در آیات و روایات اسلامی، شیطان به عنوان اصلی ترین دشمن اشرف مخلوقات یعنی انسان معرفی شده است و خداوند و معصومین (ع) همواره مومنان را از پیروی شیطان بر حذر داشته اند.
در همین رابطه حاج آقا مجتبی تهرانی حدیثی از اصول کافی نقل میکنند که در آن مهمترین راه غلبه شیطان بر انسان " عُجب انسان " یاد ذکر می‌شود :
" شیطان با قیافۀ خاصّی نزد حضرت موسی(ع) آمد؛ یعنی تمثّل پیدا کرد. موسی بن عمران(ع) به ابلیس فرمود: «َقَالَ مُوسَى فَأَخْبِرْنِی بِالذَّنْبِ الَّذِی إِذَا أَذْنَبَهُ ابْنُ آدَمَ اسْتَحْوَذْتَ عَلَیْهِ»؛ مرا به گناهی خبر بده که اگر انسان و فرزند آدم آن را انجام بدهد، تویِ شیطان بر او چیره و مسلّط می شوی. «قَالَ إِذَا أَعْجَبَتْهُ نَفْسُهُ»؛ گفت: آنگاه که حالت عُجب پیدا کند، «وَ اسْتَکْثَرَ عَمَلَهُ»؛ و عمل نیکش را بزرگ بشمارد؛ «وَ صَغُرَ فِی عَیْنِهِ ذَنْبُه»؛ و گناهش در نظرش کوچک جلوه کند. دقّت کنید! ابتدا مسئلۀ عُجب است؛ بعد هم عُجب در رابطۀ با عمل است؛ چون دارد: «إِذَا أَعْجَبَتْهُ نَفْسُهُ وَ اسْتَکْثَرَ عَمَلَهُ»؛ آنگاه که عمل را بزرگ به حساب بیاورد که موجب عُجبش شود. انسان در نزد خودش اگر عمل صالح را بزرگ بشمارد که حالت عُجبی برایش پیدا شود، «صَغُرَ فِی عَیْنِهِ ذَنْبُه»؛ گناه در نظرش کوچک جلوه می کند. "
در ادامه تصویر نوشته این حدیث زیبا را مشاهده می‌کنید :
