اگر قرار باشد در یک زمان محدود، عصاره اندیشه‌های سیاسی امام راحل و آرمان‌های بلند انقلاب اسلامی مردم ایران به شخص یا گروهی تفیهم شده و توضیح داده شود، به نظر نگارنده پیام پذیرش قطعنامه که توسط حضرت امام خمینی(ره) نگاشته شده است تفهیم از هر نظر بهترین متن است.
این پیام به بهانه دو مناسبت صادر شده است، ابتدا سالگرد کشتار خونین زائران ایرانی در مکه به دست آل‌سعود، که در مراسم برائت از مشرکین شرکت کرده بودند و مناسبت دیگر قبول قطعنامه 598 توسط ایران و پایان جنگ تحمیلی است.
در این سند مهم نکات در خور توجهی در مورد سیاست خارجی ایران انقلابی، تبیین شده است که حضرت امام به صراحت آنها بیان داشته است به طوری که مجرای هرگونه تاویل و تفسیر را می‌بندد.
در این نوشتار بنا نیست به حواشی صدور قطعنامه پرداخته شود بلکه اساس مطلب، محتوای بلند پیام حضرت امام خمینی(رض) است که امام خامنه‌ای، در همان ایام از آن به عنوان یک معجزه یاد کردند. ایشان در 31 تیر ماه در خطبه‌های نماز جمعه نکات دقیقی در مورد این پیام فرمودند:
«حقیقتا این پیام یکی از آیات و معجزات بزرگ این انقلاب است، همان طور که همه احساس کردید آن چنان نغمه دلپذیر و موثری است که تا اعماق جان ملت انقلاب ما نفوذ کرد.»
به نظر می‌رسد در آن زمان پیام امام جنب و جوش عجیبی در بین مردم ایجاد کرده که امام جمعه تهران این گونه از آن یاد می‌‌کند.
بهانه صدور این پیام سبب شده است تا این مرقومه به عنوان یک سند راهبردی و مهم در تاریخ انقلاب اسلامی بدل شود و البته این بدان معناست که این پیام فقط منحصر در ظرف زمان خود نیست و اتفاقا ادبیات امام در جای‌جای این پیام ناظر به آینده و افق پیشروی انقلاب و انقلابی‌هاست.
به همین دلیل امام خامنه‌ای در همان خطبه بیان می دارد: «این تازه آغاز کاراست. این پیام لوح
زرین پاک نشدنی است که بر سر در این انقلاب و بر پیشانی و کتیبه این نظام عظیم اسلامی تا ابد خواهد ماند. کلمه کلمه و جمله جمله این پیام قطره باران رحمتی است که کام مشتاقان و جان عاشقان راسیراب خواهد کرد. حقیقتا نشان هایی است از اینکه امام ما این فرزند راستین ولی خدا و پیامبر خدا ملهم به الهامات الهی است.»
نگاه اینچنینی به این پیام، معتقدان به امام و انقلاب را وا می‌دارد که با دقت و حمیت پیرامون این پیام کاوش کرده و در فهم و تبیین آن بکوشند به گونه‌ای که تک‌تک گزاره‌های آن که نشانی از آرمان‌های والای انقلاب دینی مردم ایران دارد، در سرتاسر جامعه و به خصوص نیروهای انقلاب رسوخ کند. به تعبیر امام خامنه‌ای: «در ستایش این پیام ساعت‌ها باید سخن گفت و در تفسیر آن عمری را باید صرف کرد.
برادران ما در مجلس شورای اسلامی و بیرون آن مجلس، گفتند که این پیام باید قانون شود درست است اما بالاتر از آن، این پیام باید فرهنگ جامعه ما شود. ای بسا قانونی که در دل و عمق جان مردم نیست این پیام باید آن قدر تکرار بشود و سر منابر و تریبون‌ها گفته بشود و شرح و توضیح داده شود. آن قدر باید جزوه و کتابی که حاوی این پیام خواهد شد؛ در خانه‌ها بوسیله پدران و ماردان توسط برای دیگران خوانده شود آنقدر در باید این پیام در زبان‌ها در دل‌ها و دهن‌ها بگردد تا رنگ ثابت ملت ما و فرهنگ ناستردنی انقلاب بشود.»
نکته مبهم تاریخی اینجاست که چه شده در پیچ و خم ایام، این پیام سترگ و ژرف آنگونه که در خور شأن و اندازه آن بوده است مورد عنایت توجه قرار نگرفته است و احیانا چه کسانی در صدد کتمان آن برآمده‌اند؟
آیا مجلس به آن وعده خود تحقق عمل پوشانیده است و این پیام به صورت قانون در آمده است؟ آیا امروز کسی می تواند به روشنی بیان دارد کدامین قوانین منبعث از این پیام در مجلس تصویب شده است؟
جدای از اقدامات مسئولان دولتی در بخش‌های مختلف سیاست خارجی و فرهنگی، مع الاسف در میان نخبگان و فرهیختگان نیز این پیام آن گونه که مد نظر مقام رهبری بوده است جا باز نکرده است. در هدف‌گذاری ایشان، پیام امام می‌بایست حتی تا خانه‌های مردم رفته و نقل محافل و سکه رایج دورهمی‌های خانوادگی می‌شده است!
اما با گذشت 30 سال از آن پیام باید تاسف خورد که در سال‌های سپری شده، این سند مهم و نقشه راه انقلاب، کمتر دیده شده است و تا زمانی که به فرهنگ عمومی بدل شود فرسنگ‌ها فاصله دارد!
امروز در طرح صالحین بسیج، حلقه‌های معرفت و بصیرت، در سخنرانی های سیاسی در مجالس مختلف، در حوزه و دانشگاه و ... متن پیام می‌تواند پایه تولید محتوای بسیاری از مقالات و سخنرانی‌ها و کتب و جزوات تبیینی و حتی آموزشی شود. نخبگان حوزه و دانشگاه ابعاد و اعماق آن را تبیین و تفسیر کنند و بر مبنای این سند از مسئولین مطالبات درست و انقلابی داشته باشند.
این پیام هم یک دوره کامل دشمن شناسی است و هم یک مرور مناسب انقلاب شناسی!
بحمدالله دو سه سالی است جمعی از جوانان دانشجو و طلبه به خود آتش به اختیار و خودجوش در مساجد و هیئت‌ها و مدارس علمیه و دانشگاه‌ها به بازخوانی این پیام می‌پردازند و معیار انقلابی بودن خود را با آن تراز می‌کنند. طبق برآوردها امسال در ده‌ها مسجد و مکان دیگر این پیام بازخوانی و به مردم بازشناخت می‌شود.
امید آن است به زودی این پیام همانگونه که امام خامنه‌ای بیان داشته بودند، به فرهنگ عمومی مردم و به خصوص مسئولان تبدیل شود و چارچوب ذهنی و عملی نسل جدید انقلابی‌ها را رقم بزند.
مهدی عامری
