ایران تنها ۴ فرودگاه سودده دارد!
گروه اقتصادی -

سال ۹۳ در حالی آغاز شد که قرار است قیمت سوخت افزایش یابد و فاز دوم هدفمندی نیز به مرحله اجرا گذاشته شود. در کنار این سیاست ها و برنامه های اقتصادی دیگر، دولت تدبیر و امید به طور جدی هدف توسعه اقتصادی را دنبال می کند. توسعه راه ها و حمل و نقل یکی از راه های توسعه اقتصادی در کشورها شناخته می شود. توسعه فرودگاهی نیز یکی از همین موارد است.

به گزارشافکارنیوز، هر گونه توسعه اقتصادی باید مشروط بر وجود توجیه اقتصادی باشد؛ به خصوص آنکه اقتصاد مقاومتی راهبرد و الگوی راه اقتصاد ایران در سال ۹۳ خواهد بود. این در حالیست که در سال ۹۲، مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور در حاشیه کلنگ‌زنی طرح توسعه فرودگاه خرم‌آباد از زیان‌دهی ۹۰ درصد فرودگاه‌های کشور سخن گفت و اعلام کرد از ۵۴ فرودگاه کشور که تحت نظارت شرکت فرودگاه‌های کشور قرار دارد تنها چهار فرودگاه اقتصادی هستند و مابقی زیان‌ده‌اند.

در برنامه چشم‌انداز توسعه کشور در ۳۰ سال باید ۹۹ فرودگاه ساخته شود اما اکنون شاهدیم که نزدیک به ۷۰ فرودگاه یا ساخته شده یا در حال ساخت هستند. گرچه این آمار نشان از پیشرفت در برنامه تعیین شده دارد اما همین تعداد فرودگاه ساخته شده اکنون به علت نبود تقاضا کارایی چندانی ندارند و به علت هزینه‌های بالا و بهره‌وری پایین با زیان مواجهند. در حال حاضر از ۵۴ فرودگاه عملیاتی کشور که زیر نظر شرکت فرودگاه‌ها اداره می‌شوند تنها سه تا چهار فرودگاه قادرند هزینه‌های جاری خود را تامین کنند. البته این فرودگاه‌ها نیز نمی‌توانند از محل درآمدها به توسعه و سرمایه‌گذاری بپردازند. بنابراین نمی‌توان به این فرودگاه‌ها گفت سودده هستند. حتی این فرودگاه‌ها بار فرودگاه‌های زیان‌ده را به دوش می‌کشند.


سال‌هاست بیش از ۵۰ فرودگاه کوچک و بزرگ کشور از عهده تامین هزینه‌های جاری خود برنمی‌آیند و عملیاتی نگه داشتن این فرودگاه‌ها هزینه سنگینی بر شرکت فرودگاه‌ها تحمیل کرده است. از سویی دیگر هزینه های زیادی بابت نگه داری این فرودگاه ها در حالی خرج می شود که تنها بهانه برای احداثآنها توسعه یافتگی بوده است. اکنون این توسعه یافتگی تنها مایه هزینه بیشتر برای مردم شده است. این در حالی اتفاق می افتد که ایرلاین ها به علت مقرون به صرفه نبودن هزینه های پروازی در این فرودگاه ها تمایلی ندارند در آنها پروزا انجام دهند و در نتیجه این فرودگاه ها تنها به نمادهایی غیرقابل استفاده از توسعه تبدیل شده اند.

در حال حاضر تعداد ۸۹ فرودگاه قابل بهره برداری در ایران وجود دارد. از این تعداد ۷۰ فرودگاه تجاری هستند. از میان این تعداد فرودگاه تنها ۵۴ فرودگاه زیرنظر شرکت فرودگاه‌های کشور مشغول به فعالیت هستند و ۳۵فرودگاه مانند فرودگاه های مناطق آزاد کیش و قشم تحت مدیریت سایر ارگان ها شرکت نفت مانند فرودگاه ماهشهر، لاوان و عسلویه فعالیت می کنند.

همچنین از این تعداد فرودگاه تنها ۸فرودگاه بین المللی هستند و ۲۸ فرودگاه نیز دارای مرز هوایی بین المللی هستند.

آنطور که مسئولان می گویند از میان تمامی این خطوط هوایی تنها چهار فرودگاه اقتصادی هستند و زیان نمی‌دهند. به عبارتی بالغ بر ۹۰ درصد فرودگاه‌های کشور زیان‌ده هستند. از این چهار فرودگاه اقتصادی دو فرودگاه آن مربوط به استان تهران است یعنی فرودگاه مهرآباد و امام خمینی(ره). دو فرودگاه دیگر در شهرهای مشهد و شیراز قرار دارند. هرچند مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها می‌گوید تا پایان سال تعداد فرودگاه‌های سودده به هفت فرودگاه می‌رسد اما همچنان فاصله فرودگاه‌های زیان‌ده با فرودگاه‌های سودده بسیار است.


مجموع ۵۴ فرودگاهی که تحت نظارت شرکت فرودگاه‌ها قرار دارد برخی غیرفعال هستند و پروازی در آنها انجام نمی‌گیرد. هرچند گاهی خبر تعطیلی این فرودگاه‌ها مطرح می‌شود اما مسوولان شرکت فرودگاه‌ها این خبرها را تنها شایعه می‌دانند. نمونه بارز آن خبر تعطیلی فرودگاه شهرکرد بود که در اواخر مهرماه اعلام شد به علت نبود تقاضا دیگر پروازی در این فرودگاه انجام نمی‌شود. این فرودگاه نیز جزو فرودگاه‌های زیان‌ده کشور است و به گفته مسوولان امر در سال بالغ بر یک میلیارد تومان هزینه نگهداری و ارائه خدمات فرودگاه می‌شود. این درحالیست که تعداد سهم این فرودگاه از پروازها ۰درصد است. اگرچه قرار است به زودی شرکت هواپیمایی ماهان در این فرودگاه که تنها فرودگاه استان چهارمحال و بختیاری است و می‌تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی این استان ایفا کند، پرواز برقرار کند.

هم اکنون در فرودگاه های اراک، شهرکرد، پارس آباد و خوی پروازی انجام نمی شود و این درحالیست که این فرودگاه ها قابلیت انجام فعالیت های پروازی را دارا هستند. با این حال در حدود ۴۲ فرودگاه کشور پرواز به شکل روزانه و هفتگی انجام می‌شود اما در هفت فرودگاه کشور ماه‌ها و حتی سال‌ها پروازی انجام نمی‌شود حتی گفته می‌شود برخی از آنها متروکه شده‌اند. در حالی که مدیرعامل شرکت فرودگاه‌های کشور می‌گوید سالانه به طور متوسط حدود ۸۰۰ میلیون تومان هزینه هر یک از فرودگاه‌های غیراقتصادی می‌شود که شاید کمتر از ۳۰ میلیون تومان درآمد داشته باشند. فرودگاه‌های زرقان، سراوان، سمنان، شاهرود، فسا، جهرم و داراب جزو فرودگاه‌های غیرفعال هستند که مدت‌هاست پروازی در آنها انجام نمی‌شود.

با این حال میتوان گفت در حال حاضر در ۱۱ فرودگاه کشور فعلاً پروازی انجام نمیشود. این در حالی است که شرکت فرودگاهها سالانه حدود ۳۰۰ میلیارد تومان صرف بهسازی و نگهداری و فعالیتهای عمرانی کلیه فرودگاههای کشور میکند.