علی خضریان نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با اشاره به عضویت دائم ایران در گروه « بریکس » در مطلبی، نوشت: درشرایط کنونی که جهان شاهد شکل‌گیری اشکال و ترتیبات تازه‌ای از نظم است، شاید بتوان از دوره‌ای با نام جهان چند قطبی و حرکت به سمت چند جانبه‌گرایی سخن به میان آورد. این ترتیبات نوین در نظم بین‌الملل و منطقه‌گرایی‌ها به منزله عبور از نظم تک قطبی نئولیبرال به رهبری آمریکا است.
عبور و تقابل با جهان گرایی سیاست‌های استعماری اروپایی و آمریکایی، امروزه دولت‌ها را بر آن داشته تا دست به ترتیبات تازه‌ای بزنند که نقش تبعی و انفعالی آنها را در نظام بین‌الملل کاهش داده و به تأثیرگذاری آنها در جهت حصول منافع‌شان بیافزاید.
ایران نیز در جایگاه برهم زننده معادلات استعماری و نظم آمریکایی در جهان، برای تعقیب منافع و استراتژی‌های خود دست به اقدامات مهمی در صحنه سیاست خارجی زده است تا علاوه بر رویکرد منطقه‌گرایی و تغییر برخی راهبردها در غرب آسیا، فرصت استفاده از ظرفیت‌های بین‌المللی را پیدا کرده است.
پیوستن ایران به گروه بریکس، در کنار عضویت دائم در شانگهای و موافقت‌نامه تجارت ترجیحی اوراسیا که پیش‌تر حاصل شده است؛ اتفاق مهمی در هموار شدن مسیر دیپلماسی اقتصادی برای کنار گذاشتن دلار بوسیله ایجاد یک اتحادیه تجاری سیاسی است تا عملاً رژیم‌های تحریمی علیه کشور را خنثی کند.
ایده ایجاد گروه بریکس با نزدیکی 4 قدرت اقتصادی در حال ظهور جهان شامل برزیل، روسیه، چین و هند در دوران اوج یکجانبه‌گرایی آمریکا در اواسط دهه 1990 میلادی شکل گرفت.
سابقه شکل‌گیری این گروه به حضور 4 عضو موسس، به سال 2001 باز می‌گردد و نهایتا «گروه بریک» در 16 ژوئن 2009 رسما تاسیس شد. آفریقای جنوبی نیز در 21 سپتامبر 2010 به این گروه اضافه شد و نام آن پس از پیوستن این کشور از «بریک» به «بریکس» تغییر یافت.
علاوه بر 5 عضو اصلی، 23 کشور به شکل رسمی و 6 کشور به صورت غیررسمی و اعلامی خواهان عضویت در این گروه هستند که از جمله آنها می‌توان به ایران، اندونزی، عربستان، کویت، امارات، بحرین، مصر، سوریه، مراکش، بلاروس، قزاقستان، کوبا، بولیوی، نیجریه، آرژانتین، ونزوئلا، تایلند، ویتنام، الجزایر، فلسطین، اتیوپی، هندوراس، مکزیک و ... اشاره کرد که از آنها به عنوان «بریکس‌پلاس» یاد می‌شود.
در نشست روز (پنج‌شنبه 2 شهریور ماه) عضویت ایران، عربستان، امارات عربی متحده، مصر، آرژانتین و اتیوپی مورد موافقت قرار گرفت.
در حال حاضر این گروه بیشترین سهم از تولید ناخالص داخلی جهانی (31.5 درصد) را در مقایسه با سایر بلوک‌های اقتصادی از جمله گروه 7 (30.7 درصد) به خود اختصاص داده است. 46 درصد از نیروی کار دنیا، یک چهارم مساحت خشکی زمین، حدود 40 درصد از جمعیت جهان (3 میلیارد و 187 میلیون نفر در سال 2021) به اعضای فعلی این گروه تعلق دارد.
در اجلاس ژوهانسبورگ 2023 علاوه بر 5 کشور اصلی، از سران 70 کشور دیگر برای شرکت در اجلاس دعوت شده که هیچیک از کشورهای اصلی غربی در لیست مدعوین قرار ندارند.
