گازرسانی به مناطق فاقد گاز طبیعی به ویژه استان سیستان و بلوچستان همواره یکی از مهمترین موضوعات مطرح شده در اکثر محافل خبری حوزه نفت و انرژی است.
بیژن زنگنه وزیر نفت کشورمان روز جمعه سوم بهمن ماه در جمع خبرنگاران حاضر در مراسم افتتاحیه بیست و پنجمین نمایشگاه بین المللی صنعت نفت کشور، در این باره گفت: فرآیند گازرسانی به زاهدان به زودی تکمیل می‌شود، به دلیل محدودیت ظرفیت لوله سازی و اینکه اولویت را به خط لوله گوره جاسک داده بودیم، تامین لوله‌های خط لوله ایرانشهر به چابهار کمی با تاخیر مواجه شد.
در مواقعی که امکان تامین گاز طبیعی برای رفع نیاز مردم نباشد، راهکار دیگر رفع این نیاز، استفاده از سوخت جایگزین یعنی گاز مایع برای مصارف گرمایشی و نفت سفید برای پخت و پز است.
گاز مایع و نفت سفید به میزان کافی تولید می‌شود
فاطمه کاهی سخنگوی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران درباره ورود موج جدید سرما به کشور از اواخر هفته گذشته و به تبع آن افزایش مصرف سوخت و انرژی اظهار کرد: خوشبختانه درباره تامین گاز مایع و نفت سفید مشکلی وجود ندارد.
او ضمن تاکید بر این که تمام مبادی تولید گاز مایع و نفت سفید کشور، مشغول به فعالیت هستند، افزود: تامین گاز مایع از همه مبادی در حال انجام است.
کاهی درباره میزان ذخیره سازی نفت سفید گفت: در انبار‌های سطح کشور به اندازه کافی نفت سفید وجود دارد و پیش بینی‌های لازم برای توزیع آن به متقاضیان واجد شرایط انجام شده است.
توزیع گاز مایع در سیستان و بلوچستان، کم و غیرمنصفانه است
در شرایطی که شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی بر تامین کافی گاز مایع و نفت سفید تاکید می‌کند، خبر رسیده که روز گذشته چهارم بهمن ماه فداحسین مالکی، نماینده مردم زاهدان در مجلس شورای اسلامی با ارسال نامه‌ای به وزیر نفت درباره کمبود و توزیع غیرمنصفانه سیلندر گاز مایع در سطح استان سیستان و بلوچستان تذکر داده است.
او در این نامه ضمن یادآوری تصمیمات گرفته شده درباره خط انتقال لوله نفت از کرمان به زاهدان در جلساتی که با وزیر نفت داشته، نوشت: این پروژه عظیم متاسفانه ۲۵ سال متوقف بوده و خوشبختانه اکنون مطالعه و اجرای آن آغاز شده آن چیزی که شرایط را سخت و غیرقابل تحمل می‌کند، کمبود، تامین نشدن و توزیع غیرمنصفانه گاز مایع در استان به ویژه در شهر زاهدان است.
مالکی اظهار کرد: علی رغم اقدامات صورت گرفته در ماه‌های اخیر، از جمله برطرف کردن مشکل واگن‌های حامل گاز مایع از اصفهان به زاهدان با همکاری نهاد‌های مرتبط، تاکیدات مکرر مدیرعامل شرکت پخش فرآورده‌های نفتی مبنی بر افزایش سهمیه نفت سفید و گاز و گام‌های مثبتی که برداشته شده، متاسفانه همچنان مشکل مذکور در سطح استان پابرجا بوده و صف‌های طولانی دریافت سیلندر‌های یازده کیلویی گاز به عنوان یکی از دغدغه‌های معیشتی مردم این منطقه مشهود است.
خودروها عامل کمبود گاز مایع در کشور!
لازم به یادآوری است؛ کرامت ویس کرمی مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران، اواسط آبان ماه امسال در گفت و گو با خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره مشکلات سوخت رسانی به استان سیستان و بلوچستان، گفت: تامین گاز مایع برای این استان از ۲ مبدا بندر عباس و اصفهان در حال انجام است و اکنون کسی در این استان نیست که بخواهد در برای دریافت گاز مایع در صف بایستد.
او افزود: طی دو سال گذشته شرکت‌های موزّع (توزیع کننده) گاز مایع در این استان مشکلاتی را در ناوگان حمل و نقل خود داشتند به همین دلیل نمی‌توانستند سوخت را به نقاط مصرف برسانند.
ویس کرمی گفت: با تلاش‌های بسیار، این ناوگان تقویت شد و اکنون با کامیون‌های گازکش و مخزن دار ریلی، گاز مایع در حال انتقال به این استان است.
او ادامه داد: سهمیه در نظر گرفته شده برای این استان ۲۵ هزار تن در هر ماه است و تا کنون سابقه نداشته که در یک ماه ۱۴۰۰ تن ذخیره در تاسیسات شمال این استان داشته باشیم.
مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران افزود: زمانی که ناوگان حمل و نقل ضعیف بود، نمی‌توانستیم ذخیره‌ای در این استان داشته باشیم بلکه سوختی که به این استان می‌رسید به صورت روزانه مصرف می‌شود؛ اکنون ۲۰ کامیون گازکش برای این استان اضافه شده است.
آیا استفاده از گاز مایع به عنوان سوخت خودرو خطرناک است؟
اکنون که حدود ۴ ماه از این سخنان ویس کرمی گذشته، همچنان مشکلات تامین گاز مایع در این استان ادامه دارد و این بار او این کمبود‌ها را به گردن خودروها انداخت و گفت: برخی افراد از گاز مایع به عنوان سوخت خودرو استفاده می‌کنند که بسیار خطرناک است. اما آیا واقعا استفاده از گاز مایع یا LPG به عنوان سوخت خودرو خطرناک است؟
با نگاهی ساده به سایت انجمن جهانی LPG یا گاز مایع (World Liquefied Petroleum Gas Association = WLPGA) متوجه می‌شویم که بسیاری از کشور‌های پیشرفته به جای ممنوع کردن استفاده از این نوع سوخت در خودروهای خود، تلاش کرده اند تا با صدور مجوز‌های قانونی، بر نحوه نصب مخزن مورد نیاز و فرآیند سوخت گیری، نظارت کافی داشته باشند و از حوادث احتمالی جلوگیری کنند.
به عنوان مثال نویسنده یکی از مقالات منتشر شده در سایت این انجمن جهانی، ضمن اشاره به این که صرفه اقتصادی اتوگاز (گاز مایع) نسبت به بنزین و گازوئیل بالاتر است، تاکید کرد: تولیدکنندگان و واردکنندگان خودرو به وضوح در حال از دست دادن یک فرصت بازاریابی هستند.
اگر نگاه‌ها تغییر کند، مشکل کمبود گاز مایع حل می‌شود
حسن الماسی، کارشناس حوزه نفت و انرژی در این باره گفت: LPG به این دلیل مورد علاقه کشور‌های پیشرفته است که نسبت به بنزین آلودگی کمتری ایجاد می‌کند، همچنین نسبت به آن انرژی بیشتری را تولید می‌کند یعنی اگر از میزان مساوی بنزین و LPG برای دو خودرو با شرایط کاملا مساوی استفاده شود، آن خودرویی که از LPG استفاده کرده، مسافت بیشتری را طی می‌کند.
او افزود: آمار‌های رسمی وزارت نفت و شرکت پخش فرآورده‌های نفتی نشان می‌دهد که میزان نیاز مصرف کنندگان بخش خانگی به گاز مایع، بسیار کمتر از تولید واقعی این منبع انرژی در کشور است، اما به دلیل نوع نگاه و رفتاری که مسئولان دارند، کمبود‌هایی در کشور دیده می‌شود.
الماسی تصریح کرد: اگر مسئولان به جای ممنوع اعلام کردن استفاده از این سوخت توسط خودروها، زیرساخت‌های لازم برای مصرف مجاز آن را فراهم کنند، شاهد جلوگیری از ایجاد کمبود آن در بخش خانگی، بروز حوادث احتمالی ناشی از نصب بی ضابطه مخازن در خودروها و همچنین توزیع غیربهداشتی و به دور از نظارت در شرایط شیوع کرونا خواهیم بود.
پس از گران شدن بنزین از آبان ماه سال گذشته، برای بسیاری از صاحبان خودرو دیگر صرفه اقتصادی ندارد که بخواهند از بنزین استفاده کنند؛ به همین دلیل به استفاده از LPG که مزایای آن شرح داده شد روی آورده اند و چه بخواهیم چه نخواهیم به دلیل شرایط اقتصادی کشور تعداد این خودروها در حال افزایش است؛ بنابراین بهتر است مسئولان تلاش کنند تا با ایجاد مراکز مجاز نصب مخازن این سوخت روی خودروها ضمن جلوگیری از بروز حوادث احتمالی، دیگر شاهد عرضه خارج از شبکه گاز مایع و کمبود آن در بخش خانگی نباشیم.
