نزدیک به یک سال از آغاز دومین دوره ریاستجمهوری «دونالد ترامپ» میگذرد و اقتصاد به یکی از اصلیترین عوامل اثرگذار بر محبوبیت او تبدیل شده است. برخلاف هیاهوی گسترده ای که کاخ سفید و نزدیکان رئیس جمهور در مورد اقدامات و دستاوردهای خارق العاده ترامپ در حوزه اقتصاد بیان می کنند اما نگرانی رأیدهندگان درباره تورم، هزینههای زندگی و قدرت خرید همچنان بالاست.
هرچند نگرانی های مشابهی در دوره های ریاست جمهوری پیشین یعنی «جو بایدن» و «باراک اوباما» هم وجود داشت اما دوره کنونی از نظر حجم و گستردگی تصمیم های بزرگ در یک بازه کوتاه بیشتر نظرها را جلب کرده است. در این راستا هرچند دولت ترامپ تأکید میکند مسیر اصلاح اقتصادی آغاز شده، دادهها تصویری پیچیده و چندلایه ای را از وضعیت اقتصاد آمریکا ارائه میدهند.
«نیوزویک» در مورد اهمیت موضوع اقتصاد برای مردم آمریکا آورده است: وضعیت اقتصاد از دیرباز یکی از اصلیترین معیارهای سنجش موفقیت یک رئیسجمهور بوده است. هرچند عوامل متعددی—که بسیاری از آنها خارج از کنترل هستند—بر رفاه اقتصادی اثر میگذارند، رأیدهندگان از رؤسایجمهور انتظار دارند سیاستهای مالی را درپیش بگیرد که اقتصاد را تقویت کند.
قدرت خرید به یکی از چالشهای کلیدی ترامپ در دومین دوره ریاستجمهوری تبدیل شده و محور حملات دموکراتها به دولت است. منتقدان استدلال میکنند که او در یک سال گذشته برای کاهش قیمتها که یکی از وعدههای اصلیاش در جریان مبارزات انتخاباتی بود، اقدام چندانی انجام نداده است. با این حال، ترامپ همواره تأکید دارد که اقتصادی ضعیف را از جو بایدن به ارث برده و در حال اصلاح آن است.
رأیدهندگان اعتقاد دارند شرایط اقتصادی در مسیر تبدیل شدن به یک چالش مهم برای جمهوریخواهان در آستانه انتخابات میاندورهای ۲۰۲۶ قرار دارد. به همین دلیل دموکراتها نسبت به موفقیت در انتخابات و بهدست گرفتن کنترل کنگره خوشبین هستند.
این رسانه آمریکایی مجموعهای از شاخصهای اقتصادی را به صورت خلاصه مورد ارزیابی قرار داده است.
تورم
ترامپ به تازگی از «جهش اقتصادی بیسابقه» سخن گفته و کاهش تورم را یکی از دستاوردهای دولتش دانسته است. دادهها نشان میدهد نرخ تورم در نوامبر ۲۰۲۵ به ۲.۷ درصد رسیده که در مقایسه با نوامبر ۲۰۲۱ (سال نخست ریاست جمهوری بایدن) و اوج پیامدهای اقتصادی همهگیری کرونا (۶.۸ درصد) پایینتر است.
از سوی دیگر، بنا بر دادههای اداره آمار کار آمریکا، تورم در مقطع مشابه در نخستین دوره ترامپ و همچنین در دوره ریاستجمهوری باراک اوباما پایینتر بود: بهترتیب ۲.۲ درصد در سال ۲۰۱۷ و ۱.۸ درصد در سال ۲۰۰۹ .
کارشناسان تأکید میکنند که سیاستهای یک رئیسجمهور اغلب در سال نخست اثر کامل خود را نشان نمیدهد و شرایط بهارثرسیده نقش مهمی ایفا میکند. «ایتن کاپلان» استاد اقتصاد دانشگاه مریلند اعتقاد دارد که بیشتر اثرات تعرفههای ترامپ در بلندمدت احساس خواهد شد و به باور او، این تعرفهها در کوتاهمدت «به آن اندازه ویرانگر» نخواهند بود، اما در بلندمدت پیامدهای منفیای مانند کاهش نوآوری داخلی را خواهند داشت.
تجارت
تراز تجاری یکی از محورهای اصلی سیاست اقتصادی ترامپ بوده است. اعمال تعرفه بر کالاهای وارداتی با هدف کاهش کسری تجاری و بازگرداندن مشاغل به داخل کشور انجام شد، هرچند منتقدان میگویند هزینه این تعرفهها به مصرفکنندگان منتقل شده است.
بر اساس دادههای فدرال رزرو سنتلوئیس، کسری تجاری از ژانویه تا سپتامبر بهطور قابلتوجهی—حدود ۱۴۴ درصد—کاهش یافته و در حال حاضر حدود ۵۲.۸ میلیارد دلار است. این رقم در مقایسه با مقطع مشابه در دوره بایدن پایینتر است؛ زمانی که کسری حدود ۷۵ میلیارد دلار بود که نسبت به ژانویه ۲۰۲۱ افزایشی ۱۶ درصدی را نشان میداد.
در نخستین دوره ترامپ، کسری تجاری در سپتامبر حدود ۴۱.۶ میلیارد دلار بود. این رقم در مقطع مشابه در دوره اوباما حدود ۳۵.۲ میلیارد دلار بود.
نرخ بیکاری
نرخ بیکاری در نوامبر به ۴.۶ درصد رسید. این عدد نسبت به نوامبر ۲۰۱۷ و ۲۰۲۱ که هر دو ۴.۲ درصد بودند، افزایش نشان میدهد، اما همچنان فاصله زیادی با نرخ ۹.۹ درصدی نوامبر ۲۰۰۹ در اوج پیامدهای رکود بزرگ دارد. برخی اقتصاددانان معتقدند روند افزایشی بیکاری پیش از بازگشت ترامپ آغاز شده بود و بخشی از آن به عوامل ساختاری و جهانی بازمیگردد.
مسکن
هزینه مسکن یکی از جدیترین دغدغههای خانوارهای آمریکایی است. میانگین قیمت مسکن در سهماهه دوم ۲۰۲۵ به بیش از ۴۱۰ هزار دلار رسید که رقمی بالاتر از دوره بایدن و بهمراتب بیشتر از نخستین دوره ترامپ است. این رقم در مقطع مشابه در دوره بایدن ۳۶۷ هزار و ۸۰۰ دلار و در مقطع مشابه در نخستین دوره ترامپ ۳۱۸ هزار و ۲۰۰ دلار بود.
مقایسه تاریخی نشان میدهد که در آغاز دوره اوباما، بازار مسکن هنوز تحت تأثیر رکود بزرگ قرار داشت و قیمتها بسیار پایینتر کمتر از ۲۲۱ هزار دلار بود.
قیمت بنزین
قیمت بنزین نیز همچنان یکی از شاخصهای مهم قدرت خرید است. بنا بر دادههای فدرال رزرو سنتلوئیس، میانگین قیمت بنزین در نوامبر هر گالن ۳.۲۲۸ دلار بود، در حالی که در نخستین نوامبر دوره بایدن این رقم ۳.۴۸۲ دلار بود. در نوامبر ۲۰۱۷، میانگین قیمت بنزین ۲.۵۴۸ دلار و در نوامبر ۲۰۰۹ برابر با ۲.۶۶۰ دلار بود.
این ارقام نشان میدهد که هرچند فشار سوخت کاهش یافته، اما هنوز به سطوح پایینتر گذشته نرسیده است.
بازار سهام
ترامپ به بازار سهام بهعنوان معیاری برای موفقیت اقتصادی خود مینگرد. تا ۱۹ دسامبر (پایان هفته قبل)، شاخص داوجونز در عدد ۴۸٬۱۳۴.۸۹ بسته شد که ۱۴ درصد رشد داشت؛ افزایشی ملایمتر در مقایسه با رشد ۱۷ درصد در مقطع مشابه در سال ۲۰۲۱ یا رشد ۲۵ درصدی در نخستین دوره ترامپ در سال ۲۰۱۷.
در سال ۲۰۰۹، زمانی که کشور همچنان با رکود بزرگ دستوپنجه نرم میکرد، داوجونز تا ۱۸ دسامبر رشدی ۱۸ درصدی را تجربه کرد.
به نوشته نیوزویک، «کوش دسای» سخنگوی کاخ سفید مدعی است: اینجا مقایسه درست نیست. جو بایدن بر یک بحران تورم و قدرت خریدِ تاریخی نظارت داشت که ساخته دست خودش بود. ... رئیسجمهور ترامپ از روز اول بر ورق زدن فاجعه اقتصادی بایدن —با مهار تورم و افزایش دستمزدهای واقعی متمرکز بوده است و همچنان بر ارائه کمکهای اقتصادی بیشتر به مردم آمریکا تاکید دارد.
«هری انتن» تحلیلگر سیانان در شبکه اجتماعی ایکس نوشت که ترامپ در ماه نوامبر بدترین احساسات مصرفکنندگان نسبت به شرایط فعلی از سال ۷۵ سال قبل تاکنون را ثبت کرده است. حدود ۸۰ درصد مستقلها عملکرد ترامپ در حوزه اقتصاد را رد میکنند. اگر این وضعیت ادامه یابد، جمهوریخواهان باید با اکثریتهای خود در مجلس نمایندگان و شاید سنا خداحافظی کنند.
