برنامه رایزنی‌های دیپلماتیک کشورمان در چهارمین فصل سال متفاوت‌تر از سه فصل گذشته بود؛ اما چیزی که در این رایزنی‌ها با وجود کرونا باز هم از قلم نیفتاد روسیه بود؛ ایستگاهی که محمدجواد ظریف رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان هر فصل به آن توجه ویژه‌ای داشت.
روابط چهار هزار و ۵۰۰ ساله ایران با کشور‌های آسیایی؛ نشستی مجازی با چاشنی کرونا
وزیر امور خارجه کشورمان یکشنبه هفتم دی در چهارمین کنفرانس تاریخ روابط خارجی ایران با عنوان «مناسبات تاریخی ایران و آسیا » که از سوی مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه به صورت مجازی برگزار شد، شرکت کرد. او طی سخنانی گفت که در پهنه وسیع مطالعات تاریخی، تاریخ روابط خارجی حوزه‌ای بسیار مهم است. تاریخ روابط خارجی ایران مجموعه‌ای غنی از رخدادها، فراز و نشیب‌ها و وقایع تلخ و شیرین است که بخشی از هویت ملی و سرزمینی ما و خاطره جمعی ایرانیان را شکل می‌دهد و مطالعه آن درس‌های زیادی برای امروز دارد.
او در ادامه گفت که افزایش فضای تعامل در نظام بین‌الملل، افزایش اقتدار و امنیت، افزایش قدرت چانه زنی و حذف تصویر امنیتی از کشور در سطح بین‌المللی، همگی اهدافی است که با ابزار دیپلماسی کارآمد قابل حصول خواهد بود. مطالعه تاریخ روابط ایران و کشور‌های آسیا که همواره یک هم سرنوشتی تاریخی را با ما تجربه کرده‌اند، دارای اهمیت فراوان است، لذا هنگامی که از روابط ایران و کشور‌های آسیایی سخن می‌گوییم، سخن از روابط دیرینه و کهنی است که بیش از چهار هزار و ۵۰۰ سال را در بر می‌گیرد.
تور منطقه‌ای رئیس دستگاه دیپلماسی/ روسیه مقصدی که هر فصل از قلم نمی‌افتد!
وزیر امور خارجه کشورمان پنجم بهمن در صدر یک هیئت دیپلماتیک سفر منطقه‌ای خود را با ورود به باکو آغاز کرد. در این دیدار با تبریک پیروزی‌های اخیر به دولت و مردم جمهوری آذربایجان، بر گسترش همکاری‌های دوجانبه تاکید شد و با استقبال از طرح پیشنهادی رئیس جمهور آذربایجان تحت عنوان ابتکار همکاری‌های منطقه‌ای ۶ جانبه، آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای کمک و همکاری در همه زمینه‌هایی که به برقراری صلح، ثبات و آرامش در منطقه اعلام کرد.
ظریف با ابراز خرسندی از نتایج برگزاری چهاردهمین دور اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی دو کشور، آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای مشارکت فعال در بازسازی مناطق آزاد شده خصوصا در زمینه‌های ساخت و ساز، صدور خدمات فنی- مهندسی، برق و انرژی، کشاورزی، کشت فرا سرزمینی، مین روبی، بازسازی مساجد و بنا‌های تاریخی را اعلام کرد. الهام علی‌اف رئیس جمهور جمهوری آذربایجان نیز در این دیدار با قدردانی از مواضع جمهوری اسلامی ایران در تحولات اخیر در منطقه، از سطح همکاری‌های فی‌مابین ابراز خرسندی کرد و فضای موجود برای توسعه مناسبات در همه زمینه‌ها خصوصا حوزه همکاری‌های اقتصادی را مثبت ارزیابی کرد. الهام علی‌اف همچنین از برگزاری نشست‌های ٣ جانبه ایران- آذربایجان- روسیه و همچنین ایران -آذربایجان - ترکیه در آینده استقبال کرد.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین در دومین مقصد سفرش به منطقه بعد از جمهوری آذربایجان وارد مسکو شد، او با حضور در محل وزارت امور خارجه روسیه با «سرگئی لاوروف» همتای روس خود دیدار و به گفتگو نشست. در جریان دیدار وزیر امور خارجه کشورمان از روسیه، موافقتنامه همکاری جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در حوزه امنیت اطلاعات به امضا وزرای امور خارجه دو کشور رسید. به موجب موافقت نامه امضا شده، جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه در حوزه‌های تقویت امنیت اطلاعات، مبارزه با جرائم ارتکاب یافته با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات، کمک‌های فنی و فناوری، همکاری بین المللی شامل شناسایی، هماهنگی و انجام همکاری لازم در مجامع منطقه‌ای و بین المللی برای تضمین امنیت ملی و بین المللی همکاری خواهند کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی در سومین مقصد سفر خود، ۸ بهمن به جمهوری ارمنستان سفر و با آیوازیان همتای ارمنی خود دیدار و گفت‌وگو کرد. سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه پیش از این از برنامه سفر وزیر خارجه کشورمان به جمهوری آذربایجان، فدراسیون روسیه، جمهوری ارمنستان، جمهوری گرجستان و جمهوری ترکیه، و دیدار با همتایان و دیگر مقامات این کشور‌ها خبر داده بود. البته این تور منطقه‌ای قرار بود پیش از این‌ها انجام شود که به دلیل طرح لایحه بودجه در جلسه هیئت دولت این سفر به زمان دیگری موکول شده بود.
رئیس دستگاه دیپلماسی هدف از سفر به منطقه و آغاز آن از باکو را تلاش و مساعدت برای برقراری صلح و آرامش عنوان کرد و از اینکه دیدار‌های فشرده مقامات جمهوری آذربایجان و کشورمان در ماه‌های اخیر در سطح مناسبی گسترش یافته است ابراز خرسندی کرد.
ظریف درباره خلیج فارس اظهار کرد: در این باره گفت‌وگوی خوبی داشتیم با توجه به ضرورت گفت‌وگو و همکاری بین کشور‌های خلیج فارس، از تلاش‌های روسیه در این زمینه قدردانی و استقبال می‌کنیم و امیدواریم کشور‌های عربی خلیج فارس هم به آغوش گشوده جمهوری اسلامی برای گفت‌وگو پاسخ مثبت دهند و به جای امید بستن به کسانی که هیچ فایده‌ای برای آن‌ها نداشتند، به منطقه خودشان رو بیاورند، منطقه ما و همکاری‌های ایران و روسیه در جهت صلح و ثبات در این منطقه است و آمادگی داریم با روسیه چه در مورد منطقه قفقاز و چه در مورد خلیج فارس، افغانستان و سوریه و در جامعه بین‌المللی همکاری‌مان را ادامه دهیم.
وزیر خارجه کشورمان ضمن ابراز خرسندی از امضای موافقتنامه بین ایران و روسیه در حوزه سایبری، تصریح کرد: امیدواریم بتوانیم در آینده نزدیک توافق فرهنگی بین ایران و روسیه که مراحل نهایی را طی کرده و آماده امضاست منعقد کنیم که روابط همه جانبه ایران و روسیه در حوزه فرهنگ نیز گسترش یابد. روابط ایران و روسیه اصیل است و این روابط واکنش به روابط ما با دیگران نیست. ایران و روسیه دو کشور همسایه هستند و دو کشوری هستند که دیدگاه‌های مشترک در سطح بین‌المللی دارند و دو کشوری هستند که در حوزه منطقه برای صلح و امنیت در منطقه تلاش کردند، دیدگاه‌های ما درباره حل و فصل بحران‌های سوریه، یمن، مشکلات افغانستان و بحران قفقاز بسیار نزدیک به هم است و از نزدیک با هم همکاری کردیم.
ظریف تاکید کرد: بیشترین امیدی که داریم این است آمریکا در روابط ما و دیگر کشور‌ها و روابط ما با روسیه خلل ایجاد نکند، از مزاحمت برای روابط ما و روسیه دست بردارد و از اقدامات غیرقانونی که در گذشته انجام داده و مانع شده شرکت‌های ایرانی و روسی و دولت ایران و روسیه آنگونه که می‌خواستند روابط را ادامه دهند، از این موانع دست بردارد.
دومین سفر ظریف در یک سال اخیر به ترکیه/ آقای دیپلمات بعد از مدت ها روابط ایران و گرجستان را سر زبان ها انداخت
وزیر امور خارجه کشورمان در چهارمین مرحله از سفر منطقه‌ای خود ۹ بهمن در تفلیس با خانم سالومه زروابیشویلی رئیس جمهور گرجستان دیدار و گفت‌وگو کرد. ظریف در این دیدار با تبریک برگزاری موفق انتخابات پارلمانی در گرجستان و با اشاره به روابط تاریخی دوکشور و همچنین با تجدید دعوت رئیس جمهور کشورمان از رئیس جمهور گرجستان برای سفر به جمهوری اسلامی ایران، آخرین وضعیت روابط دو جانبه و همچنین اوضاع منطقه را مورد تبادل نظر قرار داد.
ظریف در بخش موضوعات منطقه، با تشریح دیدگاه جمهوری اسلامی ایران مبنی بر استفاده از فرصت پس از درگیری‌های اخیر منطقه قره باغ برای گسترش همکاری‌ها در منطقه و بر پایه انتفاع همه طرف ها، رئیس جمهور گرجستان را در جریان تبادل نظر‌های انجام شده در کشور‌های منطقه در این زمینه قرار داد. رئیس جمهور گرجستان نیز در این دیدار با اشاره به روابط تاریخی دو کشور و موضوعات مربوط به محور‌های مواصلاتی بین خلیج فارس و دریای سیاه، بر اهمیت همکاری‌های اقتصادی دو کشور و سرمایه گذاری‌های مشترک و همکاری‌ها در زمینه مقابله با همه گیری کرونا تاکید کرد. رئیس جمهور گرجستان همچنین دیدگاه کشورش در خصوص موضوعات منطقه را تشریح کرد.
ظریف نهم بهمن ماه در پنجمین مرحله از سفر منطقه‌ای خود به استانبول سفر کرد و در بدو ورود به استانبول در پاسخ به سوالی درباره اهداف سفر خود به ترکیه گفت که روابط ما با ترکیه اهمیت زیادی دارد و نیاز است تا در موضوعات مختلف و همکاری‌های دوجانبه و منطقه‌ای با یکدیگر مشورت کنیم. در کنار این مسئله، موضوع قفقاز و ضرورت ایجاد زمینه‌های صلح پایدار در قفقاز از طریق همکاری بحث بسیار مهمی است. در سفر خود به چهار کشور جمهوری آذربایجان، ارمنستان روسیه و گرجستان داشتم با مقامات این کشور‌ها مطرح کردم.
ظریف نیز در این نشست گفت که برای ما روابط با ترکیه بسیار با اهمیت و دارای منافع مشترک برای مردم دو کشور و منطقه است. ایران و ترکیه در روز‌های سخت در کنار هم بوده اند و ما قدر این رفاقت در روز‌های سخت را به خوبی می‌دانیم. امیدواریم که روز‌های بهتری در مقابل مردم دو کشور و منطقه باشد آن هم با رفتن دولت تروریستی آمریکا. متاسفانه به دلیل ویروس کرونا و تحریم‌های آمریکا همکاری‌ها کاهش یافته، اما با توجه به اراده رهبران دو کشور این روابط قطعاً بیشتر خواهد شد. همکاری‌های ترانزیتی، تجاری و انرژی از جمله گفت‌وگوهای خوب ما بود.
وزیر خارجه کشورمان همچنین در توئیتر از سفر خود به ترکیه و دیدار‌هایی که در آن انجام شد، گزارش داد و نوشت که گفت‌وگو های سازنده، دوستانه و پرباری با رئیس جمهور اردوغان و مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه داشتم. گسترش همکاری‌های دو جانبه و همچنین بحث در خصوص همکاری‌های منطقه‌ای درباره سوریه، عراق و قفقاز از دیگر موضوعات مورد گفت‌وگو در این دیدار‌ها بود. ما بر این متفق القول بودیم که تنها راه بازگشت ثبات به منطقه از طریق هم افزایی است.
