پاسخ به این سوال که آیا پکن تسلیم تقاضای واشنگتن برای توقف واردات نفت از ایران پس از لغو معافیت ها می شود یا نه، تا هفته گذشته مشخص نبود ولی حالا پاسخ این است که چین از درخواست آمریکا پیروی می کند.
سینوپک و سی ان پی سی، دو پالایشگاه بزرگ نفتی چین در ماه می هیچ خریدی از ایران نداشته اند. دونالد ترامپ در 22 آوریل بازارهای نفت را با خبر لغو معافیت های 180 روزه خریداران نفت ایران شوکه کرد. ترامپ در نوامبر این معافیت ها را به 8 کشور از جمله چین ، ژاپن و هند داده بود تا مقادیر محدودی از نفت ایران را وارد کنند. در همان روز خبر لغو معافیت ها ، قیمت جهانی نفت برنت و وست تگزاس اینترمدیت 3 درصد بالا رفت. از آن زمان قیمت نفت به دلایل مختلفی نوسان داشته است مثل افزایش عوارض بر 200 میلیارد دلار کالاهای چینی از 10 درصد تا 25 درصد توسط واشنگتن.
به علاوه، هفته گذشته گزارش هایی رسید مبنی بر اینکه چین در سرپیچی از سیاست آمریکا همچنان از ایران نفت وارد می کند. در همین حین ، بسیاری از مقامات نفت و گاز چین واردات نفت از ایران را برای امنیت انرژی چین کم اهمیت جلوه می دهند.
متخصصان چینی می‌گویند امنیت انرژی این کشور با لغو معافیت های خرید نفت از ایران چندان تحت تاثیر قرار نمی گیرد چون منابع دیگری برای تامین نفت وجود دارد. ولی این مسئله یک ابزار چانه‌زنی جدید در مذاکرات تجاری با واشنگتن در اختیار پکن قرار می دهد.
بای منگ، معاون رئیس موسسه تحقیقات بازار وزارت بازرگانی چین گفت:« چین چندین عرضه کننده دیگر نفت دارد بنابراین تحریم های آمریکا تاثیر چندانی بر امنیت انرژی این کشور نمی‌گذارند. لغو معافیت ها به این معنا نیست که چین تسلیم آمریکا می شود و روابط تجاری با ایران را کنار می‌گذارد، چون ایران یک شریک کلیدی برای چین در اقتصاد ، سیاست و امنیت است».
واردات نفت از ایران 6 درصد کل واردات نفت خام چین را تشکیل می‌دهد . ایران هفتمین کشور صادر کننده نفت به چین است.
تصمیم این دو پالایشگاه بزرگ چین برای توقف واردات از ایران چندین دلیل دارد .اول ،نشان می‌دهد چین حداقل فعلا تمایلی به ریسک ندارد و نمی‌خواهد درگیر اختلافات جدیدی با آمریکا شود.
تصمیم توقف واردات از ایران از آنجا قابل توجه است که چین بزرگترین ظرفیت پالایشگاهی را در منطقه آسیا پاسیفیک دارد. چین مسئول بیشترین رشد در صنعت پالایش نفت خام در آسیا بین 2018 و 2023 خواهد بود که معادل 44 درصد کل ظرفیت پالایش نفت آسیا در 2023 است.
اگر مذاکرات تجاری بین واشنگتن و پکن شکست بخورد، پکن می‌تواند تصمیم دیگری در مورد تقاضای آمریکا برای توقف واردات نفت از ایران بگیرد. تا آن زمان ، عربستان ، روسیه و سایر کشورها برای پر کردن جای ایران در بازار نفت چین رقابت می‌کنند.
