‌ها و نیازها و اهداف او همخوانی داشته باشد در گذشته گفته می‌شد یک فرد متدین باشد اما واژه تدین باید برای جوانان کالبد شکافی شود به همین دلیل امروزه وقتی می‌گوییم تدین، جوانان کالبد شکافی می‌کنند که دقیقاً تدین به چه معنا است؟
فیاض خاطرنشان کرد: از طرف دیگر در فضای جهانی و ایران که تحت تأثیر فضای جهانی است دیگر متارکه و طلاق یک ناهنجاری تلقی نمی‌شود و یک حق اجتماعی محسوب می‌شود و افراد می‌گویند که من باید زندگی کنم و اگر شرایط زندگی برایم سخت بود لازم نیست آن را ادامه دهم این موضوع یک اضطراب و دل نگرانی شناور مداومی را برای طرفین ایجاد می‌کند که زمانیکه دقت در انتخاب بالا می‌رود تأخیر در انتخاب هم صورت می‌گیرد به این دلیل امروز نسل جوان دل نگرانی این را دارد که آیا تمام استانداردهای لازم را شناخته‌ام یا خیر و طرف مقابل چه ویژگی‌هایی دارد.
وی افزود: این یک دور گذار در جامعه ما دارد الان مفهوم تفاهم نسبت به دهه 60 کاملاً کالبد شکافی شده است دیگر مرزبندی بین وظایف وجود ندارد اگر غیر از این باشد یک نقص جدی در زندگی ایجاد می‌شود ما مرزهای جنسیتی را باید واقعاً برداریم و باید مشارکت و همکاری را جایگزین کنیم تا هر دو نفر در راه رشد طرفین حرکت کنند و اگر لوازم و اقتضائاتی نیاز دارد باید برای یکدیگر آن را فراهم کنند و پیشرفت طرف مقابل را پیشرفت خود بدانند.
این کارشناس مسائل فرهنگی ادامه داد: بحث دیگر فضای جهانی است در فضای جهانی به دلیل اینکه امروز جهان به سمت و سوی غالب شدن رویکرد سکولاریسم حرکت می‌کند، بخش هایی از آن به زندگی ما هم آمده است در جهان فعلی با غلبه این رویکرد بحث انسان محق در مقابل انسان مکلف مطرح است یعنی انسان دائماً به دنبال حق خود است و آنقدر این انسان در حق خود غوطه‌ور است که گاهی فراموش می‌کند تکلیفی دارد که این هم یک نگاه افراطی است.
فیاض تصریح کرد: یکی دیگر از این فضاهای فراملی عدم مسئولیت پذیری یا احساس دل نگرانی از پذیرش مسئولیت‌های مهم است مثلاً اینکه ازدواج با خودش مسئولیت‌ها و محدودیت‌هایی را می‌آورد یکی از این تعهدات به عنوان مثال فرزند آوری است امروز نسل جوان فکر می‌کند فرزند آوری کار بسیار سخت و دشواری است هم از بعد جسمی و هم از بعد تربیتی، روحی و روانی، که البته از یک جهت این نگرش صحیح است در گذشته این گونه نبود و یک شبکه در تربیت بچه یاوری می کردند اما امروز فرد است و خود فرد و دیگر از بقیه خبری نیست.
وی ادامه داد: بخشی فضاسازی‌های واقعی یا غیر واقعی در مورد عدم پایداری ازدواج است و نسل جوان دائماً نگران است که اگر ازدواج کند این ازدواج پایدار است یا خیر؟ و در فراز و فرودهای زندگی شریک او همراهش می‌ماند یا خیر؟
این کارشناس مسائل فرهنگی اظهار داشت: مشکل دیگر بی‌مرزی ارتباطات جاری است که فضا و امکان تعامل را برای طرفین فراهم کرده و افراد با کسانی در تعامل هستند که امکان مقایسه در تمام ابعاد برای آنها فراهم می‌شود و از طرفی امکان تعامل باز و بدون مرز وجود دارد که این فضای بدون مرز به یک خود کنترلی و تقوا نیاز دارد تا افراد از مرزهای خود عدول نکنند.
وی ادامه داد: بخشی هم نگاه سطحی به ازدواج است یعنی ازدواج در اندیشه‌های اسلام اصیل به عنوان یکی از لوازم رستگاری مطرح است اما امروز ازدواج یک مفهوم سطحی در حد رفع نیازهای زیستی است و طبیعی است که در اینصورت هرجا که این نیازهای زیستی و فیزیولوژیکی تأمین شود دیگر نیازی به ازدواج نیست در حالیکه اگر ازدواج را در حد رسیدن به نیازهای متعالی بدانیم در یک کانون اصلی ورود پیدا می‌کند.
اما تا کنون چه راهکاری برای ازدواج آگاهانه و پایدار جوانان اجرا شده است؟ آیا به جز حرف در عمل نیز اقدامی صورت گرفته است یا خیر؟ در سال‌های اخیر با افزایش سایت‌های همسریابی تهدید دیگری برای جوانان در شرف ازدواج ایجاد شده است و آن سوء استفاده از این افراد تحت عنوان ازدواج است، موضوعی که به دلیل افزایش آن دستگاه‌ها، هرچند دیر اما بالاخره وارد عمل شدند و خبر ساماندهی این سایت‌ها را دادند تا شاهد سوء استفاده از جوانانی که تمایل به ازدواج دارند، نباشیم.
مسئولان حوزه جوانان و مخصوصاً وزارت ورزش و جوانان باید بدانند که طرح‌هایی مانند ازدواج سبز مشکلی از مشکلات جوانان را حل نمی‌کند، و باید از فرصتی که به عنوان مسئول حوزه جوانان در اختیارشان قرار گرفته است برای حل مشکلات استفاده کنند و تنها به فکر پر کردن کارنامه کاری خود نباشند.
یکی از انتقاداتی که همواره به وزارت ورزش و جوانان مطرح می‌شود این است که برای آقای وزیر جوانان در درجه دوم اهمیت که نه در درجه ندم اهمیت قرار گرفته است و جوانان زیر سایه سنگین ورزش قرار گرفته‌اند، با توجه به اینکه بسیاری از ورزشکاران جوانی که زمانی ستاره‌های آسمان ورزش این کشور بودند اما هم اکنون زندگی خود را با دستفروشی می گذرانند، آقای وزیر باید عنایت بیشتری به این حوزه داشته باشد و بداند دغدغه اگر جوانان ما از لحاظ شغل و ازدواج و مسکن خیالی آسوده داشته باشند حتما در عرصه‌ای ورزشی نیز درخشان‌تر ظاهر می‌شوند.
وزارت ورزش و جوانان و آقای وزیر به مناسبت هفته جوان هدیه ورزشی به جوانان داد و از تخفیف 50 درصدی اماکن ورزشی به جوانان سراسر کشور خبر داد و در حالیکه جوانان در انتظار شنیدن خبرهای خوبی در زمینه حل مشکل ازدواج و وام ازدواج جوانان بودند، وزیر ورزش و جوانان در مورد رایزنی‌های وام ازدواج گفت: رایزنی‌ها انجام شده است اما باید منتظر بود و دید که آیا شورای نگهبان افزایش وام به 10 میلیون تومان را تأیید می‌کند یا خیر؟ و در تصورت قطعی شدن بازهم رایزنی خواهیم کرد.
به این ترتیب هفته جوان نیز آغاز شد اما خبری از رفع مشکل اشتغال و ازدواج و مسکن جوانان نیست.
