رویکرد روسیه در حذف دلار

زارت اقتصاد روسیه از برنامه خود برای کاهش حداکثری وابستگی اقتصادی این کشور به دلار خبر داده است. انتظار می‌رود این روند بسیار طولانی و مشقت‌بار باشد.

بنا به طرحی که طی هفته جاری منتشر شده روسیه می‌خواهد وابستگی اقتصاد خود به دلار را تا سال 2024 به حداقل برساند. این روند طولانی و پیچیده است اما اصلی‌ترین بخش آن ارائه مشوق‌های مالیاتی به خصوص در زمینه مالیات بر ارزش افزوده و دیگر محرک‌ها به صادرکنندگان روس که از روبل به جای دلار استفاده می‌کنند؛ خواهد بود. اما راه‌های دیگری نیز برای تقویت نقش روبل در اقتصاد روسیه وجود دارد.

آندری پرکالسکی کارشناس مؤسسه فینیست می‌گوید: لازم است که به صورت تدریجی به سمت نظام بین‌المللی پرداخت که بر مبنای روبل روسیه در داد و ستد اقلام پرمصرف در بازار جهانی نظیر نفت و گاز استفاده می‌کند، برویم.

وی گفت:‌روسیه همچنین باید با چین و اتحادیه اروپا در ایجاد یک کانال پرداخت که آمریکا نتواند آن را کنترل کند، متحد شود.

وی معتقد است: یک شبکه پیام‌رسان بین بانکی جایگزین سوئیفت که بتواند تحریم‌های ایران علیه آمریکا را دور بزند نخستین قدم در این مسیر خواهد بود.

پتر پوشکارف کارشناس مؤسسه تله‌ترید می‌گوید: روسیه می‌تواند با حدود 500 میلیارد دلار ذخیره ارز خارجی خود علیرغم تحریم‌های آمریکا ثبات روبل را تامین کند. از طرفی بالا رفتن قیمت نفت می‌تواند به مسکو در این باره کمک کند.

پوشکارف می‌گوید: روسیه نه تنها باید به سمت استفاده از روبل برود بلکه باید از یوآن چین، دونگ ویتنام، روپیه هند و حتی از یورو نیز استفاده کند.

وی می‌گوید:‌نباید از یورو ترسید، دلار بیش از حد در برابر یورو تقویت شده است و پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول حاکی از آن است که دلار 10 تا 15 درصد کاهش تدریجی ارزش در برابر یورو را تجربه خواهد کرد.

وی ادامه داد: سیاست‌های آمریکا تنها در روسیه منفور نیستند بلکه مقامات اتحادیه اروپا نیز به طور آشکار اعلام کردند که به دنبال ایجاد کانال ارتباطی مالی  برای تعامل با ایران هستند تا از این طریق تعاملات مالی با ایران قابلیت فاش شدن برای آمریکا را نداشته باشند.

الیدیار ماراتف مدیر دفتر کستل فمیلی در سنگاپور معتقد است استفاده از ارز یورو مشکلاتی دارد چرا که در ماه سپتامبر بانک مرکزی اتحادیه اروپا نرخ سود سپرده بانکی را معادل رقم -0.4 درصد نگه داشت و این بدین معناست که هر کسی بخواهد دارایی خود را در بانک‌های اروپایی نگه دارد باید هزینه آن را بپردازد.

بنابراین صادرکنندگان روس برای متقاعد کردن خریداران خود در استفاده از یورو باید به آنها تخفیف دهند. نوسانات نرخ روبل یکی دیگر از مشکلات در زمینه فاصله گرفتن اقتصاد روسیه از دلار محسوب می‌شود.

ارزش روبل روسیه در واقع به طور کامل در بازار ارز بین‌المللی شناور است و طی 12 ماه گذشته بین 56 روبل در برابر دلار به 71 روبل در برابر دلار در نوسان بوده است.

ولادیمر روژانکوفسکی کارشناس مرکز مالی بین‌المللی می‌گوید: در حالی که جایگاه روبل به عنوان ارز مبادله‌ای رو به افزایش است بانک مرکزی روسیه باید از نوسان ارزش آن جلوگیری کند چرا که این مسئله به ضرر روبل در مبادلات بین‌المللی در روابط تجاری بین‌المللی تمام می‌شود. این بانک باید از تجربه موفق کشورهایی نظیر چین و یا حتی بلاروس استفاده کند.

ایوان کاپوسکیانسکی کارشناس ارشد مؤسسه فارکس اپتیمو می‌گوید:‌برای حل این مشکل روسیه باید یک بازار مالی برای خود ایجاد کند.

وی می‌گوید:روسیه باید مخاطرات استفاده از ارز خود را با استفاده از گزینه‌های مختلف به حداقل رسانده و یک نظام کلرینگ برای استفاده از ارزهای ملی ایجاد کند.

راشاتودی در پایان گزارش خود تاکید می‌کند: که اکثر کارشناسانی که در این باره اظهار نظر کردند، معتقدند حذف حداکثری از دلار از اقتصاد روسیه روندی طولانی، دشوار و پرهزینه خواهد بود. اما این اقدامی است که نه تنها برای روسیه بلکه برای اقتصاد جهانی اجتناب‌ناپذیر است.