روسیه و آمریکا برچه موضوعاتی توافق خواهند کرد؟

خبرگزاری «نووستی» روسیه در تحلیلی نوشته است: "شان اسپایسر" سخنگوی کاخ سفید  اعلام کرد که "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری آمریکا سعی دارد با روسیه در زمینه مبارزه با تروریسم و مسائل اقتصادی به توافق برسد.

به گفته وی، اگر آمریکا و روسیه  موفق شوند زبان مشترکی پیدا کرده و مواضع یکسانی برای نابودی گروه تروریستی داعش داشته باشند و همچنین در عرصه هایی که منافع مشترک اقتصادی قابل دسترسی باشد، در این عرصه ها واشنگتن حاضر به همکاری با مسکو است.  

پنتاگون در جریان تصمیم کاخ سفید قرار ندارد

در همان روز که سخنگوی کاخ سفید این مسئله را بیان کرد، وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد که پنتاگون فعلا قصد ندارد همکاریهای خود با روسیه در عرصه عملیاتی سوریه را گسترش دهد.

"جف دیویس" سخنگی رسمی وزارت دفاع آمریکا گفت: «ما و روسیه بطور عادی برای از بین بردن وخامت اوضاع در سوریه همکای داریم. ما در این رابطه توافق کرده ایم که عملیات هوایی هر یک از طرفین مزاحمتی برای طرف دیگر بوجود نیاورده و حادثه ای نیز در این بین رخ ندهد. ولی فعلا قصد نداریم که همکاریهای خود در سوریه را گسترش دهیم.»

سخنان دیویس در پاسخ به اظهارات "سرگئی شایگو" وزیر دفاع روسیه بود که معتقد است مسکو و واشنگتن ممکن است همکاری برای عملیات مشترکی در شهر رقه سوریه را آغاز کنند.

آمادگی روسیه برای آغاز عملیات نظامی مشترک با آمریکا

شایگو در سخنرانی خود در دومین کنگره سراسری جوانان «همکاریهای نظامی-سیاسی و اقتصادی: تمایلات جهان کنونی» در موسسه روابط بین الملل دانشگاه مسکو گفته بود: «وظیفه ما متحد کردن تلاشهاست و برای این منظور همه امکانات لازم را در اختیار داریم. ما با دشمن واحدی روبرو هستیم و آن تروریسم بین المللی است. ما و شرکای آمریکایی هر دو آنها را دشمن خود می دانیم.»

وزیر دفاع در عین حال با اشاره به سخنان "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهوری روسیه در این مورد که «هیچکس به تنهایی نمی تواند بر تروریسم پیروز شود»، یادآور شد: «ما همه امکانات لازم برای همکاری موثر را داریم و برای آغاز چنین همکاری مانعی وجود ندارد. اغراق نکرده ام، اگر بگویم حتی همین امروز می توان عملیات نظامی مشترک در رقه را آغاز کرد. در آنجا همه چیز مشخص است و تناقضی وجود ندارد که چه افرادی در آنجا هستند، تنها تروریستها. برای این کار فقط کافی است به حرف ما گوش داده و آن را درک کنند. برای این منظور هم باید بر سر میز مذاکره نشست.»

سرگئی شایگو تاکید کرد، زمان آن رسیده که دست از ترساندن جهان از روسیه  برداشت و به سمت همکاری آرام، سازنده و مستمر در عرصه های ممکن روی آورد که 8-7 سال قبل دو طرف تمایل داشتند.  

خبرگزاری «نووستی» می نویسد: بدین ترتیب اوضاع بدین شکل است که اگر رئیس جمهوری آمریکا واقعا حاضر است راهی برای نزدیک کردن منافع آمریکا و روسیه پیدا کند، این عرصه امنیت بین المللی است، ولی ظاهرا پنتاگون هنوز آمادگی همکاری در این زمینه را ندارد.

ترامپ قوانین تجاری را به عرصه سیاست آورده

"تیموفی بورداچیوف" مدیر مرکز تحقیقات اروپایی و بین المللی دانشکده اقتصاد و سیاست جهانی مدرسه عالی اقتصاد مسکو می گوید: «اینکه دونالد ترامپ، این «کوسه عرصه تجارت» با دستیابی به ریاست دولت آمریکا، سعی دارد روشهای و فنونی که بیشتر در عرصه اقتصادی پذیرفته شده هستند، را به عرصه سیاست بیاورد، حتی در دوره مبارزات انتخاباتی وی نیز مشخص بود. به همین دلیل جای تعجب ندارد که کلمه «معامله» در سخنان سیاستمداران آمریکایی شنیده می شود. البته نباید فراموش کرد که معامله در عرصه تجارت، همیشه یک توافق متقابلا سودمند معنی ندارد. چنین معامله ای ممکن است به صورتی تنظیم شود که فقط یکی از طرفین از آن سود ببرد.

این رهبران روسیه هستند که باید انتخاب کنند

بورداچیوف معتقد است: «از همان ابتدا معلوم بود که نه ترامپ و نه دولتش برای روسیه شریک راحتی نخواهد بود و ممکن است سورپرایزهای زیادی ، بخصوص در عرصه روابط دوجانبه، برای مسکو در نظر گرفته باشد. برای مثال کاخ سفید ممکن است به کرملین پیشنهاد کند که علیه کشور ثالثی، مثلا چین یا ایران، با او همدست شود که در این صورت رهبران روسیه در مقابل انتخاب بسیار دشواری قرار خواهد گرفت.»

به گفته این کارشناس، قبل از هر چیز این سئوال مطرح است که واشنگتن دقیقا چه پیشنهادی به مسکو خواهد داد؟ بعید است این مسئله بر سر تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه روسیه باشد. همکاری در زمینه مبارزه با تروریسم بین المللی به نفع هر دو کشور است. ولی باز سئوال اینجاست که این همکاری را نباید «معامله» نامید، برای چه روسیه باید در ازای همکاری برای مقابله با تروریسم به آمریکا امتیاز بدهد؟  

روسیه از خط قرمزهای خود نخواهد گذشت

"الکساندر اورلوف" مدیر مرکز تحقیقات بین المللی موسسه روابط بین الملل دانشگاه مسکو می گوید: «دونالد ترامپ در طول مبارزات انتخاباتی، خود را علاقه مند به سرو سامان دادن به روابط با روسیه نشان داد. در رابطه با روسیه هم باید گفت که مسکو همیشه خواستار روابط حسنه با آمریکا بوده است. ولی سئوال اینجاست که آیا رئیس جمهوری آمریکا آزادی عمل برای تحقق این خواسته خود را دارد؟»  

اورلوف افزود: «نخستین ماه ریاست جمهوری ترامپ نشان داده که امکانات او برای تحقق برخی سیاستهای مورد نظرش در عرصه بین المللی بسیار محدود است. در رابطه با معامله ای که از سوی برخی مقامات واشنگتن شنیده می شود هم باید بگویم که چنین مسئله ای آنطور که شون اسپایسر گفته، فقط نباید به نفع آمریکا باشد، قطعا باید منافع روسیه را هم شامل شود، وگرنه مسکو به آن رضایت نخواهد داد.»

به عقیده این کارشناس، همه چیز بستگی به پیشنهادات مشخص طرف آمریکایی دارد. اگر این پیشنهادات از «خط قرمزی» که روسیه برای روابط بین المللی خود در نظر دارد، عبور نکند، امکان توافق دو طرف وجود دارد، در غیراین صورت، مسکو در مورد برخی مواضع خویش هرگز سازش نخواهد کرد.

معامله آمریکا و روسیه بین چه کسانی خواهد بود؟  

"یوری بیالی" نائب رئیس بنیاد بین المللی «مرکز خلاقیتهای تجربی» روسیه معتقد است: «به گفته اطرافیان ترامپ، خود رئیس جمهور و دولتمردان جدیدش خواهان معامله با روسیه هستند. بطور کلی روابط با روسیه از جمله شاخصهای سیاست خارجی است که هر نوع صحبتی از طرف رئیس جمهوری و یا اعضای دولتش، نیازمند اثبات این مسئله است که آنها تا چه اندازه آمادگی آن را داشته و آیا سیستم سیاسی کشور به آنها اجازه چنین مسئله ای را خواهد داد یا نه. در کشوری مانند آمریکا که مرکز تصمیم گیری واحدی برای تصمیمات راهبردی ندارد و مراکز تصمیم گیری در سیاست خارجی و داخلی متفاوت است، صحبت صرف رئیس جمهور به تنهایی به منزله تصمیم گیری سیاسی مطلق نیست.  

به گفته این کارشناس، ترامپ از یک سو تلاش می کند نشان دهد قصد ندارد از اهداف اعلام شده خود در مبارزات انتخاباتی صرف نظر کند، ولی از طرف دیگر به سیاستمداران آمریکایی، بخصوص نمایندگان  کنگره اطمینان می دهد که اقدامی برخلاف منافع ملی آمریکا انجام نخواهد داد.