اختلال شخصیت پارانوئید چیست؟

وحید اکبری متخصص و کارشناس ارشد روانشناس بالینی اظهار کرد: اختلال شخصیت پارانوئید، اختلالی است که در آن شخص به شکلی بیمارگونه کنترل تمام رابطه را در دست گیرد و به استقلال طرف مقابلش هیچ اهمیتی ندهد و هرنوع شک و بدگمانی در مورد او را طبیعی بداند؛ او این احساس را به گردن طرف مقابل می‌اندازد و می‌گوید شکاک بودن من به خاطر بی بند و باری‌های توست.

وی در ادامه بیان کرد: اگر زنی با مردی پارانوئید آشنا شود، در ابتدا خواهد دید که آن مرد از ارتباط او با اطرافیان منزجر است. از زمان رفتن به دانشگاه از افرادی که در سرویس حمل و نقل هستند تا اساتید و همکلاسی‌ها، به همه شک دارد و او را مورد بازپرسی و سرزنش قرار می‌دهد. این رفتار به مرور به خشونت کشیده می‌شود، برای همین زن با مشورت کورکورانه  اطرافیان درس خواندن را متوقف می‌کند و در خانه می‌ماند، اما مشکل حل نمی‌شود و فرد پارانوئید این دفعه به سطح روابط اعضای خانواده و علاقه آنان به هم مشکوک می‌شود.

این روانشناس گفت: از طرفی اگر زنی دارای این اختلال شخصیت باشد، هر نوع ارتباط انسانی یا کاری با یک زن را برای مرد ممنوع می‌کند، بعد از آن او را در رابطه با زن‌های خانواده نیز محدود و یا به صورت آزار دهنده‌ای تحت کنترل می‌گیرد و در ابتدا قربانی به خودش می‌گوید رفتار طرف مقابل از روی حساسیت معمول یا علاقه زیاد است، اما در ادامه متوجه می‌شود که این شک‌ها بیشتر شده است.

اکبری با بیان اینکه این محدودیت‌ها هر نوع فعالیت فردی، اجتماعی و خانوادگی را فلج می‌کند، عنوان کرد: فرد مبتلا به این شخصیت می‌تواند حس ترحم طرف مقابل را برانگیزد یا حتی با زیرکی در او احساس گناه ایجاد کند، وقتی هم می‌بیند که طرف مقابل قصد جدایی دارد، برای این اتهامات دلیل پیدا می‌کند.

وی افزود: مشکل برای کسی که با فرد مبتلا به پارانوئید ارتباط دارد زمانی بیشتر می‌شود که فکر می‌کند با محدود کردن خواسته‌های خود یا انجام نکاتی که او مدعی است، به آرامش می‌رسد و باعث از بین رفتن شک و عدم اطمینانش می‌شود، در حالی که چنین نیست و فرد مبتلا به پارانوئید تمام حرکات، رفتار و گفتمان طرف مقابلش را فقط از دید خیانت ترجمه و تفسیر می‌کند.