برای ثبت سند رسمی املاک فاقد سند، مالکین ابتدا باید از طریق سامانه‌های مخصوص سازمان ثبت اسناد، مشخصات ملک خود را به عنوان درخواست ثبت وارد کنند تا ادعای مالکیت آنها به صورت رسمی ثبت شود. پس از بررسی و تایید این درخواست توسط سازمان ثبت، فرآیند صدور سند رسمی آغاز می‌شود که ممکن است از طریق سامانه ساماندهی اسناد غیررسمی، قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان‌ها یا در موارد پیچیده‌تر با مراجعه به مراجع قضایی انجام گیرد. این فرآیند با هدف تثبیت مالکیت قانونی، جلوگیری از اختلافات حقوقی و تسهیل معاملات ملکی در کشور به اجرا درآمده است.
ثبت سند رسمی برای املاک فاقد سند به واسطه قانون
محسن طاهریان در این باره اظهار کرد: برخی شهروندان دارای املاکی هستند که سند رسمی ندارند و با تکیه بر قولنامه و وکالتنامه‌ها، سال‌ها از این املاک استفاده می‌کنند.
راهکارهای قانونی برای سنددار کردن املاک فاقد سند
وی افزود: قانونگذار براساس ماده ۱۰ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، این امکان را فراهم کرده که مردم بتوانند از طریق زیرساخت‌های سازمان ثبت اسناد، مشخصات املاک فاقد سند را به عنوان یک ادعا ثبت کنند تا سازمان ثبت به آن رسیدگی کند. طبق این قانون، سه مسیر برای سنددار کردن املاک فاقد سند وجود دارد: ثبت از طریق سامانه ساماندهی اسناد غیررسمی، استفاده از قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان‌ها، یا ارجاع موضوع به مراجع قضایی برای صدور سند.
تغییرات بزرگ در نظام ثبتی با قانون الزام به ثبت رسمی
طاهریان همچنین تصریح کرد که این قانون تحولات بزرگی در نظام ثبتی و حقوقی کشور ایجاد کرده است. پیش از این، مردم برای ثبت قراردادها باید یا مستقیماً به دفاتر اسناد مراجعه می‌کردند یا از طریق مشاوران املاک اقدام می‌کردند.
زیرساخت‌های فناورانه سازمان ثبت اسناد برای تسهیل معاملات
وی توضیح داد: اکنون سازمان ثبت اسناد با ایجاد زیرساخت‌های فناورانه به مشاوران املاک این امکان را داده که معاملات را به صورت پیش‌نویس با اعتبار پنج روز ثبت کنند یا قراردادهای آماده را انتخاب و ثبت نمایند و تنها برای رفع محدودیت‌ها به دفاتر اسناد رسمی مراجعه کنند.
