پیش از پرداختن به نقش مراکز مشاوره بایستی به اهمیت مشورت در انجام هر عملی اشاره کرد؛ چنانچه این موضوع مورد تایید و تاکید دین مبین اسلام نیز قرار گرفته است و بارها شنیده‌ایم که " وَ اَمرُهُم شُوری بَینَهُم ".از این رو برای انجام صحیح کارهایی که در ذهن است و در موفقیت آن شک و تردید و مشورت تاثیر بسزایی دارد، البته به شرط آنکه مشورت با بخیل و نادان صورت نپذیرد.
بنابراین می توان دریافت که مراکز مشاوره دانشگاهها و موسسات علمی کشور چه نقش مهمی را در مشاوره پیش از ازدواج و کاهش طلاق بخصوص جوانان می توانند ایفا کنند چرا که اگر حالات و عادات زوجین، رفتارها، هنجارها و ناهنجاری‌های ممکن به لحاظ علمی و آموزشی مورد بررسی و تحلیل قرار گیرند به موفقیت و سرانجامی خوش نزدیکتر خواهند بود.
تصمیم به ازدواج را می توان مهم ترین تصمیم زندگی هر فرد برشمرد، تصمیمی که نه می توان، برخوردی احساسی و مقطعی با آن داشت و نه می توان از موانع کوچک و یا کم ارزش تر از ازدواج سدی بزرگ در برابر زندگی زناشویی ساخت . در نگرشی کلان به مقوله ازدواج دانشجویی می توان به این مهم پی برد که عوامل تشویقی یا بازدارنده، به نوع نگاه و نیاز دانشجویان در دوره تحصیل و حتی پس از آن بازمی گردد که هر دانشجو نیاز و اولویت نخست را در زندگی فردی، اجتماعی و تحصیلی را چه چیزی قرار داده است.
به عنوان نمونه، دانشجویی که نیاز و اولویت نخست را در دوره تحصیل و زندگی زناشویی، آرامش و امنیت روحی و روانی می بیند به مشکلات دیگر این ازدواج به چشم مانعی ناچیز می نگرد و در این رهیافت بر مشکلات فائق می آید.
اما کیست که بتواند درست و نادرست و اولویت و غیر اولویت را به جوانان و بخصوص قشر تحصیل کرده جامعه نشان و آنها را در این مسیر مشاوره دهد؟ ؛ بی شک علاوه بر خانواده، در این زمینه مراکز آموزشی می توانند راهنما و مشاور خوبی باشند.
ازدواج، عاشقانه یا عاقلانه؟
در ازدواج مهمترین مسئله انتخاب آگاهانه و درست است و فرقی نمی کند که دانشجویی باشد یا نه؛ اما هستند افرادی که ازدواج دانشجویی را به نسبت سایر ازدواج ها ناپایداتر و از روی احساسات می دانند.بعنوان مثال محسن برهانی فارغ التحصیل دانشگاه تهران ازدواج دانشجویی را بر اساس آنچه در بین دوستانش دیده، پایدار نمی داند و معتقد است بر اساس شناخت کافی نبوده و عاطفه و احساس غالب است تا منطق و عقل.
او می گوید دوستی دارد که اکنون از ازدواج دانشجویی خود راضی نیست و با وجود حکم فرما بودن یک طلاق احساسی بین آنها، اما بخاطر وجود فرزندی نوپا زندگیش را همچنان حفظ کرده است.
نه تنها عامل احساسات بلکه عوامل دیگری هستند که بسیاری از روانشناسان و کارشناسان توجه به آنها را در ازدواج دانشجویی مهم دانسته و معتقدند برای داشتن یک زندگی ماندگار و موفق بسیار موثر است، از جمله این عوامل می توان توجه به بیکاری احتمالی دانشجو و نداشتن پشتوانه مالی، سن پایین و تصمیم‌گیری احساسی را نام برد.
یک تیر و دو نشان دانشجویان
دانشجو هر چند با هدف تحصیل به دانشگاه می رود اما بعد از مدتی می تواند زوج مناسب خود را هم پیدا کند و به این ترتیب یک ازدواج علمی هم صورت می گیرد! دانشگاهها هم که از این رسومات خوش یمن استقبال می کنند، هر سال در تدارک برگزاری بهترین جشن های ازدواج دانشجویی هستند؛ زوجهای دانشجو را به مشهد مقدس اعزام می کنند.
حسین جوادی مدیر طرح ملی همسفر تا بهشت و مدیر مرکز فرهنگی آموزشی نهاد رهبری در دانشگاهها در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره آمار طلاق و ازدواج دانشجویی بیان کرد: 2.5 ( دو ممیز پنج ) الی 2.7 ( دو ممیز هفت) درصد ازدواج‌های دانشجویی به طلاق منجر شده است و حدود 1.5 (یک ممیز پنج) درصد از این تعداد در کارگاه‌های آموزشی ما شرکت نکرده بودند.
وی برای رسیدن آمار طلاق دانشجویی به صفر افزود: طبق برنامه‌ریزی ها بنا داریم، یکسری کارگاه‌های انتخاب همسر بصورت آگاهانه را برای قبل از ازدواج دانشجویی و دانشجویانی که در شرف ازدواج هستند، ترتیب دهیم.
پرچم ازدواج دانشجویی همچنان بالاست
حمید یعقوبی مدیر کل مرکز مشاوره و سلامت سازمان امور دانشجویان در گفت‌وگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره اینکه وقوع ازدواج در دانشگاه بیش از طلاق است، بیان کرد: فرهنگ سازی در مورد انتخاب درست در ازدواج و آسیب‌های طلاق، فقط از طریق دانشگاه صورت نمی‌گیرد، اما نهاد دانشگاه در کنار سایر نهادهای فرهنگی وظیفه دارد آسیب‌ها را به جوانان معرفی کند. از این رو تلاش مراکز مشاوره در دانشگاهها، پیشگیری از وقوع طلاق است.
وی با بیان اینکه در دانشگاه آموزش‌های پیش از ازدواج بیشتر مد نظر قرار دارد، اظهار داشت: در واقع موضوع مورد تاکید در مراکز مشاوره دانشگاهها انتخاب درست در زمینه ازدواج است تا ازدواج منجر به طلاق نشود.
مهارتهای زندگی تقویت می شود
حسین کارشکی رییس مرکز مشاوره دانشگاه فردوسی مشهد با اشاره به نقش قابل توجه مراکز مشاوره در دانشگاه‌های کشور، گفت: گرچه آموزش و پژوهش مهم ترین کارکردهای دانشگاهها محسوب می شوند اما ارتقاء مهارتهای زندگی و سلامت روانی دانشجویان امروزه خود را از حاشیه به متن و از فوق برنامه دانشگاه به خود برنامه دانشگاه منتقل کرده است.
وی افزود: انسان امروزی با مسائل، استرس‌ها و مشکلاتی مواجه است که داشتن مهارتهای روان شناختی خاصی را طلب می کند که اگر بدون آموزش نگوییم سخت است، باید بگوییم ساده نیست. لذا مراکز مشاوره در دانشگاهها و مراکز روان شناسی و روان شناسان در جامعه امروزی نقش تاثیر گذاری خواهند داشت.
انتخاب آگاهانه، زندگی عاشقانه
مدیرکل مرکز مشاوره و سلامت سازمان امور دانشجویان گفت: شعار "انتخاب آگاهانه، زندگی عاشقانه" شاه بیتی است که مراکز مشاوره دانشگاهها تلاش میکنند بر اساس آن حرکت کنند. دانشجویان در سن انتخاب شدن و انتخاب کردن هستند و باید تلاش شود فرآیند انتخاب همسر به درستی صورت گیرد.
یعقوبی با اشاره به برگزاری کارگاه‌های آموزشی در این زمینه عنوان کرد: سر فصل "ازدواج و طلاق"، در درس مهارتهای زندگی از مهر آینده به صورت درس اختیاری دو واحدی به دانشجویان ارائه و همچنین در طول سال تحصیلی دوره‌ها و کارگاه‌های آموزشی زیادی در زمینه ازدواج برگزار می‌شود و با وجود اینکه شرکت در این کارگاهها اجباری نیست اما استقبال دانشجویان از این کارگاهها بیشتر از سایر کارگاهها است.
دانشگاهیان به تکاپو افتاده‌اند
به هر روی، ازدواج دانشجویی موضوعی است که در ظاهر و باطن بسیار پسندیده به نظر می رسد اما آنچه این امر مقدس را برای زوج های دانشجو خوش یمن تر می کند تعقل در امر ازدواج به خصوص در سنین پایین تر است، سنینی که اکثر دانشجویان تازه پا به محیط دانشگاه گذاشته اند و ممکن است در اوج احساسات و عواطف جوانی نه تنها از راه علم منحرف شوند بلکه با چالش عاطفی نیز مواجه شوند در حقیقت به همین خاطر هم است که مسئولان دانشگاهی بیش از پیش به مراکز مشاوره بها داده‌اند و در تکاپو هستند تا با برپایی کارگاهها و ارائه واحدهای درسی آموزشی، دانشجویان را در انتخاب راه درست زندگی یاری رسانند و آگاه سازند.
