۲۷ آذر، روز وحدت حوزه و دانشگاه، یادآور پیوند علم و ایمان و سالروز شهادت عالمی است که خود نمونۀ روشن همین ترکیب بود؛ شهید آیتالله دکتر محمد مفتح. روحانیای مبارز، روشنفکر و آشنا با زمانه که پیش از انقلاب اسلامی، در کنار درس و تربیت علمی و معنوی، به مبارزه فکری و فرهنگی با رژیم طاغوت پرداخت و نقشی مؤثر در فضای فکری و انقلابی و تبیین اندیشه های نهضت برای دانشجویان داشت. او میدانست که نهضت اسلامی تنها با شور سیاسی به پیش نمیرود، بلکه نیازمند اندیشه، آگاهی، پیوند نسلها و تعامل با جوانان است. دکتر مفتح با همین نگاه توانست پلی میان حوزه و دانشگاه ایجاد کند و افق تازهای فراروی مسیر انقلاب بگشاید. سرانجام به دست گروهک منحرف فرقان، که از درک حقیقت نهضت اسلامی عاجز مانده بود، به شهادت رسید و خون پاکش چراغی شد برای مسیر وحدت و بیداری.
این روز با عنوان «جهان عاری از خشونت» نیز گره خورده است؛ که یادآور ضرورت توقف چرخه خشونت و تاکید بر فرهنگ صلح و همزیستی مسالمت آمیز است؛ روزی که یادآوری میکند در جهانی که هر روز خبرهای تلخ و جنگهای پنهان و آشکارا را شاهد است، نقش روشنگری و تبیین حقیقت چقدر حیاتی است.
جهان معاصر وارد مرحلهای تازه از رویاروییها شده است؛ میدان نبردی که دیگر صرفاً بر دوش سلاح و گلوله نیست. زمانی رسانههای قدرتمند جهانی – بهویژه در آمریکا – انحصار روایت و اخبار را در دست داشتند و با تصویرسازیهای یکسویه، ذهن ملتها را شکل میدادند. امروز اما عصر «جنگ روایتها»ست؛ همان میدان تازهای که رهبر معظم انقلاب بارها بر ضرورت حضور آگاهانه در آن تأکید کردهاند. جهانی که در آن دشمنان از کوچکترین غفلت ما بهره میبرند تا حقیقت را وارونه نشان دهند، هویتها را تحریف کنند و تصویر جهان را مطابق منافع خود بازسازی نمایند.
توطئههای دشمنان ایران اسلامی از نخستین روزهای پیروزی انقلاب تا امروز، همواره بر همین تحریفها استوار بوده است؛ گاهی با فشار نظامی، گاهی با عملیات ترور، گاهی با تحریم، و امروز با رسانه، فضای مجازی و تصویرسازیهای فراملی. در کنار آن، کمکاریها، بیبصیرتیها و نفوذ برخی عناصر داخلی نیز گاه مسیر فرهنگ و اندیشه را با چالش روبهرو کرده است؛ از جمله کاستی در توجه به بودجه فرهنگی که یکی از پایههای حیاتی تبیین و روشنگری است. حال آنکه عرصه فرهنگ سنگر نخست جنگ روایتهاست و تضعیف آن، راه را برای سیطره دشمنان بازتر میکند.
امروز وقتی گلولهها خاموش میشوند، میدان نبرد عوض میشود؛ ادوات نظامی جای خود را به میکروفن، دوربین و قلم میدهند. این آغاز جنگی نو است؛ جنگی بیپایان برای حقیقت. دشمنان دریافتهاند که اگر نتوانند ایران را در زمین نظامی شکست دهند، باید تاریخ را تحریف کنند، تصویر واقعیت را وارونه نشان دهند و مزرعۀ ذهنها را با روایتهای ساختگی فتح کنند. آنان با عملیات روانی گسترده میکوشند جای ظالم و مظلوم، جلاد و شهید را عوض کنند، ستمگران را منجی و جنایتکاران را بیگناه معرفی کنند و برعکس، چهره مقاومت و عدالتخواهی را تاریک و متهم جلوه دهند. این همان راهبرد خطرناکی است که اگر در برابرش جبهه روشنگری و حقیقتگویی شکل نگیرد، تاریخ و افکار عمومی را دستخوش تحریفهای عظیم خواهد کرد.
حفظ عزت و آبروی ملت ایران، رسالت همه ماست: از اهالی قلم و رسانه، تا فعالان فرهنگی و دانشگاهی، و تا دانشجویان و طلابی که وارث دو بال معرفت و اندیشهاند. روشنگری، پاسخگویی به شبهات، افشاگری علیه جنگ رسانهای دشمن، و تولید روایت دقیق و شفاف از ایران امروز، وظیفهای تاریخی است. باید روایت ایرانِ قوی را بسازیم، و اجازه ندهیم تصویر ضعف از کشور ساخته و پرداخته شود. دشمن از عملیات روانی برای ایجاد بیاعتمادی، ترس، تفرقه، ناامیدی و سیاهنمایی مشکلات استفاده میکند. آنان با تکنیکهای روایتزدایی، سانسور حقیقت، جعل خبر، تخریب چهرهها و حتی قهرمانسازی از خائنان، میکوشند مشروعیت دفاع، مقاومت و پیشرفت را زیر سؤال ببرند.
راه مقابله با روایتباختگی، تقویت روایت فتح است؛ روایت پیروزیها، پیشرفتها، امیدها و ظرفیتها. این مهم بدون تحول جدی در مدیریت فرهنگی، رسانهای و هنری ممکن نیست؛ مدیریتی راهبردی، عمیق، آیندهنگر و درخور میدان نبرد روایتها. هنر انقلابی در این میدان باید پیشتاز باشد؛ چرا که قدرت اثرگذاری آن، مرزها را درمینوردد و حقیقت را با زبان حس و تصویر، به دلها مینشاند. جهانی عاری از خشونت، بدون عدالت و آگاهی رسانهای تحقق نمییابد؛ و عدالت بدون روایت حقیقت، معنایی نخواهد داشت.
نمونهای روشن از قدرت روایت و انسجام ملی، ماجرای جنگ ۱۲ روزه بود که بار دیگر نشان داد ملت ایران، هنگامی که پای عزت و هویت در میان باشد، یکپارچهتر از همیشه در صحنه حاضر است. این انسجام پیام روشنی به دشمنان داد: ایران را نه میتوان در میدان نظامی شکست داد، نه در میدان روایت. هرجا اراده مردم وارد شود، پیروزی شکل میگیرد و انسجام و اتحاد ملی حتی در سخت ترین شرایط میتواند بر قدرت دشمن غلبه کند و حقیقت را به جهان منتقل سازد.
روز وحدت حوزه و دانشگاه، یاد شهید مفتح و یادآور مسئولیتی تاریخی است؛ رسالتی برای پویایی اندیشه، مقاومت در برابر تحریفها، پیوند نسلها، آگاهی از زمانه و حضور فعال در میدان روایتها. اکنون بیش از هر زمان، وحدت اندیشه و حرکت جمعی، شرط بیداری و پیشروی است. این مسیر ادامه دارد؛ رو به آیندهای روشن.
صفورا ترقی
