دروغی که ترامپ گفت

ماکس بوروفسکی، خبرنگار این شبکه نوشت، انگیزه رئیس جمهور آمریکا در ریسک بروز یک جنگ تجاری این طور مطرح می‌شود که شرکای تجاری آمریکا نظیر چین و آلمان از قرار معلوم، آمریکا را (به لحاظ اقتصادی) در تنگنا و محدودیت قرار داده اند. یک تحلیلگر مالی «دویچه بانک» آلمان اکنون محاسبه‌ای خلاف این ادعای ترامپ را منتشر کرده است. به گفته ترامپ، مدتی است که بزرگترین دزدی تاریخ دنیا در حال انجام است و آن کسری بیش از پانصد و پنجاه میلیارد دلاری آمریکا در تراز تجاری اش با چین است. استنباط ترامپ از طرح این مساله آن است که آمریکا میلیارد‌ها دلار را از دست داده است و این زیان نه تنها به واسطه چین بلکه عملا در تجارت با هر کشوری که آمریکا به تجارت با آن مشغول است، بوجود آمده است. با این حال بنا بر یک مطالعه بانکی در آلمان، چنین دیدگاهی به طور اساسی مورد تردید قرار گرفته است.

شبکه اخبار اقتصادی «بلومبرگ» با توجه به محاسبات «ژانگ ژیوی»، یک تحلیلگر مالی «دویچه بانک» آلمان در این باره گزارش داد، آمریکا در معاملات خود با سایر کشور‌های جهان از یک مازاد عظیم تجاری سالانه برخوردار است. بنا به گفته ژانگ، تراز تجاری معمولی که تجارت کالا و خدمات را به آن سوی مرز‌های یک کشور مورد توجه قرار می‌دهد، هیچ شباهت متناسبی با مناسبات اقتصاد بین الملل ندارد. آنچه برعکس در این میان، تعیین کننده است، درآمد شرکت‌های آمریکایی است که در تجارت با کشور‌های دیگر کسب می‌کنند. در محاسبات این تحلیلگر بانکی در آلمان از جمله سود شرکت‌های خواهر و وابسته (آمریکایی) در خارج از کشور نیز لحاظ شده است. نتیجه آنکه: شرکت‌های آمریکایی طی یک دهه گذشته بیش از سایر کشور‌های جهان به آمریکا کالا فروخته اند.

این اقتصاددان فعال در آلمان در ادامه ارزیابی اش از اوضاع اقتصادی آمریکا به سود‌های سرشار و فوق العاده‌ای که خودروسازانی نظیر «جنرال موتورز» و یا شرکت «اپل» تولید کننده گوشی‌های تلفن همراه «آیفون» در بازار چین کسب می‌کنند، اشاره و خاطر نشان کرد: طوری شده است که مصرف کنندگان چینی بیش از خود شهروندان آمریکایی، گوشی آیفون یا سواری‌های جنرال موتورز می‌خرند. این خودرو‌ها و گوشی‌های تلفن همراه در تراز تجاری (آمریکا) به عنوان صادرات آمریکا محسوب نمی‌شوند، چون بخش عظیمی از آن‌ها از سوی شرکت‌های وابسته به گروه شرکت‌های بزرگ آمریکایی (در چین) تولید و سپس عرضه می‌شوند. اما واقعیت آن است که این‌ها همان محصولات آمریکایی هستند. زیرا سود حاصل از این معاملات در نهایت به جیب شرکت‌های آمریکایی سراریز می‌شود.

با روشی که ژانگ در تحلیل اقتصادی خود دارد تجارت میان چین و آمریکا بجای یک کسری چند صد میلیارد دلاری، دارای یک مازاد سی میلیارد دلاری برای آمریکا قابل ارزیابی است. این در حالی است که این تراز طی سال‌های اخیر به نفع آمریکا میل کرده است و به نظر می‌رسد احتمالا همچنان به این شکل نیز ادامه پیدا کند؛ چنانچه ترامپ، هیچ جنگ تجاری به راه نیندازد و مناسبات دوجانبه اقتصادی میان این دو کشور همچنان پایدار و برقرار باشد. زیرا رفاه فزاینده طبقه متوسط چین، تقاضای خرید و استفاده از محصولاتی را که شرکت‌هایی نظیر جنرال موتورز و اپل تولید می‌کنند، پرحرارت کرده است.

اقتصاد آمریکا طبق برآورد ژانگ در تجارت با بسیاری از کشور‌های دیگر نظیر مکزیک و کانادا هم در مساله تراز تجاری، بجای کسری تجاری از مازاد تجاری بهره‌مند است. در این میان حتی شرکای تجاری که واقعا به آمریکا کالای بیشتری می‌فروشند، به عنوان شرکت آمریکایی در آن کشور‌ها حضور دارند؛ هرچند که به عنوان مثال به آلمان تعلق دارند که حالا صادرات خودرویش به مثابه خاری در چشمان ترامپ تمثیل می‌شود. اینکه آیا ترامپ و مشاورانش از این برآورد و ارزیابی «ژانگ ژیوی» متقاعد شده اند یا خیر، موضوعی همچنان مورد بحث و نامعلوم است.

محاسبات این تحلیلگر مالی، تصویری واقعی از منافع مالی شرکت‌های آمریکایی بدست داده است؛ موضوعی که (برعکس) در لفاظی‌های ترامپ از آن به عنوان «دزدی» صد‌ها میلیارد دلاری آمریکا یاد می‌شود. با وجود «اشتغال کامل» در آمریکا رئیس جمهور این کشور همواره این طور استدلال می‌کند که فرصت‌های شغلی که می‌تواند در تولیدات صنعتی (برای جامعه آمریکا) محفوظ باشد با این دلیل که بخش عظیمی از محصولاتی که شرکت‌های آمریکایی در چین به فروش می‌رسانند به دست کارگران چینی تولید شده است، از بین رفته است.