نقشه تازه‌ای که از سوی حساب تحقیقاتی GeoGlobal منتشر شده، تصویری روشن از وضعیت کنونی سلاح‌های هسته‌ای در قاره اروپا ارائه می‌دهد؛ قاره‌ای که برخلاف ظاهر آرام، همچنان یکی از متراکم‌ترین مناطق جهان از نظر استقرار تسلیحات اتمی به شمار می‌رود.
سه قدرت مستقل، یک قدرت خارجی
در حال حاضر تنها سه کشور اروپایی روسیه، انگلیس و فرانسه، دارای توانایی کامل اتمی هستند؛ به این معنا که خودشان هم تولیدکننده سلاح، هم صاحب فناوری پرتاب و هم نگهدارنده زیرساخت بازدارندگی‌اند.با این حال، ایالات متحده نیز حدود ۱۰۰ کلاهک اتمی خود را در قالب برنامه «اشتراک هسته‌ای ناتو» در خاک چند کشور اروپایی مستقر کرده است.براساس گزارش‌ها، این کلاهک‌ها در پایگاه‌های «کلین بروگل» در بلژیک، «باچل» در آلمان، «آویونو» و «گدی تور» در ایتالیا، «ولکل» در هلند و «اینجرلیک» ترکیه نگهداری می‌شوند.بر اساس این گزارش، این بمب‌ها از نوع B61 هستند و برای استفاده احتمالی توسط هواپیماهای «دو منظوره» طراحی شده‌اند یعنی در صورت لزوم، خلبانان کشورهای میزبان هم می‌توانند آن‌ها را به‌کار گیرند.
آمار و ارقام: چه کسی چند کلاهک دارد؟
بر اساس داده‌های موسسات بین‌المللی، از جمله فدراسیون دانشمندان آمریکایی (FAS)، وضعیت زرادخانه‌های هسته‌ای به این شرح است:کشور روسیه در مجموع 5 هزار و 449 کلاهک اتمی دارد که از آن میان یکهزار و 710 کلاهک قابل استفاده است.ایالات متحده، پنج هزار و 277 کلاهک اتمی دارد که یکهزار و 670 کلاهک، آماده استفاده است. فرانسه در جایگاه بعدی قرار دارد که در مجموع طبق این گزارش، 290 کلاهک اتمی دارد که 280 کلاهک مستقر و آماده استفاده است.انگلیس، 225 کلاهک اتمی دارد که 120 کلاهک اتمی مستقر و آماده استفاده است.طبق این آمادر در مجموع در جهان تخمین زده شده است که بیش از ۱۲,۵۰۰ کلاهک اتمی وجود دارد که حدود ۹۰ درصد از این زرادخانه‌ها در اختیار روسیه و آمریکا است.
طبق این گزارش، اولین آزمایش اتمی انگلیس در ۳ اکتبر ۱۹۵۲ در جزایر مونته‌بلو (استرالیا) انجام شد. از دهه ۱۹۶۰ تمرکز لندن بر بازدارندگی زیردریایی بود و اکنون ناوگان ونگارد با موشک‌های Trident II D5، نیروی بازدارنده اصلی آن است.بریتانیا در اسکاتلند و در پایگاه کلاید کلاهک‌های خود را نگهداری می‌کند و طبق اعلام رسمی، حدود ۲۲۵ کلاهک در اختیار دارد.از طرف دیگر، فرانسه نخستین بمب خود را در ۱۳ فوریه ۱۹۶۰ در الجزایر آزمایش کرد و از آن زمان با شعار «استقلال استراتژیک» مسیر جداگانه‌ای از ناتو پیمود. زرادخانه کنونی آن شامل زیردریایی‌های تریومفان و موشک‌های کروز ASMP-A است که توسط جنگنده‌های رافائل حمل می‌شوند.فرانسه حدود ۲۹۰ کلاهک دارد و همه آن‌ها را تحت کنترل مستقیم خود نگه می‌دارد.
نوسازی سلاح‌ها و افزایش تنش‌ها
طبق گزارش‌ها، ایالات متحده در حال ارتقای بمب‌های قدیمی B61 به نسخه جدید B61-12 است که قابلیت هدف‌گیری دقیق‌تر و قدرت انفجار قابل تنظیم دارد.این پروژه، که هزینه‌ای چند میلیارد دلاری دارد، انتقادهایی در اروپا برانگیخته است. در کشورهای میزبان مانند آلمان و بلژیک، افکار عمومی نسبت به ریسک تبدیل‌شدن به هدف در صورت درگیری اتمی نگران است.بر اساس این گزارش، در سوی دیگر، روسیه تهدید کرده تسلیحات تاکتیکی خود را در بلاروس مستقر می‌کند؛ اقدامی که می‌تواند تعادل راهبردی در اروپای شرقی را تغییر دهد.
استاندارد دوگانه غرب
در حالی که کشورهای غربی بارها از برنامه‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران انتقاد کرده و محدودیت‌های گسترده‌ای اعمال کرده‌اند، همان دولت‌ها در خاک خود و متحدانشان هزاران سلاح کشتار جمعی نگهداری می‌کنند.این تناقض، پرسشی اساسی در افکار عمومی جهانی ایجاد کرده است: چگونه می‌توان از «امنیت جهانی» سخن گفت، در حالی که بیش از دوازده هزار بمب اتمی در سراسر جهان وجود دارد.اروپا امروز بیش از هر زمان دیگر، درگیر واقعیتی پنهان اما خطرناک است: قاره‌ای صلح‌طلب در ظاهر، اما مسلح به هزاران کلاهک در عمق خاک خود.با وجود پیمان‌های متعدد کنترل تسلیحات، روند خلع سلاح جهانی متوقف شده و رقابت تسلیحاتی میان قدرت‌ها دوباره شدت گرفته است.نقشه تسلیحات اتمی اروپا نه تنها یادآور سایه‌ی جنگ سرد است، بلکه هشداری است درباره‌ی آینده‌ای که شاید یک تصمیم اشتباه، کل قاره را در چند دقیقه نابود کند.
