عمده‌ترین چالش مامایی در کشور

 ناهید خداکرمی، مشکل عمده ماماها در کشور را عدم پوشش بیمه‌ای خدمات آنها دانست و گفت: سازمان‌های بیمه‌گر خدماتی را که مادران باردار از ماما دریافت می‌کنند، به طور کامل تحت پوشش قرار نمی‌دهد. این در حالی است که اگر همان خدمات از سوی متخصص آن هم با دو برابر قیمت، ارائه شود، بیمه آن را تحت پوشش قرار می‌دهد.

رئیس انجمن علمی مامایی ایران، با اشاره به روز جهانی ماما و ضمن تبریک این روز به جامعه مامایی کشور، گفت: مامایی رشته‌ای ریشه‌دار در گروه پزشکی است که حدود ۱۰۰ سال سابقه تربیت آکادمیک دارد. به طوری که قبل از تأسیس دانشکده پزشکی یک مرکز آموزش مامایی در کشور تأسیس شده و بعد هم دانشکده داروسازی، مامایی و پزشکی تأسیس شدند که این موضوع نشان می‌دهد این رشته قدمت بسیاری دارد و ایران در این حوزه پیشروتر از برخی کشورهای جهان است.

وی با بیان اینکه تا کنون تعداد ۵۹۰۰۰ شماره نظام پزشکی به فارغ‌التحصیلان مقاطع مختلف مامایی داده شده است، افزود: از این تعداد ۱۶ هزار نفر در روستاها و در بخش بهداشت اعم از پایگاه‌ها و مراکز جامعه سلامت مشغول به کار هستند و بنابر اظهار واحد شبکه وزارت بهداشت این گروه در سال گذشته حدود ۵۶ میلیون ویزیت سرپایی را در حوزه ارائه مراقبت‌های دوران بارداری و حدود ۳۳ میلیون ویزیت سلامت باروری و بیماری‌های زنان انجام داده‌اند. بنابراین حجم عظیمی از خدمات مورد نیاز زنان کشور، توسط ماماها ارائه می‌شود.

خداکرمی ادامه داد: در مراکز بالینی-بیمارستانی، زایشگاه‌ها و بخش سرپایی مراقبت‌های دوران بارداری در بخش خصوصی نیز ارائه خدمات از سوی ماماها حجم بالایی را به خود اختصاص می‌دهد. در عین حال کار اصلی مامایی هم انجام زایمان طبیعی است و بیش از ۷۵ درصد زایمان‌های طبیعی کشور توسط ماماها انجام می‌شود. همچنین در بیمارستان‌های خصوصی در سال گذشته عامل زایمان در حدود ۲۰۰۰ زایمان، ماماهای دارای مطب بوده است.

وی درباره میزان مطب‌های فعال مامایی در کشور نیز افزود: حدود ۷۵۰۰ پروانه مطب مامایی صادر شده که اغلب مطب‌ها دایر هستند. به جرأت می‌توان گفت که مامایی یکی از پرکارترین حرفه‌های پزشکی در کشور محسوب می‌شود، اما متأسفانه کمترین درآمد چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی به قشر مامایی تعلق می‌گیرد. به رغم اینکه خدمات این قشر از نظر هزینه-اثربخش، جزو خدمات مقرون به صرفه محسوب می‌شود، اما گروه مامایی از درآمدی که برای نظام سلامت ایجاد می‌کند، کمترین بهره را می‌برد.

عضو هیات مدیره نظام پزشکی تهران بزرگ، با بیان اینکه بر سر راه ارائه خدمات مامایی به ویژه در بخش خصوصی چالش‌های بزرگی قرار دارد، گفت: بزرگ‌ترین این چالش‌ها سازمان‌های بیمه‌گر هستند. خوشبختانه ماماهای ما از سال ۱۳۰۷ که اولین حدود صلاحیت‌شان تدوین شده، تا امروز در بازه زمانی هر پنج سال و یا هر ۱۰ سال حدود صلاحیت‌شان منطبق با نیازهای روز بازنگری می‌شود. بر این اساس یکی از معدود رشته‌هایی که حدود صلاحیتش در سازمان نظام پزشکی تدوین و تصویب می‌شود، مامایی است.

وی با بیان اینکه مامایی در مسیر انجام خدمات خود با مشکلاتی مواجه است، ادامه داد: عمده‌ترین مشکل سازمان‌های بیمه گزار هستند. این سازمان‌ها خدماتی را که بیمار یا مادران باردار از ماما دریافت می‌کنند، به طور کامل تحت پوشش قرار نمی‌دهد. این در حالی است که اگر همان خدمات از سوی متخصص ارائه شود، بیمه آن را تحت پوشش قرار می‌دهد. این موضوع یک دوگانگی در رفتار سازمان‌های بیمه‌گزار را نشان می‌دهد؛ چراکه سازمان بیمه‌گر تمایل دارد که بیمه‌شده خدمات کیفی ارزان‌تر و به صرفه‌تری را خریداری کند، اما در عمل این اقدام را انجام نمی‌دهد، اما اگر همان خدمت از سوی متخصص با دو برابر قیمت هم ارائه شود، آن را تحت پوشش قرار می‌دهد.

خداکرمی تاکید کرد: از طرفی باید توجه کرد که وقتی مادر بارداری به ماما مراجعه می‌کند، در روند مراقبتش مداخله کمتری شده و هزینه‌های جانبی پاراکلینیک هم برایش کمتر است. در حالی که اگر مادر بارداری بدون هیچ مشکلی به متخصص مراجعه کند، مداخلات غیر ضروری و پاراکلینیک بیشتری دارد و بیمه هم بدون چون و چرا هزینه‌هایش را می‌پردازد. این دوگانگی بیمه‌ها چالشی بر سر راه ارائه خدمت در حوزه مامایی ایجاد کرده است. زیرا بیمه‌شده تمایل دارد که از مزایای بیمه استفاده کند، اما در مراجعه به ماما نمی‌تواند از پوشش بیمه‌ای استفاده کرده و مجبور است فرانشیز را با نرخ آزاد بپردازد.

رئیس انجمن علمی مامایی ایران، افزود: انتظار دیگری که ماماها به عنوان اعضای سازمان نظام پزشکی دارند، حمایت از هویت مامایی کشور است.