هنوز مردم از یادها نبرده‌اند که وقتی دولت تدبیر و امید مستقر شد، عوامل اجرایی این دولت مخصوصاً وزیر نفت و رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست تیغ حمله را به سوی دولت قبل گرفتند که هان؛ هوای آلوده تهران وکلان شهرها تقصیر دولت دهم است که بنزین بی‌کیفیت تولید می‌کند و اولین اقدامات آنها توقف تولید بنزین پتروشیمی‌ها بود. در حالی که آنچه توسط پتروشیمی‌ها تولید می‌شد بنزین نبود بلکه افزودنی به بنزین برای کاهش آلودگی آن بود. مضافاً به اینکه هیچ آزمایشگاهی آلودگی و افزایش سرب و گوگرد بنزین تولیدی در دولت دهم را زیر استاندارد روز تایید نکرد و اولین اقدام عناصر دولت یازدهم افزایش واردات بنزین بود و مدعی بودند بنزین وارداتی هیچ آلودگی‌ای ندارد و به قول خودشان یورو 4 می‌باشد. اکنون 6 سال از تصدی این دولت می‌گذرد، آیا آلودگی هوا مرتفع شده است؟ آیا خودروهای تولیدی بنزین تولیدی در دولت یازده و دوازدهم استاندارد روز اروپا می‌باشد؟ اگر جواب مثبت است پس این همه آلودگی هوا از کدامین ناحیه عملکرد دستگاه‌های اجرایی در این دولت است؟ آیا بنزین تولیدی و توزیعی وزارت نفت دولت تدبیر و امید بنزین یورو 4 است یا یورو 2، کدامیک؟ مصرف روزانه بنزین چند میلیون لیتر است و چند درصد آن یورو 4 می‌باشد؟ آیا 6 سال تصدی این دولت کافی نبوده تا بنزین تولیدی کشور به استاندارد یورو 4 برسد؟ تکلیف کارت سوخت‌هایی که میلیاردها تومان برای زیر ساخت نرم‌افزاری و سخت‌افزاری آن در دولت قبل هزینه شده بود، سرنوشتش در دولت جدید به کجا انجامید و در کدامین سرای دولتی به بایگانی راکد سپرده شد؟ آنچه که موجب طرح این پرسش‌ها گردیده است، صدور مصوبه‌ای در دولت با عنوان آیین‌نامه فنی در زمینه کنترل و کاهش آلودگی هوا موضوع ماده 2 قانون هوای پاک است که در مورد آن تأملات زیر لازم است:
1- این آیین‌نامه در 27 مادسه و 6 تبصره قرار است پس از 6 سال از صدور دولت تدبیر و امید به کنترل و کاهش آلودگی‌ها کمک کند. (1)
2- در ماده 2 این آیین‌نامه چنین آمده است:
ماده2- وزارت نفت موظف است براساس جدول زیر نسبت به تأمین و عرضه سوخت خودرو درسراسر کشور اقدام کند:
3- معنا و مفهوم این وظیفه تعیین شده توسط دولت برای وزارت نفت چیست؟ آیا جز این است که از مصرف روزانه مثلاً 80 میلیون لیتر بنزین در کشور فقط 28 میلیون لیتر آن یورو 4 است پس مابقی 60 میلیون لیتر استانداردش چیست؟ یورو 2 یا کمتر؟
4- معنا و مفهوم دیگر جدول فوق آن است که از 6 ماهه دوم سال 98 قرار است بنزین تولیدی کشور به تناژ 70 میلیون لیتر در روز با استاندارد یورو 4 تولید شود پس طی این 6 سالی که دولت جدید مصدر کار بوده چرا این امر محقق نشده است؟
5 – همین ایراد در ماده 4 مصوبه دولت به شرح زیر وارد است:
ماده 4- برنامه زمانی اعمال حداقل حدود مجاز آلایندگی خودروهای تولید داخل و وارداتی
( بنزینی، دیزلی، گازسوز) به شرح جدول زیر تعیین می‌شود:
معنا و مفهوم جدول فوق آن است خودروسازهای داخلی مکلف نه بلکه مجازند تا 3 سال دیگر همچنان به ساخت و تولید خودرو با سیستم فعلی ادامه دهند و در مورد تولید موتور برای سوخت یورو 4 از تاریخ این مصوبه اقدام کنند. و برای تولید موتور با سوخت استاندارد روز اروپا تا 3 سال وقت دارند تا آن موقع هم کی مرده کی زنده.
6- شاه بیت به این آیین‌نامه مربوط به طرح کهاب است که در ماده 16 این مصوبه چنین آمده:
ماده 16- وزارت نفت موظف است اجرای طرح کهاب ( کاهش، هدایت، انتقال و بازیافت بخار) بنزین را در کلیه جایگاه‌های سوخت‌رسانی شهری با اولویت کلان‌شهر و با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در قالب طرح شرکت‌های توزیع سوخت صاحب نشان ( برندینگ) تا پایان سال 1398 تکمیل کند.
مفاد این بخش از آیین‌نامه مؤید این است که اگر از اجرای قانون هوای پاک و آیین‌نامه اجرای آن برای مردم آبی گرم نشود برای بخش خصوصی و شرکت‌هایی که مجری طرح کاهش هدایت و انتقال بازیافت بخارات بنزین در جایگاه‌ها می‌شوند، گرم خواهد شد.
7- این شرکت‌ها کدامند؟ موسسین آنها چه کسانی هستند؟ ارتباط استخدامی آنها با مجموعه وزارت نفت و شرکت‌های زیر مجموعه شرکت ملی نفت چیست؟ این چه طرحی است که ده‌ها شرکت تابعه وزارت نفت قادر به اجرای آن نیستند و قرار است بخش خصوصی آن را اجرا کند؟ در
جای جای قانون هوای پاک و آیین‌نامه اجرایی دولت مجری مفاد قانون هوای پاک است نه شرکت‌های خصوصی، آن‌هم صاحب‌نشان برندینگ.
8- ختم کلام. در این آیین‌نامه برای وزارت علوم – سازمان هواشناسی –
وزارت نیرو- سازمان ملی استاندارد ایران - وزارت نفت – سازمان
محیط زیست – کلیه دستگاه‌های اجرایی- وزارت صنعت و معدن و تجارت نیروی انتظامی، پلیس راهنمایی و رانندگی ، تولید کنندگان و وارد کنندگان موتور سیکلت با تأکید بر عبارت موظفند و مکلفند تکالیفی تعیین شده است. به جز دو شرکت بزرگ خودروساز داخلی که بالاترین تیراژ ساخت و تولید خودرو در کشور را بر عهده دارند. چرا؟
پی‌نوشت:
1- تصویب‌نامه شماره 100602 مورخ 3/7/97
غلامرضا انبارلویی
