مسعود رضایی، محقق و نویسنده تاریخ به مناسبت سی‌امین سال صدور حکم امام خمینی مبنی بر تدوین تاریخ انقلاب اسلامی، طی یادداشتی به واکاوی ضرورت‌های تاریخ‌نگاری انقلاب اسلامی پرداخت.
متن یادداشت مسعود رضایی به شرح زیر است:
تاریخ‌نگاری و ضرورت تدوین تاریخ انقلاب اسلامی، در منظر حضرت امام خمینی، نمود ویژه‌ای داشت به طوری که ایشان در فرصت‌های مختلف، بر آن تاکید می‌کردند. از مهم‌ترین تاکیدات حضرت امام مبنی بر تدوین تاریخ انقلاب اسلامی، حکم تاریخی ایشان به حجت‌الاسلام سید حمید روحانی در سال 1367 است. در این نامه که به تاریخ 25 دی‌ماه آن سال نگاشته شده، حضرت امام با تاکید بر نقش تاریخ در روشنگری مسیر تعالی ملت‌ها، دستور می‌دهند واقعیت‌ها برای نسل آینده ثبت شود.
بارها شنیده‌ایم که «گذشته چراغ راه آینده است» و تاریخ منبع درس‌ها وعبرت‌ها برای ملت‌هاست؛ از این رو تاریخ و تاریخ‌نگاری در حیات اجتماعی انسان بسیار با اهمیت بوده و امام نیز بنابر همین تاثیر ویژه تاریخ بر زندگانی بشر، دستور تدوین تاریخ انقلاب اسلامی را صادر کردند.
از دیگر تاکیدات حضرت امام در نامه مذکور، مقابله با تحریف تاریخ است چرا که ممکن است عده‌ای مغرض، تاریخ را تحریف شده و جعلی بنگارند تا بتوانند از این طریق، ملت‌ها را از مسیر صحیح خود به کجراهه ببرند.
ایشان به درستی تاکید می‌کنند که «اکثر مورخین، تاریخ را آنگونه که مایلند و یا بدان گونه که دستور گرفته‌اند می‌نویسند، نه آنگونه که اتفاق افتاده است...» و بیان می‌دارند: «امروز همچون همیشۀ تاریخ انقلاب‌ها، عده‌ای به نوشتن تاریخ پر افتخار انقلاب اسلامی ایران مشغولند که سر در آخور غرب و شرق دارند.» از این‌رو، اشاره ایشان به ثبت «تاریخ حماسه آفرین و پر حادثۀ انقلاب اسلامی بی نظیر مردم قهرمان ایران»، «بدان گونه که هست»،تاکیدبر ضرورت مقابله با خطر تحریفاتی است که ایشان به خوبی نسبت بدان آگاهی داشتند.
از این رو، با صدور این حکم تاریخی حضرت امام در سال 1367، مرکز اسناد انقلاب اسلامی ماموریت یافت تا در راستای تدوین تاریخ انقلاب اسلامی، «بدان گونه که هست» گام بردارد. این مرکز از ابتدای تاسیس، تمام تلاش خود را به منظور تدوین تاریخ انقلاب اسلامی به کار برد و اکنون پس از سه دهه فعالیت، انبوهی از محصولات را در اختیار محققان، پژوهشگران، نویسندگان و علاقمندان قرار داده است.
بدون شک، یکی از مهم‌ترین اقدامات مرکز اسناد انقلاب اسلامی طی سال‌های گذشته، فعالیت در جهت جمع‌آوری، تدوین و انتشار خاطرات و تاریخ شفاهی افراد مختلف بوده است، به طوری که امروز حاصل این فعالیت، چاپ و انتشار کتب خاطرات بسیاری از اشخاص، مبارزین دوران نهضت اسلامی و شخصیت‌های مطرح تاریخی است که حاوی نکات فراوانی می‌باشد.
در این کتاب‌ها، شخصیت‌های مختلف، از گروه‌های متفاوت و نحله‌های فکری متنوع، به بیان خاطرات خود از وقایع تاریخی می‌پردازند. این تنوع به خوبی نشان می‌دهد مرکز اسناد انقلاب اسلامی طی دوران فعالیت خود کوشیده است تا در این عرصه «جامعیت» داشته باشد به طوری که شخصیت‌های مختلف با افکار متفاوت، حاضر شده‌اند در این مرکز خاطرات خود را به امانت بگذارند لذا این جامع‌نگری و عدم نگاه یکسویه فکری در فعالیت‌ها را می‌توان از نقاط قوت مرکز اسناد انقلاب اسلامی طی سی سال فعالیت این مرکز برشمرد.
همین رویکرد، در همایش «صیانت» که عصر سه‌شنبه (21 اسفندماه) به همت مرکز اسناد انقلاب اسلامی در فرهنگسرای امام(ره) برگزار شد نیز کاملا قابل لمس بود؛ در آن همایش که به مناسبت سی‌امین سال فعالیت مرکز اسناد انقلاب اسلامی برگزار می‌شد، شاهد حضور شخصیت‌های مختلف، از طیف‌های متنوع و با دیدگاه‌های متفاوت بودیم که نوع نگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی طی سال‌های گذشته را منعکس می‌کرد.
این قبیل همایش‌ها –به شرط گستردگی و غنا- می‌تواند زمینه ایجاد گفتگوهای سازنده میان طیف‌های متنوع فکری جهت دسترسی هرچه بیشتر به نقطه نظرات مشترک را فراهم نماید ان‌شاالله.
