3 نشانه آدم حسود و ریاکار در کلام امام صادق(ع)

امام صادق علیه السلام _ در بیان آنچه لقمان علیه السلام به پسرش گفت :

پسرم! هر چیزی، نشانه ای دارد که بدان شناخته می شود و بر اساس آن، مورد گواهی قرار می گیرد.

و همانا دین سه نشانه دارد: دانش ، ایمان ، و عمل به آن . 

ایمان، سه نشانه دارد: ایمان به خدا و کتاب های او و فرستادگانش . 

دانشمند، سه نشانه دارد: شناخت خدا و شناخت آنچه می پسندد و شناخت آنچه نمی پسندد . 

صالح، سه نشانه دارد: نماز و روزه و زکات . 

متظاهر نیز سه نشانه دارد: با برتر از خود می ستیزد ، و چیزی را می گوید که نمی داند ، و در پیِ چیزی است که به آن، دست نمی یابد . 

ستمگر، سه نشانه دارد: به بالاتر از خودش با نافرمانی ، و به پایین تر از خودش با چیرگی ، ستم می کند و به ستمگران، یاری می رساند . 

منافق، سه نشانه دارد: زبانش مخالف دلش ، و دلش مخالف کارش ، و ظاهرش مخالف باطنش است . 

گنهکار، سه نشانه دارد : خیانت می ورزد ، دروغ می گوید ، و با سخن خودش نیز مخالفت می کند . 

ریاکار، سه نشانه دارد: هنگامی که تنها باشد ، تنبلی می کند و هنگامی که نزد مردم باشد ، چابک است و در هر کاری، خود را در مَعرض ستایش دیگران قرار می دهد . 

حسود، سه نشانه دارد: هر گاه غایب باشد ، غیبت می کند و هر گاه حاضر باشد ، چاپلوسی می کند ، و به خاطر گرفتاری، سرکوفت می زند . 

اسرافکار، سه نشانه دارد: چیزی را می خرد که لازم ندارد، و چیزی را می پوشد که لازم ندارد، و چیزی را می خورد که لازم ندارد . 

تنبل، سه نشانه دارد: تا آن جا سستی می کند که کوتاهی می شود، و تا آن جا کوتاهی می کند که ضایع می سازد، و تا آن جا ضایع می سازد که گناه می کند. 

غافل. سه نشانه دارد: اشتباه، سرگرمی و فراموشی.

متن حدیث: 

عنه علیه السلام :قالَ لُقمانُ لاِبنِهِ: یا بُنَیَّ، لِکُلِّ شَیءٍ عَلامَةٌ یُعرَفُ بِها ویُشهَدُ عَلَیها،

وإنّ لِلدّینِ ثَلاثَ عَلاماتٍ : العِلمَ وَالإِیمانَ وَالعَمَلَ بِهِ. 

ولِلإِیمانِ ثَلاثُ عَلاماتٍ : الإِیمانُ بِاللّه ِ وکُتُبِهِ ورُسُلِهِ. 

ولِلعالِمِ ثَلاثُ عَلاماتٍ : العِلمُ بِاللّه ِ وبِما یُحِبُّ وبِما یَکرَهُ.

ولِلعامِلِ ثَلاثُ عَلاماتٍ : الصَّلاةُ وَالصِّیامُ وَالزَّکاةُ. 

ولِلمُتَکَلِّفِ ثَلاثُ عَلاماتٍ : یُنازِعُ مَن فَوقَهُ ، ویَقولُ ما لا یَعلَمُ ، ویَتَعاطی ما لا یَنالُ. 

ولِلظّالِمِ ثَلاثُ عَلاماتٍ : یَظلِمُ مَن فَوقَهُ بِالمَعصِیَةِ ، ومَن دونَهُ بِالغَلَبَةِ ، ویُعینُ الظَّلَمَةَ. 

ولِلمُنافِقِ ثَلاثُ عَلاماتٍ : یُخالِفُ لِسانُهُ قَلبَهُ ، وقَلبُهُ فِعلَهُ ، وعَلانِیَتُهُ سَریرَتَهُ. 

ولِلآثِمِ ثَلاثُ عَلاماتٍ : یَخونُ ، ویَکذِبُ ، ویُخالِفُ ما یَقولُ. 

ولِلمُرائی ثَلاثُ عَلاماتٍ : یَکسَلُ إذا کانَ وَحدَهُ ، ویَنشَطُ إذا کانَ النّاسُ عِندَهُ ، ویَتَعَرَّضُ فی کُلِّ أمرٍ لِلمَحمَدَةِ. 

ولِلحاسِدِ ثَلاثُ عَلاماتٍ : یَغتابُ إذا غابَ ، ویَتَمَلَّقُ إذا شَهِدَ ، ویَشمَتُ بِالمُصیبَةِ. 

ولِلمُسرِفِ ثَلاثُ عَلاماتٍ : یَشتَری ما لَیسَ لَهُ ، ویَلبَسُ ما لَیسَ لَهُ ، ویَأکُلُ ما لَیسَ لَهُ. 

ولِلکَسلانِ ثَلاثُ عَلاماتٍ : یَتَوانی حَتّی یُفَرِّطَ، و یُفَرِّطُ حَتّی یُضَیِّعَ، و یُضَیِّعُ حَتّی یَأثَمَ. 

ولِلغافِلِ ثَلاثُ عَلاماتٍ : السَّهوُ وَاللَّهوُ وَالنِّسیانُ.

 

«خصال، صفحه ۱۲۱_ بحارالانوار، ج۱۳، صفحه ۴۱۵»