تله ترامپ و نتانیاهو برای اردوغان

عبدالباری عطوان سردبیر نشریه الکترونیکی رای الیوم که در لندن بروزرسانی می شود نوشت: اوضاع نظامی در شهر عفرین در شمال غرب سوریه بعد از حمله توپخانه ای ترکیه برای هشدار به نیروهای مردمی سوریه که در حال حرکت به سمت شهر بودند بحرانی تر شده است. این اتفاق باعث شد پیشروی این نیروها موقتا و به منظور پرهیز از درگیری های خونین آینده متوقف شود.

رئیس جمهور ترکیه می خواست با حملات توپخانه خود نشان دهد که تهدیدهایش جدی است و به این ترتیب یک قدم در عملیات نظامی خود به سمت نابودی کامل یگان های مدافع خلق بردارد اما این سرسختی ممکن است در مدت زمان مورد نظر برای او نتایج معکوس در پی داشته باشد.

رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه بعد از دیدار سه ساعته و محرمانه با رکس تیلرسون وزیر خارجه آمریکا که چند روز پیش در آنکارا ظاهرا به راه حل هایی برای برخی یا شاید بیشتر اختلافات خود با آمریکا رسید،تصمیم گرفت به تنش زایی نظامی روی آورد، اقدامی که ممکن است به فروپاشی ائتلاف ترکیه با ایران و روسیه منجر شد اما آمریکایی ها کی به وعده خود عمل کردند و مورد اعتماد متحدان عرب و مسلمان خود بودند که اکنون اینگونه باشند ؟

سرگئی لاوروف وزیر خارجه روسیه که در جریان همه جزئیات جنگ سوریه است، توصیه بسیار ارزشمندی به اردوغان داشته و آن این بود که: ما معتقدیم ترکیه می تواند از منافع امنیتی و قانونی خود از طریق گفت و گو با دولت سوریه دفاع کند.

این نصیحت لاوروف پذیرفتنی است زیرا مرزهای سوریه و ترکیه از سال 1999 و به طور مشخص بعد از توافق دو کشور بر سر خروج عبدالله اوجلان از سوریه و توقف همکاریش با حزب کارگران کردستان که از نظر ترکیه گروهی تروریستی است، دوران امنیت و ثبات بی سابقه ای را طی کرده است.

امیدواریم اردوغان در دام آمریکا نیفتد زیرا واشنگتن در پی سوء استفاده از مشکل کردها در جهت هرج و مرج آفرینی در منطقه و تجزیه کشورهای آن بر اساس سازوکارهای فرقه ای و نژادی است حال آن که اردوغان بارها بر تمایل قلبی خود مبنی بر حفظ وحدت تمامیت اراضی سوریه تاکید کرده است چرا که تجزیه سوریه مقدمه ای برای تجزیه ترکیه خواهد بود.

اردوغان آمریکا را بزرگ ترین و خطرناک ترین دشمن برای کشورش بر می شمرد زیرا به فتح الله گولن پناه داده است و از تحویل او به آنکارا خودداری می کند. اردوغان گولن را به دست داشتن در کودتای نافرجام سال گذشته ترکیه متهم می کند. علاوه بر این واشنگتن از تشکیل یک رژیم کردی در طول مرزهای جنوبی ترکیه با اختصاص پول و سلاح حمایت می کند. با این وجود اردوغان باز هم با آمریکایی ها مذاکره می کند و به راه حل هایی می رسد و در عرض کمتر از دو هفته، آنها را از لیست دشمنانی که از پشت به او خنجر زده اند دوباره به لیست متحدان منتقل می کند.

جنگ هفت سال گذشته موفق به سرنگونی نظام و کشور سوریه نشد با اینکه آمریکا به تنهایی بیش از هفتاد میلیارد دلار برای مسلح کردن و آموزش نیروهای مخالف سوری هزینه کرد و سایر کشورها را برای این طرح خود بسیج نمود. تا کنون به علت نبود شفافیت و آمارهای دقیق ، از هزینه های ترکیه و سایر کشورها چیزی نمی دانیم و شاید وقت تغییر سیاست ها و ورود به گفت و گوی ترکیه و سوریه با نظارت روسیه برای آغاز مرحله ای جدید برای رسیدن به امنیت و ثبات دو طرف و کل منطقه فرا رسیده باشد.

بروز درگیری نظامی بین نیروهای سوریه و ترکیه در عفرین به نفع دو طرف نخواهد بود و اگر بگوییم بیشترین آسیب متوجه ترکیه خواهد شد سخن گزافه ای نگفته ایم زیرا مقامات سوریه چیز زیادی برای از دست دادن ندارند.

اگر بخواهیم بیشتر توضیح بدهیم ترکیه در طول پانزده سال گذشته توانست در سایه حزب عدالت و توسعه دستاوردهای عظیم اقتصادی و سیاسی کسب کند و در رتبه هفدهم قوی ترین اقتصاد جهان بایستد. این دستاوردها از هفت سال گذشته و با آغاز بحران سوریه رو به افول نهاده است. غرب بیشترین نگرانی را از پیشرفت ترکیه داشت زیرا ترکیه اسلامی را بزرگ ترین خطر وتهدید برای خود می دانست . امکان ندارد اروپا ورود نیروهای امپراطوری ترکیه به وین را فراموش کند.

نیروهای سوریه غیرممکن است بدون چراغ سبز ولادیمیر پوتین به عفرین رفته باشند و هرکس جز این بگوید خودش را قبل از دیگران فریب داده است. آیا اردوغان می خواهد ائتلاف خود با مسکو را از هم بپاشد و ایران را از دوست به دشمن تبدیل کند و تفاهم های راهبردی را که سه طرف اواخر سال گذشته در کنفرانس سوچی به آن دست یافتند از بین ببرد؟

حافظ اسد رئیس جمهور سوریه وقتی متوجه شد حمایت کشورش از حزب کارگران کردستان به رویارویی با ترک ها می انجامد از اوجالان رهبر این حزب خواست سوریه را ترک کند و به این ترتیب از بروز جنگ جلوگیری کرد و کشور سوریه و خون مردمش را برای مقابله با دشمن کمین کرده صهیونیست حفظ کرد.

نگرانی ما این است که عفرین دامی باشد که آمریکا و اسرائیل با هوشمندی کامل به منظور تضعیف شدید روسیه، ترکیه ، سوریه و ایران کار گذاشته باشند تا توجه دیگران را از خطر اسرائیل که تهدید واقعی منطقه به شمار می رود منحرف کنند. دقت در سخنرانی نتانیاهو و مک مستر مشاور امنیت ملی آمریکا و تهدیدهای آنها بیانگر همین امر است.

آمریکا در منطقه فقط با اسرائیل متحد است و همه سیاست های خود را در خدمت منافع آن اتخاذ می کند و از دیگران به ویژه ترکیه، کردها و عرب ها به عنوان ابزارهایی برای این هدف سود می برد از این رو معتقدیم گوش کردن به نصیحت لاوروف شاید کوتاه ترین راه برای خنثی کردن این نقشه ها باشد.