حمایت اتحادیه اروپا از شرکت‌های اروپایی در ایران

یک مقام ارشد اتحادیه اروپا روز پنجشنبه درباره راهکارهای مقابله با خروج  احتمالی آمریکا ازبرجام صحبت و اعلام کرد که ممکن است این اتحادیه مقررات سابق خود را برای محافظت از شرکت‌هایی که در حال تجارت در ایران هستند، مجدداً فعال کند.

کشور‌های اروپایی بعد از حصول توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ به دنبال افزایش روابط تجاری با ایران بوده‌اند.

اما «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا روز ۲۲ دی‌ماه هشدار داد در صورتی که فرانسه، آلمان و انگلیس توافق هسته‌ای ایران را مطابق میل او اصلاح نکنند آمریکا  از این توافق خارج خواهد شد.

در این میان کشور‌های اروپایی بار‌ها اعلام کرده‌اند حتی در صورت خروج آمریکا از برجام مصمم به ماندن در توافق هستند اما به هر حال عملی کردن این وعده نیازمند یافتن روش‌هایی برای کاستن از تبعات تحریم‌های آمریکا علیه شرکت‌هایی است که با ایران تجارت می‌کنند.

«دنیس چایبی» رئیس کارگروه ویژه ایران در سرویس اقدامات خارجی اتحادیه اروپا روز پنجشنبه اعلام کرد در صورتی که آمریکا از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با ایران خارج شود و تحریم‌های برون مرزی خود را علیه ایران دوباره اعمال کند، اتحادیه اروپا نیز ممکن است قوانینی را اجرا کند که هدف آن، محافظت از شرکت‌های اروپایی خواهد بود که با ایران همکاری می‌کنند.

وی در این باره افزود: یکی از گزینه‌هایی که در این خصوص پیش روی اتحادیه اروپا قرار دارد، احیای "قوانین ممانعت کننده" است؛ نظامی که پیشینه آن به سال ۱۹۹۶ باز می‌گردد و هدف آن محافظت از شرکت‌های اروپایی است.

«چایبی» تصریح کرد: «ما در حال بررسی برخی گزینه‌های احتمالی هستیم. انجام این کار به لحاظ حقوقی چندان پیچیده نیست، زیرا ابزار‌های حقوقی برای آن موجود هستند.»

«مقررات مسدودساز» (یا مقررات مقابله‌ای) اولین بار در سال ۱۹۹۶ برای محافظت از کشور‌های عضو اتحادیه اروپا در برابر اجبار به تبعیت از تحریم‌های آمریکا علیه ایران و کوبا وضع شد.

در آن زمان، استفاده اروپا از این مقررات در کنار تهدید به شکایت از آمریکا در سازمان جهانی تجارت سبب شد که شرکت‌های اروپایی بتوانند یک دهه تحریم‌های آمریکا علیه ایران را نادیده بگیرند.

این قوانین هنوز وجود دارند، ولی با توجه به همراهی اروپا با تحریم‌های آمریکا علیه ایران از سال ۲۰۰۶ به این سو، فعلاً اجرایی نمی‌شوند.

«چایبی» گفت: «این مقررات را می‌توان احیا کرد یا بار دیگر بازگرداند، اما این کار تنها در صورتی امکان‌پذیر خواهد بود که آشکار شود آمریکا تحریم‌های با آثار فرامرزی را بازگردانده و آن‌ها را اجرا می‌کند.»

قوانین تحریم‌های آمریکا می‌توانند بر مبادلات شرکت‌های خارجی که از دلار به عنوان ارز پایه در مبادلاتشان استفاده می‌کنند، حتی در صورتی که این فعالیت‌ها مربوط به شعب غیرآمریکایی آن‌ها باشد اثر بگذارند.

همین آثار فرامرزی بود که در سال ۲۰۱۴ به مسئولان آمریکایی اجازه داد بانک فرانسوی بی‌ان‌پی پاریبا را با رقم بی‌سابقه ۹ میلیارد دلار جریمه کنند.بیم از چنین جریمه‌هایی یکی از دلایل اکراه بانک‌ها و شرکت‌های بین‌المللی برای بازگشت به بازار ایران بعد از حصول توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ بوده است.