محمد توسلی که جانشین ابراهیم یزدی شده، در حاشیه نمایشگاه مطبوعات گفت: متاسفانه اصل 26 قانون اساسی که مربوط به آزادی احزاب است، هنوز در جمهوری اسلامی اجرایی نشده است.
وی اضافه کرد: براساس مفاد اصل 26 قانون اساسی که می‌گوید فعالیت احزاب آزاد است، پروانه صرفا جنبه حقوقی دارد برای ثبت کارهای حقوقی آنها ولی عملا اصل 26 قانون اساسی تاکنون در جمهوری اسلامی ایران عمل نشده است و انتظار داریم این اصل مهم را اجرایی کنند.
وی ادامه داد: احزابی که به نوعی استقلال داشته‌اند و کوشش کردند با استقلال از اصول و آرمان‌های انقلاب دفاع کنند و التزام به قانون اساسی داشته‌اند فکر می‌کنم آنها هم همین محدودیت‌های نهضت را داشته‌اند و حق این است که تلاش شود محدودیت‌ها کاهش یابد.
رئیس گروهک نهضت آزادی البته اشاره به متن ماده 26 قانون اساسی نکرد و این شگردی است که محافل قانون‌گریز و قانون‌شکن معمولا از آن بهره می‌گیرند؛ به این معنا که «لااله» می‌گویند اما «الاالله» را سانسور می‌کنند. آنها درباره آزادی مطبوعات و احزاب و ... به قانون اساسی استناد می‌کنند اما نمی‌گویند که هرکدام از این اصول «حقوق» و «حدود» را در کنار هم احصاء کرده است. به عنوان مثال در اصل 26 ضمن تاکید بر آزادی احزاب آمده است:
«احزاب، جمعیت‌ها، انجمن‌های سیاسی و صنفی و انجمن‌های اسلامی یا اقلیت‌های دینی شناخته شده آزادند.»
اما در ادامه همین اصل آمده است:
«مشروط به این که اصول استقلال، آزادی، وحدت ملی، موازین اسلامی و اساس جمهوری اسلامی را نقض نکنند.»
طبیعتا تشکل‌های سیاسی که این شروط چندگانه را رعایت نکنند ومثلا به وطن‌فروشی بپردازند، به اعتبار قانون‌شکنی، نمی‌توانند از حقوق تعبیه شده در قانون بهره بگیرند، به عنوان مثال گروهک نهضت آزادی، هرچند از آزادی دم می‌زد اما زدوبندهای گسترده‌ای با لانه جاسوسی آمریکا داشت که برخی اسناد آن منتشر شد و جهت‌گیری اصلی این ارتباطات، سلب حق استقلال و آزادی از ملت ایران و بازگرداندن نظم سیاسی به نظم وابسته و سرکوب شده (آمریکایی) سابق بود. این گروهک به واسطه وابستگی مطلق به آمریکا، اصل استقلال را نقض کرد و با آمریکایی‌ها برای جمع کردن بساط انقلاب اسلامی، همراهی می‌کرد و در عمل با اصول مختلف قانون اساسی معارضه کرد و بدتر از همه اینکه به ترویج نفاق در کشور پرداخت و درجریان جنگ تحمیلی، تبدیل به ابزار جنگ روانی دشمن شد و برای تسلیم‌طلبی نسخه پیچید. در دو فتنه 78 و 88 نیز برخی اعضای این گروهک نقش‌آفرین اصلی بودند. کدام نظامی به مخالفان معارض خود اجازه تشکل‌سازی و توطئه‌گری می‌دهد؟!
