تا زمانی که منافع مان تامین شود، در برجام باقی می مانیم

عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه کشورمان اظهار داشت: در سفرهای ما به اروپا و مقامات اروپایی به ایران، برجام همواره یکی از محورهای اصلی گفتگوها بوده است و ما به صورت مستمر درباره آن، تبادل نظر می کنیم زیرا تحولات گهگاه روز به روز است.

وی درباره محور گفتگو با مقامات انگلیسی و روابط دو جانبه افزود: با طرف انگلیسی، بحث خوبی در این زمینه شد و اشتراک نظرهای خوبی در این باره وجود دارد که برجام، قابل مذاکره مجدد نیست.

معاون سیاسی وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه این موضع مشترک ماست که برجام قابل باز شدن، مذاکره دوباره و تغییر نیست تصریح کرد: هیچ قسمتی از آن را نمی توان عوض کرد.

معاون وزیر خارجه افزود: درباره اینکه در آینده چه گام هایی دیگری می توان برداشت، اختلاف نظرهایی وجود دارد و با توجه به سیاستی که دولت آمریکا در پیش گرفته است، نیاز دارد ما مشورت های مستمر داشته باشیم. در مجموع، گفتگو های مفصلی که دیروز با آقای «آلیستر برت» وزیر مشاور در امور خارجی انجام شد همه موضوعات را مرور کردیم و فکر می کنم در یک تفاهم نزدیک تر میان دو کشور، موثر است.

عراقچی، حفظ برجام را وظیفه مشترک همه کشورهای شرکت کننده در این توافق دانست و گفت: شش کشوری که با ما مذاکره کردند و اتحادیه اروپا که هماهنگ کننده مذاکرات بود و ایران، مسوولیت مشترک دارند و حتی فراتر، جامعه بین المللی در این باره مسئولیت دارد.

وی افزود: برجام اکنون توافقی میان ایران و شش کشور نیست. برجام یک سند متعلق به شورای امنیت و جامعه بین الملل است و شورای امنیت در قطعنامه ۲۲۳۱ برجام را نه این که تایید کرده باشد، بلکه برجام را بخشی از خود قرار داد یعنی بخشی از قطعنامه خودش قرار داده است و این یک وظیفه مشترک بین المللی است و تقابلی که ترامپ با برجام پیدا کرده، در اصل تقابل با جامعه بین الملل است. به همین علت نیز تاکنون منزوی شده و هر تلاش برای به قول خودش پاره کردن برجام، موفق نبوده است.

معاون وزیر امور خارجه گفت: برجام از توافق های بین المللی است و ترامپ ادعا کرده بود پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، نخستین کارش از بین بردن برجام باشد اما اکنون تقریبا یک سال و یک ماه او در این قدرت است اما موفق به این کار نشده است و علت آن هم استحکام داخلی این توافق و هم استحکام بیرونی برجام و حمایتی است که کشورهای عضو برجام و جامعه بین الملل انجام می دهند.

وی در عین حال گفت: البته نسبت به آینده هر احتمالی وجود دارد و فشارهایی که امریکا به همه کشورهای عضو برجام می آورد برجام را در موقعیت مشکلی قرار داده است.

معاون سیاسی وزیر امور خارجه، درباره ارزیابی اش از میزان پایبندی اروپایی ها به برجام و اجرای آن گفت: کشورهای اروپایی در این خصوص تاکنون موضع مناسبی داشتند اما در عالم سیاست همه چیز ممکن است و به همین علت است که ما به مشورت های خود با آن ها ادامه می دهیم.

عراقچی گفت: مشورت های نزدیک و مستمر داریم تا موضعی که اروپایی ها دارند حفظ شود البته در نهایت هر اتفاقی هم ممکن است بیافتد و ما نیز برای هر اتفاقی آمادگی داریم و برای هر اتفاقی سناریوی خود را آماده کرده ایم با این حال به رایزنی های سیاسی در راستای منافع مان هم ادامه خواهیم داد.

وی سیاست ایران را نسبت به برجام کاملا روشن توصیف کرد و گفت: مادامی که منافع مان در برجام تامین شود در این توافق باقی خواهیم ماند گرچه منافع ایران تاکنون تا حد قابل توجهی تامین شده اما کامل نبوده است و انتظار ما این است همانگونه که جمهوری اسلامی ایران به طور کامل به تعهدات خود وفادار مانده است طرف مقابل هم به صورت کامل به اجرای مفاد برجام پایبند باشد و حرکاتی انجام ندهد که منافع یا مواهب ما از برجام را بتواند کاهش دهد.

معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه این کاملا درست است که منافع ایران به صورت کامل از برجام بدست نیامده در حالی که ایران به صورت کامل به تعهدات خود پایبند بوده است و این موضوعی است که در گفتگو با همه کشورهای اروپایی و روسیه و چین همیشه مطرح بوده است و ما این موضوع را پیگیری کرده ایم.

وی درباره اقدام عملی ایران برای بهره مند شدن از منافع برجام؛ گفت: اینکه چگونه می شود این وضعیت را جبران کرد در جلسات کمیسیون مشترک که تاکنون برگزار شد پیگیری شده است و همواره جزو محورهای اصلی در مذاکرات بوده است و در نشست بعدی کمیسیون مشترک که قرار است پیش از پایان سال برگزار شود نیز این موضوع یکی از مباحث اصلی است.

عراقچی افزود: کارگروه تحریم ها در چارچوب کمیسیون برجام فعال و جلسات آن چند بار برگزار و در همین باره گفتگو شده است تا مواردی که نقض تعهدات امریکا در برجام است بررسی شود.

وی با بیان اینکه ما به تماس ها و رایزنی ها با طرف های برجام و بیان خواسته هایمان از برجام ادامه خواهیم داد گفت: فعالیت های دیپلماتیک ما به صورت مستمر ادامه خواهد یافت و آقای ظریف دیگر همکاران و بنده با طرف های اروپایی، روسی و چینی در تهران و پایتخت های انان گفتگو کرده اند و این گفتگو ها ادامه خواهد یافت و ما امیدواریم به نقطه ای برسیم که برجام به صورت کامل و در همه ابعاد خود اجرایی شود.

معاون وزیر امور خارجه افزود: اروپایی ها تا این جای کار به تعهدات خود پایبند بودند و مواردی را که باید لغو می کردند انجام دادند و در عمل خیلی تلاش کردند تا فعالیت های اقتصادی خود را نیز گسترش دهند اما به علت نقض تعهدات از جانب امریکا و به علت فضای سرگردانی و مبهمی که آمریکا درباره برجام ایجاد کرده بسیاری از شرکت های اروپایی هم برای ادامه کار با ایران دچار تردید شده اند.

وی گفت: دولت های اروپایی تلاش های کرده اند تا این تردیدها را از بین ببرند اخیراً شاهد بودیم ایتالیا و سپس فرانسه خطوط ارتباطی غیر مرتبط با نظام بانکی امریکا و کاملا متکی به یورو ایجاد کردند و در حال تلاش هایی اند که وابستگی مالی خود را به گونه ای مدیریت کنند که بتوانند در ایران فعالیت کنند اما شبکه های پیچیده مالی در جهان و شوربختانه سلطه ای که دلار بر ارزها دارد مشکل ایجاد کرده است؛ بنابراین مانع اصلی در اجرای کامل برجام؛ امریکاست و ناقض اصلی تعهدات در برجام طرف امریکایی است و ما طرف امریکایی را مسئول این موضوع می دانیم.

عراقچی درباره تشکیل کارگروه مشترک آمریکا و اروپا با موضوع ایران نیز گفت: خود اروپایی این موضوع را انکار می کنند و مدعی اند مشورت هایی با طرف امریکایی درباره برجام دارند که معمول و همچون گذشته است و بازهم خواهند داشت از نظر ما چه کارگروه و چه غیر کارگروه و چه مشورت و چه غیر مشورت مسائلی مربوط به خودشان است و آنچه از نظر ما مهم است این است که همگی به تعهدات خودشان در برجام به درستی عمل کنند.

وی افزود: اینکه تیلرسون دستوراتی به دیپلمات های امریکایی داده است از نظر ما مهم نیست؛ مهم این است که امریکا به تعهداتش عمل کند و این تعهدات در فضایی که سازنده و در برجام تاکید شده است، صورت گیرد و مادامی که این محقق نشود، ما به تماس ها و رایزنی های خود ادامه خواهیم داد و موضوع را پیگیری خواهیم کرد.

معاون وزیر امور خارجه گفت: اروپایی ها صراحتا به ما گفته اند که با هیچ کارگروهی موافقت نکرده اند و چنین کارگروهی وجود ندارد و صرفا رایزنی هایی است که درباره برجام با آمریکا داشتند اگر چه تاکید می کنم از نظر ما تفاوتی نمی کند.

وی با بیان اینکه همانگونه که اشاره کردم گشایش هایی که برجام در حوزه های مختلف برای ما ایجاد کرده است بسیار قابل توجه است افزود: مسیرهایی که برای همکاری های اقتصادی با ایران باز کرده قابل توجه است در بسیاری از حوزه ها همچون انرژی و حمل و نقل تقریبا به حالت عادی بازگشتیم در حوزه های مالی و بانکی به ویژه در طرح های بزرگ به علت فضای منفی که آمریکا ایجاد کرده طبیعتا مشکلاتی بروز کرده است.

معاون وزیر امور خارجه گفت: من فکر می کنم با ابتکاراتی که می توان اجرا کرد مثل ابتکار ایتالیا یا فرانسه و اقداماتی که بقیه کشورهای اروپایی به آن فکر می کنند می توان مسیرهایی را یافت که بدون اختلال از طرف امریکا همکاریهای اقتصادی ایران و اروپا انجام شود و این کاری است که به تدریج در حال انجام است و مهم این است که از لحاظ سیاسی جمهوری اسلامی ایران طرف برنده ماجراست و همه دنیا اکنون اذعان می کنند که در تقابل میان ایران و امریکا درباره برجام این امریکاست که منزوی شده است.

عراقچی گفت: تلاشهایی که آمریکا در بیش از یک سال گذشته برای تغییر یا از بین بردن برجام انجام داده است جملگی ناکام مانده است و همچنین تلاش هایی که ایران را دوباره به شورای امنیت ببرد ناکام مانده است انان یک بارتلاش کردند برای ازمایش موشکی؛ ما را به شورای امنیت ببرند که ناکام ماندند و یک بار تلاش کردند برای امور داخلی ما را به شورای امنیت ببرند که نتوانستند و اتفاقا آن جلسه به دفاع از برجام منجر شد به جای اینکه به محرومیت ایران منجر شود و همچنین تلاش کردند درباره یمن، ایران را به شورای امنیت ببرند که باز ناکام ماندند و خواهند ماند.

وی افزود: در بعد سیاسی نیز جمهوری اسلامی ایران مشروعیت، فعالیت ها و برنامه های هسته ای خود رابه جهانیان ثابت کرده است و دنیا اکنون برنامه هسته ای ما را پذیرفته و شورای امنیت نیز حتی در مورد غنی سازی بر آن صحه گذاشته است و بسیاری از تحریم ها برداشته شده و گشایش های خوبی انجام شده اما قطعا آنچه که ما انتظار داریم محقق نشده است و این به علت نقض عهد آمریکایی ها و اختلالاتی است که آن ها ایجاد کرده اند.

عراقچی تصریح کرد: دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران تاکنون با همه اقدامات مخرب امریکا مقابله کرده است و توانسته امریکا را منزوی سازد و ان شاء الله با حمایت مردم همین مسیر را ادامه خواهد داد با مدیریت رئیس جمهور و زیر نظر داهیانه مقام معظم رهبری کماکان همین مسیر را ادامه خواهد داد و من مطمئنم که مرحله جدید را نیز به سلامت طی خواهیم کرد.

معاون وزیر خارجه گفت: درباره مباحث منطقه ای نیز که حائز اهمیت است به ویژه بحران ها و تنش ها و درگیری هایی که در منطقه و مناطق متعددی که دچار تنش است رایزنی های خوبی انجام شد.  

معاون وزیر امور خارجه کشورمان درباره روابط و مسائل دو جانبه با انگلیس نیز گفت: این سفر در چارچوب گفتگوهای سیاسی دوره ای است که ما با وزارت امور خارجه انگلیس برگزار می کنیم و روالش پس از برجام و در دو - سه سال اخیر به صورت مستمر در تهران یا لندن انجام شده است و اکنون نوبت ما بود که برای ادامه گفتگوها به لندن بیاییم.

وی افزود: گفتگوهای سیاسی ما با انگلیس موضوعات بسیار گسترده ای را شامل می شود از روابط دو جانبه و مشکلات و مسائل موجود درباره آن گرفته تا ظرفیت هایی که وجود دارد و امکاناتی که برای پیشبرد روابط دو کشور موجود است.

عراقچی یکی از مهمترین محورهای گفتگو درباره روابط دو جانبه را مربوط به روابط بانکی دو کشور دانست و گفت : در این باره نیز گام های مثبتی برداشته شده است که به زودی به سرانجام خواهد رسید.

معاون وزیر امور خارجه افزود: موضوع دیگری که طرف انگلیسی مطرح کرد افراد دو تابعیتی بازداشتی در ایران است و ما به آن ها گوشزد کردیم که افراد دو تابعیتی از نظر ایران فقط شهروند جمهوری اسلامی ایرانند و این اصلی شناخته شده است و وزارت امور خارجه قادر به دخالت در امور قضایی نیست به علت اینکه قوه قضائیه مستقل است و این نیز اصل شناخته شده است.

عراقچی تاکید کرد: ما این موارد را کاملا آشکار برای طرف انگلیسی بیان و تاکید کردیم روزانه هزاران ایرانی که تابعیت مضاعف دارند به ایران سفر می کنند و از همین لندن هر روز مسافر به ایران می رود و در برخی روزها بیش از یک پرواز مسافران را به ایران می برد که بدیهی است که شماری از مسافرانش ایرانی و دو تابعیتی اند و به راحتی تردد می کنند بنابر این بازداشت یکی دو نفر از انبوه مسافرانی که وارد ایران می شوند نباید موجب نگرانی کسی شود.

وی گفت: درباره این افراد بازداشتی نیز مدارک مستند وجود دارد و پرونده آنها در قوه قضائیه موجود است دادگاه به پرونده آنها رسیدگی و حکم صادر کرده است و بدیهی است وزارت امور خارجه قادر به دخالت در امور قضایی و خدشه به استقلال قوه قضائیه نیست اما گه گاه وزارت امور خارجه از بعد انسانی در مواردی که افراد کهنسال باشند یا مسائل خانوادگی مطرح باشد با در نظر گرفتن مباحث انسان دوستانه کمک کرده و تماس هایی گرفته است که البته اقدامات ما فقط محدود به دادن توصیه است و تصمیم گیری با قوه قضائیه است و استقلال قوه قضائیه موضوع مهمی در جمهوری اسلامی ایران است که همگان باید از آن حفاظت کنند.