برنده و بازنده " صفای شب عید " چه کسی شد؟

سرویس سیاسی افکار نیوز - "به نظر من کار خیلی خوبی شد. من هم از نمایندگان مجلس، هم از آقای رئیس جمهور تشکر میکنم. فضائی به وجود آمد؛ سئوالات مطرح شدند و پاسخ دادند" علی لاریجانی رییس مجلس

" اینکه رییس جمهور خطاب به نمایندگان بگوید اگر به من نمره کمتر از ۲۰ بدهید نامردی است این در شأن ایشان نیست، رییس جمهور قانون گریز است و مجلس هم خواستار رعایت قانون از سوی ایشان است... رییس جمهور باید مستند صحبت می کرد و نباید با مجلس شوخی می‌کرد "عبدالله کعبی نماینده آبادان

" شاید ساعت شما با ساعت ما فرق می‌کند، مجلس است دیگر، ۳ دقیقه وقت می‌گیرند و ۱۱ دقیقه صحبت می‌کنند!... چون من دانش آموز مرتبی هستم، تلاش می‌کنم طی نامه‌ای که به ما داده شده است به ترتیب اولویت سوال‌ها را جواب بدهم "محمود احمدی نژاد


محمود احمدی نژاد

پس از ماه ها احمدی نژاد بالاخره در مجلس حاضر شد و به سوالات نمایندگان پاسخ گفت. پاسخ هایی که از سوی برخی از نمایندگان و چهره های سیاسی آن ها را توهین آمیز غیر مستدل و غیر منطقی عنوان کردند. هر چند خبرگزاری ایرنا از آن با عنوان " روشنگری رییس جمهور در مجلس " یادکرد اما بودند اصولگرایانی که ادبیات احمدی نژاد را نپسندیدند و بر او خرده گرفتند.

این نخستین باری نیست که صحبت کردن احمدی نژاد در یک مکان رسمی به گونه ای است که باعثاعتراض شخصیت های سیاسی می شود. اما آیا به راستی اگر احمدی نژاد در روز ۲۴ اسفند ماه با ادبیاتی متفاوت سخن می گفت اکنون می شد " جلسه سوال از رییس جمهور را " موفقیت آمیز " دانست؟

رییس قوه مجریه در مقام پاسخ گویی سوال مربوط به خانه نشینی ۱۱ روزه را بی پاسخ گذاشت و با مطایبه از سر آن گذشت. در مورد نحوه عزل منوچهر متکی وزیر سابق امور خارجه که برای ماموریت به سنگال رفته بود و خبر عزل خود را از مقامات سنگالی شنید سوال را با سوال جواب داد، در مورد اجرا نکردن قانون عفاف و حجاب حرف تازه ای نزد و درباره نحوه خرج کردن بودجه فرهنگی کشور گفت: " بنده که در شورا نیستم از کجا می‌دانم چگونه خرج شده؟ " او نمایندگان را در اینباره به دیوان محاسبات ارجاع داد. درمورد سوال های دیگر نمایندگان از رییس جمهور نیز می توان گفت احمدی نژاد تقریباً پاسخ قانع کننده ای برای سوالات نداشت و از همه مهمتر واقعیت تکان دهنده ای بود که احمدی نژاد در این جلسه بر آن صحه گذاشت اینکه " موجودی صندوق ذخیره ارزی اینک صفر است "

هرچند مجلس در ضعیف ترین موقعیت خود اقدام به سوال از رییس قوه مجریه کرد(آخرین روز کاری مجلس در سال ۱۳۹۰ و در حالی که نزدیک دو سوم نمایندگان فعلی در دوره بعدی حضور ندارند و مجلس هشتم نیز روزهای آخر خود را سپری می کند) اما باید به خاطر داشت به هیچ رویبا توجه به محتوای این جلسه نمی توان برای احمدی نژاد تلقی پیروزی کرد.

درست است که او بار دیگر منتقدانش را به سخره گرفت و خطاب به طراحان سوال گفت: با فشار دادن یک شاسی فوق لیسانس گرفته اند! که احتمالاً پخش این سخنان از رادیو باعثخنده برخی هم شده است اما در عین حال باید نظر داشت لحنی که رییس جمهور در برابر منتقدان خود در مجلس به کار گرفت اینک جبهه ای از سیاسیون را در برابر وی قرار می دهد از جمله اصولگرایانی که از شوخی های شب عیدی احمدی نژاد به هیچ وجه خوششان نیامد.

محمد تقی رهبر رییس فراکسیون روحانیون مجلس می گوید: " احمدی‌نژاد با لحن توهین آمیزی سوالات نمایندگان مجلس را به شوخی گرفته و به خانه ملت توهین کرد " رهبر که زمانی از هواداران احمدی نژاد محسوب می شد اینک معتقد است: " متاسفانه ادبیات رئیس جمهور ادبیات بسیار سست و بی پایه‌ای است، در حالی که آقای مطهری به صورت منطقی و مستدل صحبت کرد، رئیس جمهور با طفره رفتن پاسخ قانع کننده ای به مجلس نداد "

این عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس یادآور می شود: " قطعاً احمدی نژاد اگر در مجلس هوادارانی داشت با این صحبت‌ها باعثبی اعتبار شدن خودش شد و هوادارانش را از دست خواهد داد "

از سوی دیگر ممکن است عده ای نحوه سخن گفتن احمدی نژاد را برای توده مردم جذاب بدانند و استدلال کنند این سخنان در بین هواداران احمدی نژاد پایگاه او را مستحکم می کند. در پاسخ به این استدلال باید گفت با توجه به اینکه تا نخستین انتخابات زمان زیادی باقی مانده است رییس جمهور نمی تواند نسبت به بازتاب سخنان خود در میان توده مردم حساب زیادی باز کند و در نهایت می توان به این نتیجه رسید که احمدی نژاد اینبار تنها با سیاسیون طرف خواهد بود. کسانی که آن ها را تا حد امکان از خود رنجانده است.

با این همه محمود احمدی نژاد را نمی توان تنها بازنده روز ۲۴ اسفند دانست او با استراتژی که در برابر نمایندگان در پیش گرفت خواه ناخواه پای یک نفر دیگر را هم به این میدان باز کرد. هنگامی که او و هیات همراهش بهارستان را احتمالاً به مقصد پاستور ترک می کردند علی لاریجانی رییس مجلس با نمایندگان اینک خشمگین از شوخی های احمدی نژاد تنها مانده بود.


علی لاریجانی

برخی از نمایندگان معتقد بودند لاریجانی در جایگاه ریاست مجلس نتوانست به خوبی از جایگاه مجلس در برابر رییس قوه مجریه دفاع کند. باید گفت این نخستین باری نیست که لاریجانی به تساهل در برابر دولت متهم می شود پس از جلسه استیضاح وزیر اقتصاد نیز علی لاریجانی هدف انتقادات نمایندگان قرار گرفت تا جایی که شایع شد " حسینی با توصیه لاریجانی وزیر ماند. "

نماینده شاهرود در مجلس به لاریجانی گفت: " براساس سوگندی که یاد کردید باید از جایگاه مجلس دفاع کنید و پاسخ منطقی و مقبولی به رئیس جمهور بدهید. "
علی‌اصغر یوسف‌نژاد، نماینده ساری نیز در اخطاربه رییس مجلس گفت: " وقتی رییس جمهور می گوید در قانون تشکیل وزارت ورزش و جوانان اسمی از من برده نشده، از رییس مجلس انتظار می‌رفت که از مجلس دفاع کند چرا که این حرف مخالف اصل ۱۲۳ قانون اساسی است، همچنین توقع می‌رفت در مورد مسائلی که برخی به شوخیمطرح شد نیز از مجلس دفاع می‌شد "

غلامرضا مصباحی مقدم نماینده مردم تهران نیز در همین رابطه به سخنان احمدی نژاد اعتراض کرد. نماینده تهران خطاب به لاریجانی گفت: " رییس جمهور در جایگاه پاسخگویی بود و حق نداشت از نمایندگان سوال بپرسد "
نماینده ارومیه نیز از جمله کسانی بود که لاریجانی را مورد خطاب قرار داد و گفت: " شما باید از مجلس دفاع کنید این وظیفه شماست و وظیفه ای است که قانون بر عهده شماگذاشته است "

چنانکه گفته می شودعلی لاریجانی برای ریاست بر مجلسنهم احتمالاً به جز حدادعادل رقیب دیگری پیش روی خود ندارد، اما باید در نظر داشت که ۲۴ اسفند روزی نبود که او هنگام کاندیداتوری برای ریاست مجلس بعدی بتواند از اتفاقات رخ داده در آن دفاع کند.

هرچند دو سوم نمایندگان فعلی در آن جلسه حضور نداشته باشند اما نمایش ضعیفی که رییس قوه مقننه در برابر رییس جمهور از خود نشان داد را نمی توان از امتیازات او در روز رقابت با حدادعادل به حساب آورد.


علی مطهری

خبرنگاران حاضر در مجلس می گویند هنگامی که احمدی نژاد و همراهانش از صحن خارج می شدند و هنگامی که نمایندگان شروع به اعتراض علیه او می کردند آرامترین فرد حاضر در صحن مجلس کسی نبود جز علی مطهری. می گویند روی صندلی خود نشسته بود و توجهی به چیزی نداشت.

آرام روبروی خود را نگاه می کرد و دستانش را بر روی دسته ی صندلی نمایندگی اش می مالید، گویا او تنها کسی بود که از برگزاری جلسه ای که بر سر آن یکبار استعفا هم داده بود راضی به نظر می رسید.

مطهری بعداً درباره این جلسه گفت: " از نظر بنده این نتیجه تا حد زیادی تأمین شد مردم پرسش و پاسخ ها را شنیدند و حتی کسانی که سواد چندانی ندارند متوجه شدند که حق با کدام طرف است اما با توجه به نوع پاسخ های آقای رئیس جمهور این پرسش و پاسخ آثار دیگری هم داشت از دیگر آثاری که بررسی این سوال داشت این بود که همگان متوجه شدند رئیس جمهور به راحتی قانونی را که قبول نداشته باشد اجرا نمی کند و از بیان آن نیز ابایی ندارد بدیهی است که این امر به معنی میل به سمت استبداد است "

به نظر می رسد علی مطهری تنها پیروز میدان ۲۴ اسفند باشد. او پس از ماه ها اصرار سرانجام رییس جمهور را برای نخستین بار در تاریخ برای پاسخگویی به مجلس کشاند و در جایگاه دفاع قرار داد. اکنون و با توجه به نوع برخورد احمدی نژاد با نمایندگان باید پرسید پس از روز ۲۴ اسفند موضع کدامیک از این دو که زمانی در کنار یکدیگر قرار داشتند در میان نمایندگان، اصولگرایان و سیاسیون و نیز مردمی که قاضیان نهایی جلسه سوال از رییس جمهور بودند تقویت خواهد شد؟ محموداحمدی نژاد و یا سرانجام علی مطهری.

فرشید غضنفر پور