تصمیم آمریکا برای اعمال تحریم‌های جدید مرتبط با توانمندی موشکی ایران و پیش از آن، موضع‌گیری کاخ سفید در قبال آزمایش موشک بالستیک «عماد»، موجی از انتقادات را علیه عملکرد ایالات متحده درقبال برجام برانگیخت.
اگرچه آمریکایی ها در برخی موارد دیگر نیز مانند محدودیت در صدور ویزا برای شهروندان دیگر کشورها که به ایران سفر کنند و یا برداشت یک جانبه از اموال بلوکه شده جمهوری اسلامی، به گفته بسیاری از کارشناسان ازجمله مسئولان وزارت امور خارجه، برجام را نقض کرد، اما برنامه‌ریزی برای تصویب تحریم‌های مرتبط با توان موشکی ایران موجب شد تا حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور در نامه‌ای به وزیر دفاع خواستار تسریع در گسترش برنامه‌های موشکی شود؛ موضوعی که البته پیش از آن نیز بارها در اظهارات فرماندهان عالیرتبه نیروهای مسلح مورد تاکید قرار گرفته بود و آنها اعلام کرده بودند توان دفاعی و موشکی ایران هرگز تحت تاثیر برجام و قطعنامه های سازمان ملل قرار نخواهد گرفت.
ازجمله فرماندهان نیروهای مسلح که پیش از این بر تحدیدناپذیری توان نظامی ایران تاکید کرده بود، سردار سرلشکر سید حسن فیروزآبادی رئیس ستاد کل نیروهای مسلح است.
وی در سخنانی اظهار داشت که ایران تنها دو حد و مرز را رعایت خواهد کرد، یکی آنچه در برجام در مورد منع طراحی هسته‌ای آمده است و دومی برد 2 هزار کیلومتر موشک را که قبلا نیز همه مسئولین کشور این حدود را اعلام کرده‌اند.»
سردار سرلشکر محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه نیز به موضوع تاثیر تحریم‌ها بر توانمندی دفاعی و موشکی پرداخت و در 11 آبان در همایشی که در دانشگاه تهران برگزار شد، تاکید کرد: «هیچ محدودیتی در توسعه توان دفاعی نداریم»
جعفری در پاسخ به سوالی درخصوص قطعنامه 2231 گفت: یکی از نکات مطرح در قعطنامه، محدویت‌ها بود که نظامی ها را نگران کرد. لذا ما هم در شورای امنیت جلسه گذاشتیم و هم خدمت رهبری رفتیم.
وی ادامه داد: مذاکره کنندگان هم به غربی ها گفتند که ما این محدودیت ها را نمی‌پذیریم اما آنها اعلام کرده بودند که ما مجبوریم این موارد را در قطعنامه بیاوریم.
فرمانده کل سپاه افزود: رهبری معظم انقلاب نیز در دیداری که با ایشان داشتیم فرمودند هیچ محدودیتی در توسعه توان دفاعی وجود ندارد.
جعفری گفت: تنها محدودیت، در حوزه موشک‌های هسته‌ای است که البته ما هیچگاه دنبال آن نبوده ایم.
سردار حسین سلامی جانشین فرمانده کل سپاه نیز در این باره به گفتگو با خبرنگار فارس پرداخت و گفت: «قدرت موشکی را بر اساس پاراگراف قطعنامه‌ها تنظیم نمی‌کنیم»
وی همچنین تاکید کرد که توسعه قدرت دفاعی سپاه تصمیمی مستقل و ملی است و ربطی به قطعنامه‌های صادرشده ندارد.
علاوه بر این، برخی فرماندهان دیگر از نیروهای مسلح و سپاه پاسداران (که یگان موشک‌های بالستیک را در اختیار دارد) به این موضوعات پرداخته و همه آنها بر دو نکته تاکید کردند: «یکی عدم تاثیر قطعنامه‌های شورای امنیت بر توانمندی موشکی و دیگری ارتقا روزافزون این ظرفیت.»
اما این تاکیدات تنها در حد حرف باقی نماند و سپاه پاسداران به همراه وزارت دفاع دست به 2 اقدام عملی برای تایید این اظهارات نیز زدند که یکی از آنها رونمایی از تونل های موشکی سپاه بود و سپاه پاسداران برای اولین بار تصاویری از پایگاه‌های موشکی خود در اعماق زمین را منتشر کرد.
در تصاویر به نمایش درآمده در رسانه‌ها، تعداد زیادی از موشک‌های دوربرد در این تونل‌های پیچ در پیچ نشان داده شدند و سردار حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضا نیز در حاشیه بازدید از این تونل ها گفت: «کمتر شهری پیدا می شود که نیروی هوافضای سپاه در آن پایگاه موشکی نداشته باشد.»
این اقدام با واکنش های زیادی در رسانه های خارجی مواجه شد.
تقریبا همه این رسانه ها با اعلام شگفتی از این رونمایی اعلام کردند که «ایران با رونمایی از شهرک موشکی می‌خواهد از موضع قدرت وارد مرحله پایانی برجام شود.»
(برای مطالعه بیشتر اینجا را کلیک کنید)
اما اقدام دیگر جمهوری اسلامی ایران که جنجال بیشتری به پا کرد، آزمایش مدرن‌ترین موشک بالستیک و دوربُرد ایرانی با نام «عماد» بود که در تاریخ 19 مهر ماه صورت گرفت.
موشک «عماد» که در واقع نمونه پیشرفته موشک «قدر» بود، نخستین موشک دوربُرد جمهوری اسلامی ایران با قابلیت «هدایت و کنترل تا لحظه اصابت به هدف» است که می‌تواند اهداف مورد نظر را با دقت بالا مورد اصابت قرار داده به طور کامل منهدم کند.
موشک بالستیک و سوخت مایع «عماد» 1700 کیلومتر بُرد دارد.
تست و آزمایش این موشک (که اولین تست موشک بالستیک ایرانی بعد از مذاکرات هسته ای ایران با 1+5 بود) بازتاب زیادی در رسانه‌های داخلی و خارجی داشت و مسئولان برخی کشورهای خارجی نیز به آن واکنش نشان دادند و مقامات آمریکایی آن را نقض قطعنامه تحریمی شورای امنیت علیه ایران دانستند.
بر اساس قطعنامه 1929 که در ژوئن 2010 به تصویب شورای امنیت رسید، ایران از هر گونه آزمایش موشک‌های بالستیک منع شده است، اما در قطعنامه جدید 2231 که پس از توافق هسته ای اخیر بین ایران و گروه 1+5 (در 29 تیر 94) به تصویب شورای امنیت رسیده است و قطعنامه های تحریمی پیشین این شورا علیه ایران لغو شده است، تاکید شده که در زمان اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ایران حق آزمایش موشک‌های بالستیک که قابلیت سوار شدن کلاهک های هسته ای را داشته باشد، ندارد.
مقامات و دیپلمات های ارشد کشورمان در تفسیر این بخش از قطعنامه 2231 می‌گویند این مساله نمی‌تواند مانعی برای آزمایش ها و توسعه موشک های بالستیک ایران باشد چرا که اساسا جمهوری اسلامی ایران هیچ قصد و نیتی برای سوار کردن کلاهک‌های هسته‌ای روی موشک‌های بالستیک خود ندارد.
علاوه بر این دو اقدام عملی، فرماندهان سپاه خبر از انجام رزمایش بزرگ موشکی در آینده نزدیک نیز دادند و سردار سلامی نیز به فارس گفت که احتمالا از موشک جدید سپاه که به یگان‌های عملیاتی سپاه نیز تحویل شده، استفاده خواهد شد.
در کنار همه این موارد باید به اظهار نظر سردار سید مسعود جزایری سخنگوی ارشد نیروهای مسلح نیز اشاره کرده که بلافاصله پس از انتشار خبر تصمیم آمریکا برای تصویب تحریم های جدید مرتبط با توان موشکی ایران گفت: «گسترش توان دفاعی و موشکی تحت تدابیر فرمانده کل قوا با جدیت ادامه دارد و حتی یک روز از ارتقاء توان موشکی غافل نبودیم.»
وی که پس از صدور نامه روحانی به وزیر دفاع، به موضع‌گیری درخصوص توان موشکی می‌پرداخت افزود: «همانگونه که بارها از قبل اعلام شده بود برنامه گسترش توان دفاعی و موشکی جمهوری اسلامی ایران ارتباطی به برجام نداشته و تلاش اخیر آمریکایی‌ها نیز پرده‌ای از عمق کینه‌توزی آنها علیه نظام جمهوری اسلامی و ملت ایران است.»
جزایری تصریح کرد: «ظرفیت‌های دفاعی به ویژه موشکی جزء خطوط قرمز جمهوری اسلامی ایران بوده و نیروهای مسلح کشور براساس تدابیر مقام معظم فرماندهی کل قوا امام خامنه‌ای سیاست‌های خود را در این زمینه با قدرت و جدیت همچون گذشته دنبال می‌کند.»
همه این موارد نشان می‌دهد -همانطور که فرماندهان گفته‌‌اند- توان دفاعی جمهوری اسلامی ایران در همه زمینه‌ها بخصوص موشکی هیچگاه تحت تاثیر فشارهای خارجی محدودیت‌پذیر نبوده و نخواهد بود و در آینده نیز به انحاء مختلف ازجمله رزمایشی که بزودی برگزار خواهد شد، این موضوع به همگان یادآوری می‌شود.
