نتانیاهو و سه تیری که به هدف نخورد

  طوفان‌الاقصی که عملیاتی بی‌سابقه در تاریخ درگیری‌های بین فلسطین و اسرائیل محسوب می‌شود، توانست ضمن نمایش قدرت مقاومت، میزان آسیب‌پذیری رژیم صهیونیستی را نشان دهد. بر اساس گزارش‌های رسانه‌های اسرائیلی، در جریان این عملیات، حماس از پهپادهای هجومی در سطح گسترده استفاده کرد و افراد مبارز فلسطینی تحت پوشش حملات راکتی به ۲۰ شهرک صهیونیست‌نشین، ۱۱ پادگان و پایگاه نظامی صهیونیست‌ها نفوذ کردند. براساس گزارش رسانه‌های عبری، مبارزان فلسطینی در ۸۰ نقطه دیوار حائل بین غزه و اراضی اشغالی نفوذ کرده‌اند.

در سومین روز درگیری‌ها، رسانه‌های اسرائیل از کشته شدن بیش از ۱۰۰۰ صهیونیست و افزایش مفقودی‌ها به بیش از ۱۵۰ نفر خبر می‌دهند. همچنین وزارت بهداشت رژیم صهیونیستی نیز اعلام کرده است که ۲۳۸۲ تن تا صبح امروز دوشنبه به بیمارستان‌ها منتقل شده‌اند.

همچنین از آغاز تجاوزات رژیم صهیونیستی به نوار غزه، تاکنون بیش از ۴۹۳ فلسطینی از جمله بیش از ۱۲۰ کودک و ۶۱ زن شهید شده‌اند. در این تجاوزات ۲۷۵۱ نفر مجروح شده‌اند که شامل ۲۱۳ کودک و ۱۴۰ زن هستند. این وزارتخانه همچنین اعلام کرده است که تاکنون حداقل ۱۵ قتل عام علیه خانواده‌ها ثبت شده که جان ۵۴ شهروند را گرفته است. به علاوه سازمان ملل نیز خبر داده که در پی حملات رژیم صهیونیستی به غزه، بیش از ۱۲۳ هزار نفر از مردم این منطقه آواره شده‌اند. همچنین رسانه‌ها تصاویری از هدف قرار گرفتن مدارس آنروا (آژانس امدادرسانی و کاریابی برای آوارگان فلسطینی) در غزه را منتشر کردند.

منصور براتی، تحلیلگر مسائل اسرائیل در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به غافلگیر شدن مقامات و ارتش اسرائیل در جریان عملیات طوفان‌الاقصی، اظهار کرد: برای اجرای این عملیات، برنامه‌ریزی بسیار سازمان‌یافته و دقیقی از سمت گروه‌های مقاومت انجام شده بود. تا پیش از این در طی تاریخ فقط یک بار در سال ۲۰۲۱ و در جریان عملیات سیف‌القدس بود که فلسطینی‌ها آغازگر جنگ بودند.

وی با بیان اینکه طوفان‌الاقصی دومین جنگی است که توسط فلسطینی‌ها آغاز شده، ادامه داد: در سیف‌القدس، فلسطین تنها حملات موشکی و راکتی به سمت رژیم صهیونیستی انجام داد، اما در طوفان‌الاقصی، به غیر از حملات راکتی، حملاتی هم از طریق نفوذ نیروهای حماس و مقاومت به سرزمین‌های اشغالی انجام شد که فاز بسیار مهمی از این عملیات بود و نیاز به آمادگی بسیار زیادی داشته است.

این تحلیلگر مسائل اسرائیل با اشاره به ۴۰ هفته اعتراضات در رژیم صهیونیستی، بیان کرد: این موضوع باعث شده بود تمرکز مقامات اسرائیل تا حد زیادی معطوف به داخل شود و این یکی از عواملی بود که باعث غافلگیری مقامات رژیم در عملیات طوفان‌الاقصی شد.

نتانیاهو و سه تیری که به هدف نخورد

براتی با بیان اینکه همچنین گروه‌های مقاومت زمان بسیار مناسبی را برای اجرای عملیات طوفان‌الاقصی انتخاب کردند، افزود: چراکه اکنون ما در میانه اعیاد سال جدید عبری هستیم و در این روزها توجه اسرائیلی‌ها به مسائلی نظیر کسب‌وکار و حتی موضوعات امنیتی کم می‌شود و حتی یک بار هم سابقه داشته است که در سال ۱۹۷۳، دولت‌های مصر و سوریه از چنین روزهایی استفاده و در قالب نبرد یوم کیپور، به شکل غافلگیرکننده‌ای به اسرائیل حمله کردند.

وی اضافه کرد: به علاوه اینکه عملیات طوفان‌الاقصی در روز شنبه انجام شد نیز از دیگر عواملی بود که باعث غافلگیری اسرائیلی‌ها شد، زیرا اساسا شنبه روز مهمی برای یهودی‌هاست و در این روز تمرکز بر مسائل سیاسی و امنیتی کاهش پیدا می‌کند. بنابراین سازماندهی خوب حماس، مشکلات داخلی اسرائیل و انتخاب زمان مناسب از دلایلی بود که باعث غافلگیری مقامات اسرائیل و موفقیت‌ عملیات طوفان‌الاقصی شد.

این تحلیلگر مسائل اسرائیل با بیان اینکه در طی دو روز اخیر روند جنگ به نفع مقاومت پیش رفته است، عنوان کرد: ضرباتی که تا کنون اسرائیل متحمل شده، بی‌سابقه است‌. البته ممکن است در روزهای آینده رژیم صهیونیستی با امکاناتی که در اختیار دارد، بتواند ورق را برگرداند، اما تا کنون وضعیت به ضرر اسرائیل بوده است‌.

براتی با بیان اینکه احتمالا این درگیری‌ها بیش از یک هفته به طول بینجامد، گفت: در طی این دو روز به غیر از حملات هوایی اسرائیل به غزه، رژیم صهیونیستی بیشتر در فاز دفاعی قرار داشته است‌. دو روز قبل نتانیاهو در جلسه با کابینه خود، سه هدف را برای اسرائیل در این جنگ مطرح کرد؛ اول از بین بردن سربازان نفوذکرده به داخل اسرائیل، دوم تحمیل هزینه‌ای گزاف به حماس در غزه و سوم جلوگیری از ورود طرف‌های ثالث به جنگ.

وی با بیان اینکه تا کنون اسرائیل در تحقق هیچ کدام از این سه هدف موفق نبوده است، اظهار کرد: همچنان اخبار بسیاری در مورد حضور نیروهای فلسطینی در مناطق تحت سیطره اسرائیل در شهرک‌های اطراف غزه شنیده می‌شود و همچنین میزان تلفات انسانی هر دو طرف برابر است، در حالیکه در گذشته به ازای هر یک کشته‌ صهیونیستی، حداقل ۱۰ نفر از فلسطینی‌ها به شهادت می‌رسیدند.  

این تحلیلگر مسائل اسرائیل ادامه داد: ضمن اینکه یک سری درگیری‌ها بین حزب‌الله لبنان و اسرائیل در شمال سرزمین‌های اشغالی در جریان است و احتمال ورود حزب‌الله به این جنگ نیز در حال افزایش است. لذا تا کنون هیچ کدام از اهداف سه‌گانه اعلام شده از سمت نتانیاهو محقق نشده است و اسرائیل تحت فشار مضاعفی قرار دارد و به نظر می‌رسد اسرائیلی‌ها برای جبران این وضعیت نیاز دارند حداقل تا چند روز آینده جنگ را به درازا بکشانند. منطقا این جنگ باید بیشتر از یک هفته به طول بیانجامد.

احتمالات در خصوص نتیجه جنگ

براتی در خصوص نتیجه احتمالی این جنگ بیان کرد: این را نمی‌توان پیش‌بینی کرد. دو الگو از نبردهای این چنینی بین فلسطین و اسرائیل در ذهن ما وجود دارد؛ یکی جنگ یوم کیپور در سال ۱۹۷۳ است که پس از یک هفته اسرائیل توانست ورق را برگرداند و به پیروزی برسد و دیگری جنگ سیف‌القدس در سال ۲۰۲۱ است که اسرائیل پس از ۱۰ روز نبرد درخواست آتش‌بس کرد. اکنون باید دید در طی روزهای آتی وضعیت جنگ به چه شکل پیش خواهد رفت و دو طرف چه آسیب‌پذیری‌هایی نشان خواهند داد. ممکن است اسرائیل در غزه شدت عمل بیشتری نشان و کشتار غیرنظامیان را افزایش دهد تا فلسطین را وادار به عقب‌نشینی کند. این امکان هم وجود دارد که رژیم ضربات بیشتری متحمل شود. هنوز باید منتظر بود و دید کدام یک از این دو احتمال رخ می‌دهد.

وی همچنین در خصوص تاثیر این عملیات بی‌سابقه بر منطقه، عنوان کرد: در درجه اول بازدارندگی گروه‌های مقاومت در برابر اسرائیل بسیار افزایش پیدا خواهد کرد و رژیم صهیونیستی از این پس خیلی بیشتر از این گروه‌ها خواهد ترسید و دیگر مانند گذشته هر زمان که اراده کند، نمی‌تواند به مواضع مقاومت حمله کند. کما اینکه پس از سیف‌القدس نیز بازدارندگی گروه‌های مقاومت افزایش یافت و حالا طوفان‌الاقصی این بازدارندگی را چندین برابر می‌کند.

این تحلیلگر مسائل اسرائیل اضافه کرد: همچنین وحدت بین گروه‌های مقاومت نیز از این پس افزایش خواهد یافت. در یک سال اخیر موضوع وحدت میادین و ایجاد اتحاد و یکپارچگی میان گروه‌هایی نظیر حماس، جهاد اسلامی، حزب‌الله و... به منظور عقب‌رانی اسرائیل مطرح شده است، اما در عمل چنین اتحادی بین گروه‌های مقاومت شکل نگرفت. به نظر در جریان عملیات طوفان‌الاقصی این وحدت شکل بگیرد و گروه‌های مقاومت سطح جدیدی از همکاری را آغاز کنند که بر روی معادلات آینده منطقه بسیار تاثیرگذار خواهد بود.

براتی با بیان اینکه البته ممکن است همچنان تعارضات بین گروه‌های مقاومت و تشکیلات خودگردان باقی بماند، گفت: از یک طرف بین گروه‌های مقاومت و سازمان فتح که هسته مرکزی تشکیلات خودگردان را تشکیل می‌دهد، همچنان ارتباط وجود دارد و از سمت دیگر سیاست رسمی تشکیلات، توجه به راهکار دو دولتی است و مقاومت را دنبال نمی‌کند و همکاری‌های امنیتی، اطلاعاتی و اقتصادی با اسرائیل دارد. بنابراین احتمال اینکه از این به بعد بخشی از بدنه سازمان فتح به ایده مقاومت متمایل شوند و محبوبیت این ایده افزایش یابد، وجود دارد.

افزایش محبوبیت مقاومت

وی افزود: با مشخص شدن توان بالای مقاومت در جریان عملیات طوفان‌الاقصی، احتمالا گروهی از سیاستمداران و رهبران تشکیلات خودگردان سعی خواهند کرد به کشورهای مختلف از جمله عربستان، اهمیت موضوع صلح و تشکیل دولت مستقل فلسطینی را یادآوری کنند و بگویند برای جلوگیری از این درگیری‌ها و خون‌ریزی‌ها، باید ما به عنوان تشکیلات خودگردان به دولت مستقل فلسطینی با پایتختی قدس شرقی تبدیل شویم و از این طریق تشکیلات وجاهتی را در عرصه بین‌الملل برای خود به دست آورد.

این تحلیلگر مسائل اسرائیل با اشاره به تاثیر طوفان‌الاقصی بر روند عادی‌سازی روابط رژیم صهیونیستی و کشورهای عرب، اظهار کرد: این جنگ دو تاثیر متناقض ممکن است بگذارد؛ به طور کلی زمانی که جنگی بین فلسطین و اسرائیل درمی‌گیرد، تا مدتی کشورهای عربی نیز به صف منتقدین رژیم صهیونیستی می‌پیوندند و در روابط‌شان با این رژیم وقفه ایجاد می‌شود. اکنون نیز ممکن است چنین اتفاقی رخ دهد.

براتی اضافه کرد: اما از طرف دیگر دو شب پیش رهبران اپوزیسیون اسرائیل به نتانیاهو پیشنهاد کردند یک کابینه اضطرار ملی در اسرائیل تشکیل شود. رهبران اپوزیسیون اختلاف بسیاری با نتانیاهو دارند و سال‌هاست که با وی وارد یک کابینه نشده‌اند، اما اکنون گفته‌اند به دلیل اینکه کابینه فعلی نتانیاهو نمی‌تواند جنگ را مدیریت کند، حاضر اند به صورت موقت با نتانیاهو وارد کابینه‌ای فراملی شوند. با توجه به اینکه رهبران اپوزیسیون شخصیت‌های میانه‌ای محسوب می‌شوند، احتمال اینکه اسرائیل بخواهد با حضور این افراد در کابینه، امتیازاتی را به تشکیلات خودگردان بدهد و از این طریق عادی‌سازی روابط با عربستان را پیش ببرد، وجود دارد.

وی ادامه داد: کابینه فعلی نتانیاهو به این دلیل که راست‌گرایان افراطی مانند بن‌گویر در آن حضور دارند، اصلا چنین امتیازاتی را به تشکیلات خودگردان نمی‌دهد، زیرا سیاستمداران راست افراطی کابینه با واگذاری امتیازات سرزمینی به تشکیلات مخالف اند. بنابراین شاید تغییر کابینه نتانیاهو، بعدا این امکان را به وی بدهد که میزانی امتیاز به تشکیلات واگذار کند و از این طریق بیشتر نظر عربستان را برای عادی‌سازی روابط جلب کند.