فاسدترین کشور جهان

سازمان شفافیت بین‌الملل روز چهارشنبه در گزارشی هشدار داد روی آوردن مردم به سیاستمداران پوپولیستی (عوام‌گرا) که وعده تغییر وضع موجود و پایان دادن به فساد را می دهند، ممکن است تنها به بدتر شدن شرایط و افزایش فساد منجر شود.

 

این سازمان در گزارش سالانه «شاخص درک فساد»  سال 2016 نوشت در کشورهایی که رهبران پوپولیست در راس قدرت هستند، «این رهبران معمولا به جای مقابله با تجمع سرمایه در دست افراد نزدیک به حکومت، اشکال و فرم‌های بدتری از سیستم‌های واجد را ایجاد می کنند.»

 

خوزه اوگاز، رئیس هیئت مدیره این سازمان به مجارستان و ترکیه به عنوان دو نمونه اشاره کرد. رتبه این دو کشور دارای رهبران با گرایش‌های تمامیت‌خواهانه در سال‌های اخیر بدتر شده است، ولی آرژانتین که دولت پوپولیست آن کنار گذاشته شد شاهد بهبود وضع و رتبه خود بوده است. 

 

این گزارش سالانه بر اساس نظرات کارشناسان و متخصصان بحث فساد دولتی، دانمارک و نیوزلند را به عنوان کشورهای دارای کمترین میزان فساد در رده‌بندی قرار داد که کشورهای فنلاند، سوئد، سوئیس و نروژ در رده‌های بعدی قرار دارند. در این رتبه‌بندی سومالی فاسدترین کشور جهان معرفی شد که کشورهای سودان جنوبی، کره شمالی نیز قبل از آن قرار می گیرند. 

 

کشورهای سنگاپور، هلند و کانادا در رده های هفتم تا نهم کشورهای دارای کمترین میزان فساد قرار گرفتند و سه کشور آلمان، لوکزامبورگ و انگلیس نیز به صورت مشترک در رده دهم جای گرفتند. آمریکا نیز که در سال 2015 در رده شانزدهم قرار گرفت با تنزل موقعیت خود به رتبه 18 رسید. 

 

فین هاینریش، مدیر تحقیقات این سازمان، گفت این موسسه در قبال دونالد ترامپ، رئیس جمهور جدید آمریکا، سیاست صبر و تحمل را در پیش گرفته است ولی به قدرت رسیدن وی «نگرانی‌هایی جدی» ایجاد کرده است. وی افزود دونالد ترامپ نیز همانند رهبران مجارستان و ترکیه با وعده مقابله با فساد به قدرت رسید ولی «اگر به اقدامات وی تا کنون دقت کنیم، وجود فامیل‌بازی را متوجه می شویم. افرادی که در کابینه وی حضور دارند تضاد منافع زیادی دارند. آنها افرادی نیستند که نماد شفافیت باشند.»

 

این شاخص بر اساس عوامل مختلفی تعریف می‌شود از قبیل اینکه آیا مقامات دولتی به سبب فساد محاکمه می شوند یا خیر، درک عمومی درباره شیوع رشوه چیست و اینکه آیا نهادهای دولتی به نیازهای شهروندان پاسخ می دهند یا خیر. تقریبا هفتاد درصد 176 کشوری که مورد بررسی قرار گرفتند در یک بازه امتیازی بین صفر تا صد، نمره‌ای زیر پنجاه به دست آوردند. 

 

این  گزارش با اشاره به اینکه در سال 2015 بسیاری از کشورها به جای بهبود وضعیت، شاهد وخیم تر شدن اوضاع بودند، بر لزوم مقابله و اقدام جدی تاکید شد. 

 

کشوری که بیشتری میزان سقوط را در رتبه‌بندی جدید این سازمان شاهد بود کشور قطر است. این کشور که میزبان بازی‌های جام جهانی فوتبال سال 2022 انتخاب شده است با انتقادهای زیادی در زمینه نقض حقوق کارگران خارجی شاغل در بخش ساختمانی خود روبرو شده است. 

 

از سوی دیگر کشور، افغانستان که همواره در رتبه‌های پایین قرار داشت، در سال 2016 بیشترین میزان بهبود را شاهد بود. این کشور در شاخص شفافیت بین الملل چهار امتیاز بالاتر آمد ولی بازهم نتوانست رتبه‌ای بهتر از 169 را به خود اختصاص دهد.