چرا کمیته فرهنگی با اجرای مجدد طرح سنجش عدالت مخالف است؟

مجتبی شاکری با بیان اینکه در ماده ۱۱۱ برنامه پنج ساله دوم، سیاست های کلی اداره کل سلامت مشخص شده است، گفت: اداره کل مزبور به استناد این سیاست ها، راهبردهایی تحت عناوین توسعه کانون های سلامت، استانداردسازی موضوعات، توسعه فرهنگسازی سلامت و ارائه خدمات مددکاری و مشاوره را تعریف و دنبال کرده است.

وی با بیان اینکه خدمات مشاوره در مراکز ذیل سازمان خدمات اجتماعی شهرداری و سراهای محله با تعریفی جدید نیز ارائه می شود، گفت: بر خلاف رویه گذشته، اکنون تنها از مشاورانی در این مراکز استفاده می شود که علاوه بر اینکه مجوزهای قانونی سازمان نظام مشاوره و روانشناسی را اخذ کرده اند، دوره های دیگری که شهرداری برگزار می کند را سپری کرده اند. این اقدام در راستای استانداردسازی خدمات از سال گذشته در دستور کار قرار گرفته و برای کلیه مشاورانی که با شهرداری همکاری می کنند شناسنامه صادر شده است.

شاکری خاطرنشان کرد: مهمترین طرح مبنائی این اداره کل، سنجش عدالت در شهر است که تاکنون دو دوره آن برگزار شده اما با تردید در نتایج کاربردی آن برای مداخله در رفع آسیبها، کمیسیون فرهنگی شورای شهر، مجوز اجرای دوره سوم آن را صادر نکرد. چراکه اعضای شورا اعتقاد داشتند ادامه اجرای این طرح باید منوط به رفع اشکالات آن شود.

وی با تاکید بر اینکه از اجرای طرح سنجش عدالت مدل مداخله بدست نمی آید، افزود: در قالب دو دوره اجرای این طرح، پژوهشگران با انتخاب جامعه نمونه آماری در چند منطقه تنها تعدادی آسیب اجتماعی یا ویژگی خاص هر محله را که نیازمند برنامه ویژه است فهرست کردند. به عنوان مثال مشخص شد که مساله کدام محلات شهر سالمندی است و در کدام محلات با اعتیاد، کارتن خوابی و دیگر مسائل اجتماعی روبرو هستیم. اما مسلما فهرست کردن این عناوین کمکی به حل معضلات شهر نمی کند هر چند مقدمه لازم است.

این عضو شورای شهر تهران با تاکید بر اینکه هر طرح پژوهشی در صورتی کارآمد است که واجد سه سطح باشد، ادامه داد: سطح اول توصیف وضعیت و بدست آوردن مسائل مبتلا به جامعه نمونه آماری است، سطح دوم پی بردن به علتهای مستقیم یا با واسطه بوجود آوردن مسأله مورد نظر است و سطح سوم به دست آوردن مدل مداخله برای حل مسأله بر اساس علت ها است. اما آنچه که در شهرداری اجرا شد، تنها سنجش سطح نخست این مراحل سه گانه بود

شاکری با بیان اینکه اداره کل سلامت برای اجرای بار سوم این طرح که دو نوبت آن را اجرا کرد برای سال آتی پافشاری دارد و تا ردیف مربوطه را در بودجه سال آینده بگنجاند، تاکید کرد: اشکالات طرح مذکور را سال گذشته به تفکیک و تفصیل طی مکاتبه ای با این اداره کل در میان گذاشتم اما پاسخ قانع کننده ای دریافت نشد و همچنان اجرای مراحل دوم و سوم طرح سنجش عدالت در شهر برای رسیدن به مدل مداخله خالیست و من همچنان بر این باورم که با توصیف مسائل یک جامعه آماری اقدام به مداخله کرد.

به گفته وی، یکی دیگر از تکالیف اداره کل سلامت مطابق برنامه پنج ساله دوم، ارائه لایحه جامع سلامت شهری بود که ظاهرا به دلیل عدم توافق مدیریت شهری و وزارت بهداشت در مورد محل تامین هزینه های اجرا، به فرجام نرسیده است.

شاکری یادآور شد: اداره کل سلامت با این ادله که نمی تواند بدون کمک وزارت بهداشت در مورد سلامت شهر برنامه ریزی کند، در سه سالی که گذشت گام رو به جلویی برنداشته است و تصمیم دارد با تغییر نام لایحه مذکور به «برنامه راهبردی سلامت شهرداری تهران» موضوع را در سال آینده دنبال کند. این در حالی است که تغییر نام لایحه، به منزله تغییر محتوای مورد انتظار آن نیست و انتظار شورای شهر این است که اداره کل سلامت برنامه راهبردی خود را در این حوزه تحت هر عنوانی ارائه کند. چراکه در غیر این صورت با علت وجودی خود فاصله می گیرد.

وی با بیان اینکه بدون لایحه جامع و برنامه راهبردی مشخص، اداره کل سلامت صرفا به مجموعه ی نازل خدمات رسانی که تنها خدماتی نظیر اندازه گیری قند، چربی،  فشار خون و ... شهروندان را انجام می دهد، تنزل می یابد، افزود: از طرفی بدون تولی گری وزارت بهداشت در ارائه سند جامع سلامت، این اداره کل نمی تواند طرح جامعی در حوزه سلامت شهری تدوین کند چراکه طبعا باید وزارتخانه متولی امر راهبردهای بالادستی را مشخص کند و اداره کل سلامت مجری برنامه ها در حوزه نفوذ شهروندی باشد.

رئیس کمیته فرهنگی شورای شهر تهران با بیان اینکه تدوین آئین نامه اجرایی شهر دوستدار سالمند یکی دیگر از تکالیف اداره کل سلامت بود که هنوز آن را به سرانجام نرسانده است، اظهار کرد: این آئین نامه در رفت و برگشت های متعدد به شورای شهر هنوز تعیین تکلیف نشده و جلسات کمیته مربوط به آن نیز چند ماه یکبار تشکیل می شود.

شاکری با بیان اینکه مدیران این اداره کل اذعان دارند که روی آوری قلیان و قهوه خانه در تهران افزایش یافته است، گفت: اقدامات این اداره کل در حوزه مبارزه با دخانیات صرفا در حد توزیع بروشور و تراکت های تبلیغاتی و ایجاد پارک بدون دخانیات و برنامه های ترویجی محدود است که به اذعان مدیران دست اندر کار در مهار و کاهش مصرف دخانیات عملا بی تاثیر بوده است.

به اعتقاد وی، پا پیش گذاشتن زود هنگام و تعریف نشده شهرداری در برداشتن بار دیگر دستگاهها موجب شده است که وزارت بهداشت و درمان نیز همانند وزارت فرهنگ و ارشاد سلامی، وزارت آموزش و پرورش، سازمان میراث فرهنگی و سازمان بهزیستی و تلاش می کنند سوار بر بودجه و ظرفیت های شهرداری تهران شوند. حتی زمزمه هایی در مورد سپردن مسئولیت راه اندازی مرکز کنترل خشم به شهرداری مطرح شده است و این در حالی است که سند جامع این ماموریت توسط وزارت بهداشت در دست تهیه است و طبعا مسئولیت راه اندازی آن نیز بر عهده همین وزارتخانه است.

شاکری به جایگاه بلند سلامت در روابط خانواده و نیز روابط اجتماعی برمبنای سند جامع سلامت گفت: در صورتی که در چارچوب فعالیت این اداره دستاوردهای این مجموعه صرفا در حد ارائه خدمات عمومی سلامت خلاصه شود، باید در مورد کوچک سازی ساختار و کاهش بودجه این مجموعه در بودجه سال آینده بیشتر تأمل کرد.