شفاف سازی نیازها در زنجیره تامین در ایران خودرو

نسیم پاییزی تحریم  که در ابتدای سال 97 بر خودروسازان کشور وزید، سرد تر از تحریم های سال 91 بود. زیرا تفکر ترامپیسم حتی قبل از اعمال تحریم ها اقتصادی همه جانبه علیه ایران، ابتدا صنعت خودرو را به طور خاص تحریم کرد. چون می دانست کار و اشتغالی که در این صنعت وجود دارد، یکی از مهمترین شاه رگ های اقتصادی- تولیدی کشور است. در این بین خودروسازان که آمادگی تحریم های یک باره را نداشتند، شرایط بسیار دشواری را تجربه کردند. از عدم همکاری شریکان خارجی در تامین قطعات مورد نیاز در زنجیره تامین گرفته تا فرار طرف های خارجی از پاسخ گویی در برابر رسانه ها، همه و همه آواری بود که بر سر خودروسازان خراب شد.

بزرگ ترین مشکل خودروسازان در این دوران، تعهدات قبل از تحریم ها بود که بار آن بر دوش جاده مخصوصی ها سنگینی می کرد. باری که به اندازه چند صد هزار خودرو ناقص کف پارکینگ ها وزن داشت و آنقدر سنگین بود که شانه های خودروسازان آن را تحمل نمی کرد. پس وقت مدیریت بحران بود. مدیریتی که بتواند با شرایط موجود وارد میدان شود. با افکاری نو و نگاهی سیستم محور. سرانجام زمزمه های تغییرات به گوش رسید.  اما چه کسی در این شرایط سخت آنقدر اعتماد به نفس دارد که در صنعت خودرو نقش آفرینی کند؟

به طور کلی در میان مدیران صنعت خودرو ایران که از طیف های فکری مختلف وارد این صنعت شده اند، معدود افرادی وجود دارند که با نگاهی فراجناحی و صنعتی محور توانستند در جاده موفقیت گام بردارند. بعضی از مدیران به دلایل مختلفی از جمله تحریم ها و یا نوسانات ارتباطات بین المللی شرایط سخت تری را تجربه کردند و بعضی از مدیران نیز بهاری پر باری را در صنعت و اقتصاد کشور لمس کردند.  اما این بار تحریم ها گره ای تنگ تر از همیشه داشت. در میان خودروسازن کشور ایران خودرو به عنوان بزرگ ترین تولید کننده خودرو در خاورمیانه، شرایط بسیار سختی داشت. زیرا وقتی سخن از یک بنگاه اقتصادی کلان می شود، به همان میزان مشکلات این بنگاه هم بزرگ تر از رقیبان است.

 از میان همه اسم هایی که برای نشستن در اتاق فرماندهی ایران خودرو مطرح شد، نام فرشاد مقیمی  به ثبت رسید. کسی که پیش از این معاونت تولید وزارت صمت را در کارنامه داشت. در ابتدا نظرات مثبت و منفی بسیاری با موضوع حضور مقیمی در محافل خبری و تخصصی مطرح شد اما، همه موافقات و مخالفان یک نقطه نظر مشرک داشتند؛ ((مقیمی قبلا معاون تولید وزارت صمن بوده است، پس مشکلات این حوزه را خوب می شناسد)). همین موضوع یک پوئن مثبت برای او شد. زیرا مقیمی دست اندازهای مسیر تولید را در همه حوزه ها می شناخت و به همین دلیل خوب می دانست گره تولید در کیلومتر 14 جاده مخصوص چگونه باز می شود.

پس با انرژی جوانی و نگاه سیستمی به سراغ اصلاح بدنه فرسوده زنجیره تامین و چابک سازی همکاری ایران خودرو با قطعه سازان رفت. افزایش عمق ساخت داخل قطعات روشی که در دوران تحریم به عنوان تنها نسخه رونق تولید وجود داشت، بعد از حضور مقیمی ایران خودرو، سر لوحه فعالیت ساپکو شد . بابک فیض بخش از کارشناسان صنعت خودرو در این خصوص می گوید: اساسا در دوران تحریم آن چه که باعث عدم توفیق در تولید می شود عدم توانمندی در زنجیره تامین است. زیرا بدون تامین خطوط عملا تولیدی وجود ندارد.

این کارشناس با اشاره به مدیریت این حوزه ادامه داد: اتفاقی که در زنجیره تامین طی چند ماه گذشته به خصوص در ایران خودرو رخ داده است یک هدف روشن و دو محور مهم دارد. ابتدا شناخت آماری دقیق از نیازهای تولید به صورت قطعه به قطعه و دو پتانسیل های موجود در حوزه قطعه سازی در کشور. به این ترتیب یک فضای شفاف از نیازها و پتانسیل ها به وجود آمد که با مشارکت ایران خودرو در میزهای داخلی سازی هدف اصلی که افزایش عمق داخلی سازی قطعات مورد نیاز بود، حاصل شد.

فیض بخش افزود: ضمنا این حضور معاون حوزه تولید وزارت صمت در پست مدیریت یک گروه خودروسازی می تواند یک برگ برنده باشد. زیرا کسی که خود از مشکلات تولید در کل صنعت به خوبی با خبر است، برای حل مشکلات تولید یک گروه خودروسازی می تواند تصمیمات مناسب را اتخاذ کند. داخلی سازی 50 قطعه مهم از قطعاتی که قبلا وارد کشور می شد در طول ماه های اخیر طی میزهای داخلی سازی، حاصل رفتار سیستمی و آماری در زنجیره تامین است.  

فرشاد مقیمی در پایان سال 98  تقریبا 7 ماهگی عمر مدیریت خود در ایران خودرو را تجربه می کند. 7 ماهی که با توجه به دستاوردهای ایران خودرو، باید آن را از جمله بهترین دوران این خودروساز از نظر کسب تجربه و دانش فنی به حساب آورد. زیرا در نهضت داخلی سازی ایران خودرو توانست تجربیاتی در بخش های طراحی، مهندسی و تولید به دست اورد که در دورانی بدون تحریم ممکن نبود. گفتنی است مقیمی در تازه ترین سخنان خود از تولید 600 هزار دستگاه خودرو در سال آینده توسط ایران خودرو خبر داده است که به معنی گسترش سبد محصولات و افزایش تولید با عبور از مرز 2500 دستگاه خودرو در روز نیز هست.