سرانجام پس از تاخیر چند ماهه، مذاکرات میان دولت افغانستان و طالبان در شهر دوحه، پایتخت قطر رسما آغاز شد. مقاماتی از دولت افغانستان و طالبان همراه وزیر خارجه آمریکا، در نشست افتتاحیه این مذاکرات شرکت کرده و دیدار‌هایی جداگانه میان اعضای هیاتها صورت گرفته است. تحلیلگران بر این عقیده‌اند که این مذاکرات در صورت نتیجه‌بخش بودن می‌تواند زمینه را برای صلح دائمی در افغانستان و خروج کامل نیرو‌های آمریکایی فراهم کند.
مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا ماموریت دارد مذاکرات صلح افغانستان را به یک دستاورد انتخاباتی برای ترامپ تبدیل کند. به عبارت بهتر، مقامات دولت ترامپ که از ابتدای سال ۲۰۱۷ میلادی تاکنون اقدامی در راستای خروج از افغانستان و ایجاد صلح در این کشور نکرده بودند، اکنون و پس از مشاهده عقب‌ماندگی معنادار ترامپ از بایدن در نظرسنجی‌ها، خواستار خلق دستاورد‌های فوری در حوزه سیاست خارجی آمریکا هستند.
رئیس‌جمهور آمریکا به‌خوبی می‌داند شهروندان کشورش، سال‌هاست خواستار خروج از افغانستان هستند. شبکه الجزیره گزارش داده، جنگ در افغانستان با برآورد هزینه‌های سال۲۰۱۹ حدود ۹۷۵میلیارد دلار هزینه برای آمریکا در برداشته است. در این جنگ ۲۴۴۱ نظامی آمریکایی کشته شده‌اند.
پایگاه امریکن کانزرویتیو با اشاره به افزایش حملات در افغانستان طی سال۲۰۱۹ میلادی و استمرار این روند در سال ۲۰۲۰ میلادی می‌نویسد: این افزایش حملات در حالی روی می‌دهد که آمریکا بمباران‌های بیشتری را در افغانستان انجام داده است. میلیارد‌ها دلاری که آمریکا در افغانستان هزینه کرده، تاکنون نتیجه‌ای در برنداشته است.
۶۴درصد از مردم افغانستان بر این باورند که آشتی میان دولت این کشور و طالبان ضروری است. این رقم در سال۲۰۱۷ حدود ۵۳درصد بوده است. این به معنای شکست حضور آمریکا در افغانستان است، آیا کسی در واشنگتن به این موضوع توجه دارد؟
آیا مداخله آمریکا در افغانستان پایان خواهد یافت؟
نتیجه‌بخش بودن مذاکرات صلح میان طالبان و دولت افغانستان و پایان یافتن بحران‌های امنیتی و داخلی در این کشور، هدفی مهم و اساسی محسوب می‌شود و تحقق آن به ایجاد صلح در افغانستان و شبه قاره هند کمک خواهد کرد. با این حال آمریکا قصد دارد به عناوین دیگر، دخالت خود در امور داخلی افغانستان را ادامه دهد.
واشنگتن طی حدود ۲۰ سال اخیر با تزریق بحران‌های مزمن امنیتی بر پیکره این کشور جنگزده از یک سو و استحاله سیاسی و فرهنگی مردم افغانستان و ممانعت غیرمستقیم از حضور و مشارکت آنها در انتخابات، زمینه را برای استمرار مداخله خود در کابل و دیگر مناطق این کشور مهیا کرده بود.
در هر حال، افغانستان به نقطه شکست آمریکا در حوزه سیاست خارجی این کشور تبدیل شده است. ترامپ که خود یکی از نماد‌های این شکست محسوب می‌شود، سعی دارد در عرصه انتخابات، با کلید واژه صلح افغانستان بازی کند. به طور کلی، اقدامات خاص ترامپ در عرصه سیاست خارجی آمریکا طی ماه‌های اخیر، نشات گرفته از تحولات انتخاباتی در آمریکاست. پس از کاهش محبوبیت ترامپ در حوزه اجتماعی و سیاست داخلی و اقتصاد (که بیشتر معلول شیوع گسترده کرونا در آمریکا و سوءمدیریت کاخ‌سفید در مواجهه با این ویروس بوده است)، مشاوران انتخاباتی ترامپ ترجیح داده‌اند به تقویت برخی مولفه‌ها و مانور روی رخداد‌هایی تعیین‌کننده در حوزه سیاست خارجی آمریکا روی بیاورند.
آنها معتقدند تمرکز افکار عمومی آمریکا بر حوزه سیاست خارجی این کشور می‌تواند ذهن آنها را از بحران‌های جاری در حوزه اجتماعی و سیاست داخلی آمریکا منحرف کند. این همان رمز بیش‌فعالی ترامپ و پمپئو در حوزه سیاست خارجی این کشور محسوب می‌شود.
پمپئو در حالی سعی دارد در این معادله نقش یک قهرمان را ایفا کند که پاسخگویی و مجازات مقامات سیاسی، نظامی و امنیتی آمریکا به دلیل وقوع سال‌ها جنایت در افغانستان خواسته‌ای مهم محسوب می‌شود. در این معادله حقوقی.
سه رئیس‌جمهور اخیر آمریکا یعنی جورج بوش، اوباما و ترامپ حکم سه جنایتکار جنگی را دارند که جان صد‌ها هزار شهروند افغان ازجمله زنان و کودکان بی‌گناه را در بحبوحه بازی‌های کثیف استراتژیک و سیاسی خود طی ۱۹سال اخیر ستانده‌اند. اگرچه نظامیان آمریکایی درنهایت از افغانستان خارج می‌شوند، اما کشاندن جنایتکاران جنگ افغانستان به دادگاه‌های بین‌المللی و محاکمه آنها، مطالبه دیگری است که درنهایت تحقق خواهد یافت.
آمریکا، منبع تولید ترور و خشونت در افغانستان
بدون شک نمی‌توان نقش آمریکا را در پمپاژ ترور، خشونت و نفرت در داخل افغانستان نادیده انگاشت. آنچه مسلم است این‌که سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا و در راس همه کاخ سفید، امروز باید پاسخگوی کلاف سردرگم موجود در افغانستان باشند. ترامپ امروز درصدد است با بزرگنمایی توافق با طالبان در فضای انتخاباتی آمریکا، فاکتور و مولفه سیاست خارجی ضعیف دولت خود را در نظرسنجی‌های عمومی و ایالتی تقویت کند.
این در حالی است که رئیس‌جمهور آمریکا مسبب بحرانی است که امروز در افغانستان شاهد آن هستیم. نه تنها ترامپ، بلکه باراک اوباما و جورج واکر بوش نیز هر سه در ایجاد بحران‌های سیاسی- امنیتی در افغانستان و انزوای شهروندان افغان در تعیین سرنوشت سیاسی خود دست داشته‌اند. امروز زمان آن رسیده که یک بار برای همیشه، نتیجه عملکرد خونین ۱۹ ساله آمریکا در افغانستان برای افکار عمومی دنیا تشریح شود. بدون شک، خروج کامل آمریکا از افغانستان، تنها یکی از مواردی است که باید تحقق پیدا کند.
