کارشناس آمریکایی: طرح «صالحی» برای ماندن ایران در برجام عملی نیست

 «ریچارد نفیو» و «ایلان گلدنبرگ»، کارشناسان مسائل تحریمی و مقام‌های سابق وزارت خارجه آمریکا در بخشی از یادداشت مفصل خود در نشریه فارن‌پالیسی اظهارات چند روز پیش «علی اکبر صالحی»، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران را از حیث فنی مورد بررسی قرار دادند.

آقای «صالحی» در مصاحبه‌ای با شبکه خبری «العالم» چند روز پیش گفته بود در صورت اقدام احتمالی «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا برای خروج از «برجام»، ایران حاضر است تا زمان باقی ماندن اتحادیه اروپا در آن به تعهداتش پایبند باشد. 

وی گفت: «اگر آمریکا و اتحادیه اروپا از برجام خارج شوند ایران نیز خارج خواهد شد. ولی اگر بقیه اعضای 5+1 از توافق خارج نشدند و تنها آمریکا خارج شد، ایران از برجام خارج نخواهد شد.»

«ریچارد نفیو» که از او به عنوان معمار شبکه تحریم‌های آمریکا علیه ایران یاد می‌شود و «ایلان گلدنبرگ»، مشاور ویژه وزیر دفاع اسبق آمریکا در امور ایران در تحلیل خود با ارائه برخی دلایل مدعی شده‌اند که این پیشنهاد آقای صالحی عملی نیست. 

 آنها ضمن هشدار شدید به دولت ترامپ درباره تبعات خروج آمریکا از برجام نوشته‌اند: «برخی ممکن است اینطور پیشنهاد کنند که با آنکه ایالات متحده ممکن است با خروج از برجام خودش را منزوی کند، ایران، اتحادیه اروپا و سایر کشورها می‌توانند با اقداماتشان آن را حفظ کنند. رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، علی صالحی، اخیراً چنین مسیری را پیشنهاد کرد و گفت حتی در صورت خروج آمریکا ایران تا زمانی که اروپا در این توافق باقی بماند به تعهداتش پایبند خواهد بود.»

نفیو و گلدنبرگ می‌نویسند: «اگرچه ایالات متحده بایستی انتظار همراه شدن شرکای خارجی با هر ماجراجویی در خصوص تحریم‌ها علیه ایران را به دید تردید بنگرد، اما ایران به زودی متوجه خواهد شد که همکاری نصفه و نیمه (طرف‌های خارجی) موضوعی است که برای منافع اقتصادی خودش مضر است.»    

«حتی اگر دولت‌های خارجی از همراهی با آمریکا [برای اعمال تحریم‌ها علیه ایران]  سر باز بزنند، برخی از شرکت‌ها با این کشور همراه خواهند شد. یک اثر نامطلوب که از لغو توافق یا تصمیم برای اعلام عدم پایبندی ایران ناشی می‌شود، محدود شدن فرصت‌های اقتصادی ایران و ایجاد فشار سیاسی در داخل تهران خواهد بود. ایران، خواستار آن خواهد شد که اتحادیه اروپا شرکت‌هایش را به پایبندی به قراردادها و مقاصد برجام مجبور کند، اما در اتحادیه اروپا هیچ زیربنای قانونی برای اینکه دولت‌ها بتوانند این اقدام را عملی کنند، وجود ندارد.»

نفیو و گلدنبرگ در ادامه این استدلال خود نوشته‌اند: «نیمی از اروپا، چین، روسیه و چند کشور دیگر قادر نخواهند بود با کاهش تحریم‌ها به اندازه‌ای برای ایران مزیت [اقتصادی] ایجاد کنند که تهدیدهای ناشی از تحریم‌های ثانویه آمریکا را جبران کرده و ایرانی‌ها را راضی نگه دارند.»

«علاوه بر این، چنانچه ترامپ علناً از توافق خارج شود، رئیس‌جمهور ایران حسن روحانی و متحدانش تحت فشار قرار خواهند گرفت تا به اقدام آمریکا پاسخ دهند. نتیجه احتمالی قرار گرفتن در چنین وضعیتی این خواهد بود که ایران به جای آنکه با طمأنینه پذیرای وضعیت باشد، اقدامات تحریک‌آمیز ایالات متحده را پاسخ خواهد داد و فعالیت‌های هسته‌ای تعلیق‌شده خود را از سر خواهد گرفت.»