چرا پسر بدون اذن پدر می‌تواند ازدواج نماید، اما دختر نه؟

چرا در اسلام با وجود این‌که اطاعت پدر واجب است، در امر ازدواج پسر، اطاعت او واجب نیست؟ یعنی چرا پسر بدون اذن پدر می‌تواند ازدواج نماید؟

آنچه درباره وجوب اطاعت از پدر و مادر و حرمت آزار و اذیت آنان گفته شده آن است: کاری که موجب اذیت والدین شود و بر فرزند واجب نبوده باشد، باید آن کار را مرتکب نشود و یا از پدر و مادر مخفی دارد یا آنها را راضی کند، ولی اطاعت آنان به عنوان اطاعت والدین وجوبی ندارد [بلکه اذیت آنان حرام است].[1]

در مورد ازدواج فرزندان که پرسش نیز ناظر به همین مسئله است، رضایت ولیّ و پدر برای ازدواج دختر، شرط است، امّا برای ازدواج پسر رضایت ولیّ و پدر شرط نیست.

البته فلسفه بسیاری از احکام برای ما روشن نیست و برخی نیز در روایات وارد شده است. امّا آنچه که به نظر می‌رسد، این است که؛

 

اولاً: حتی پسر هم باید تلاش کند تا رضایت پدر در ازدواجش جلب شود و این مسلّماً امری مطلوب است.

 

ثانیاً: به دلیل این‌که فرزند پسر است که بعد از ازدواج مسئولیت و مدیریت خانواده را بر عهده گرفته و تمام مخارج خانواده بر عهده او است، و همچنین در آینده اگر دچار مشکلی شد اختیار طلاق را نیز خواهد داشت، نمی‌توان او را وادار کرد که حتماً آنچه پدرش می‌خواهد را انجام دهد و این بر خلاف دختر است؛ چون به عنوان نمونه دختر به دلیل آن‌که حق طلاق ندارد، مشکلات او در صورت شکست در ازدواج بسیار بیشتر از پسر خواهد بود و جلب رضایت پدر پشتوانه‌ای خواهد شد تا در صورت بروز این مشکلات از حامی قدرت‌مندی برخوردار باشد.

 

 ==============================

[1]. تبریزی، جواد، ‌استفتائات جدید، مسئله 2230،‌ سرور، چاپ اوّل؛ فاضل لنکرانی، محمد، جامع المسائل، ‌ج 1، مسئله 2188؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشّی)، ج 2، مسائل متفرقه، مسئله 85، ص 675، انتشارات اسلامی، چاپ اوّل.