شعر، جلوه ای از هنر و رسانه‌ با خاصیت اثرگذاری

هر سال که روز شعر و ادب فارسی فرا می‌رسد، فرصتی است برای یادآوری قدرت شگفت‌آور کلمات؛ قدرتی که می‌تواند دل‌ها را بلرزاند، اندیشه‌ها را بیدار کند و فرهنگ یک ملت را زنده نگه دارد.

مقام معظم رهبری بارها تأکید کرده‌اند که شعر نه تنها جلوه‌ای از هنر، بلکه یک رسانه اثرگذار است که می‌تواند حقیقت را منتقل کند، ذهن و دل انسان‌ها را بیدار سازد و فرهنگ را زنده نگه دارد. ایشان همواره بر اهمیت باطن شاعر در کیفیت آثارش، رعایت تقوا و حفظ تشرع و همچنین پرهیز از زبان عوامانه تأکید کرده و فرموده‌اند: شعر چیزی فراتر از هنر است؛ ابزار الهام، آینه حقیقت و وسیله‌ای برای تعالی انسان‌هاست. از همین روست که همواره از شاعران خواسته‌اند با زبان روشن و متعهد، هم ارزش‌های انسانی و اخلاقی را منتقل کنند و هم ریشه‌های غنی ادبیات فارسی را پاس بدارند.

به تعبیر رهبر انقلاب، دوره ما می‌تواند همانند عصر سعدی و حافظ، دوره‌ای «سعدی‌آفرین» باشد، به شرط آنکه شاعران امروز با شناخت عمیق از فرهنگ و ادبیات، هم به جنبه زیباشناختی و هنری شعر توجه کنند، هم به جنبه تعهد و مسئولیت شعر که منافاتی هم با هم ندارد!

یکی از محورهای مهم در نگاه ایشان، عفت و نجابت در اشعار عاشقانه است؛ حتی در قالب عشق و احساس، باید پاکی و حریم اخلاقی حفظ شود تا شعر تأثیرگذار و ماندگار بماند. همچنین، مضمون‌سازی هوشمندانه و درس‌آموز از دیگر توصیه‌های ایشان است؛ چراکه شعر باید با مفاهیم روز و آموزه‌های حکمت‌آمیز همراه باشد و از سطحی‌نگری و زبان کلیشه‌ای دوری کند.

نگاه به سنت‌های کلاسیک شعر نیز برای امروز ضروری است. توحیدیه و تحمیدیه و دیگر مقدمات معنوی در سنت‌های شعرخوانی گذشته، نه تنها اصالت شعر فارسی را نشان می‌دهند، بلکه امروز هم می‌توانند الهام‌بخش مضامین نو و حکمت‌آمیز باشند.

Untitled

شاعران کلاسیک مانند فردوسی ، سعدی، حافظ ، شهریار با حکمت و زیبایی زبان، هویت فرهنگی ما را شکل داده‌اند. شاعران نوپرداز چون اخوان ثالث، قیصر امین‌پور و فاضل نظری نیز با زبان تازه، دغدغه‌های انسان معاصر را بیان کرده‌اند. در حوزه شعر آیینی و دینی نیز شاعرانی چون حمیدرضا برقعی، محمد رسولی، احمد بابایی، علیرضا قزوه،قاسم صرافان، میلاد عرفان پور و ... با اشعارشان شور ایمان، عشق ملی و مفاهیم مهم تاریخی را در قالب هنر کلام زنده نگه داشته‌اند.

مقام معظم رهبری خود نیز با تخلص «امین» اشعاری سروده‌اند که نمونه‌ای از پیوند میان اندیشه، اخلاق و هنر است؛ آینه‌ای که نشان می‌دهد شعر می‌تواند نه فقط زیبا، بلکه پیام‌آور حقیقت، ایمان و امید باشد.

روز شعر و ادب فارسی یادآور این حقیقت است که زبان ما ابزار پیام است، میراث فرهنگی ما زنده است و شاعران امروز مسئول‌اند این پیام را به نسل‌های آینده منتقل کنند. در دل هر بیت، نه فقط هنر، بلکه روح یک ملت جاری است؛ و شعر، فراتر از وزن و قافیه، یک حرکت اجتماعی و فرهنگی زنده در خدمت عدالت، انسانیت، دین، وحدت و رفعت ملی، پیشرفت همه جانبه کشور و انسان سازی به معنای واقعی کلمه است!

صفورا ترقی