کمیسیون حاکمیت شرکتی و مسئولیت اجتماعی اتاق ایران، تدوین استاندارهای ملی حاکمیت شرکتی را در دستورکار خود قرار داده و قرار است دراین زمینه با همکاری کمیسیون بازار پول و سرمایه حرکت کند. در این نشست وضعیت واحدهای فعال در بخش صنعت پلاستیک و پلیمر در بازار بورس مورد توجه قرار گرفت. بیشتر بنگاه های فعال در این حوزه در سطح کوچک و متوسط طبقه بندی می شوند بنابراین برای حضور در بورس و تامین مالی از این طریق با محدودیت هایی مواجه هستند. از سویی رعایت شاخص های حاکمیت شرکتی در بنگاه ها می تواند به تامین مالی راحت تر واحدها کمک کند.
حساس یگانه، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی با نگاهی به شرایط بعد از برجام و حضور سرمایه گذاران خارجی در کشور تصریح کرد: از آن زمان که شاهد حضور هیئت های خارجی در ایران بودیم، شاهد هستیم که آنها تاکید زیادی بر وضعیت حاکمیت شرکتی بنگاه ها دارند. بدین ترتیب لازم بود که در اجرایی شدن این شاخص ها در بنگاه های داخلی اهتمام بورزیم.
بر اساس اظهارات وی حاکمیت شرکتی هم در ایران و هم در سطح دنیا قدمت طولانی دارد هرچند با گذشت زمان تکامل یافته و شکل جدیدی به خود گرفته اند. حاکمیت شرکتی به شکل کنونی خود در اوایل قرن نوزدهم مطرح می شود. با شکل گیری این بخش شاهد حضور شبکه جهانی حاکمیت شرکتی، انجمن مشترک المنافع حاکمیت شرکتی و سازمان همکاری و توسعه اقتصادی در سطح دنیا هستیم.
این عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبائی معتقد است، بنگاه های ایرانی برای حضور بین المللی خود باید به حاکمیت شرکتی بها دهند. از اوایل سال 2001 میلادی توجه ها نسبت به حاکمیت شرکتی بیشتر شد و سرعت حرکت این بخش نیز افزایش یافت.
حساس یگانه همچنین در مورد حضور موسسات رتبه بندی گفت: سالهاست که موسسات رتبه بندی فعال شده اند. آنها موظف هستند رتبه بندی شرکت ها را بر اساس شاخص های موجود انجام دهند. این موسسات 98 شاخص را تعریف کرده اند و جایگاه شرکت ها را بر اساس همین شاخص های حاکمیت شرکتی تعیین می کنند.
وی در ادامه تعریفی از حاکمیت شرکتی ارائه داد؛ حاکمیت شرکتی شامل قوانین و دستورالعمل هایی است که می تواند به پیشبرد اهداف بنگاه ها کمک کند. در واقع این بحث موجب ارتقای شفافیت، پاسخگویی، انصاف و رعایت حقوق تمام دی نفعان می شود.
این استاد دانشگاه یادآور می شود که در بحث اجرای شاخص های حاکمیت شرکتی مکانیزم های درون سازمانی و برون سازمانی تاثیر گذار هستند. مدیران واحدها باید با توجه به شرایط موجود این مکانیزم ها را دریافته و در بهترین وضعیت و در در راستای توسعه فعالیت خود به کار بگیرند.
حساس یگانه در واکنش به این سئوال که چگونه می توان با وجود عوامل برون سازمانی بسیار، حاکمیت شرکتی را در داخل واحدها پیاده کنیم؟ تصریح کرد: می توانیم از قوانین موجود به نفع خود بهره ببریم. شاید در این مسیرمجبور باشیم با دست اندازهای زیادی مبارزه کنیم ولی بنگاه های موفق بسیاری در همین وضعیت فعالیت خود را ادامه داده اند. پس میزان توانمندی ها و شناخت مدیران از وضعیت موجود و قوانین مصوب می تواند بسیار اثرگذار باشد. باید در انتخاب مدیران و مکانیزم های درون سازمانی دقت کنیم.
وی در ادامه به فعالیت بنگاه هایی که به صورت خانوادگی مدیریت می شوند اشاره و تاکید کرد: درحال حاضر تعداد این واحدها در ایران بسیار زیاد است. این سیستم ها از فرهنگ جوامع نشات می گیرد. مدیریت این واحدها به صورت خانوادگی در ابتدای کار بسیار مفید است اما بعد از گذشت مدتی شرایط تغییر می کند و این خانواده نمی توانند با هم کنار بیایند. البته اگر در همین شرکت ها نیز نظم و سلسله مراتب رعایت شود، مشکلی دراداره و ادامه کار پیش نخواهد آمد.
این استاد دانشگاه علامه طباطبائی در پاسخ به این سئوال که آیا حاکمیت شرکتی دارای یک متد خاص است که می توان آن را در هر حوزه ای به صورت واحد اجرایی کرد، تصریح کرد: برای اجرایی شدن شاخص های حاکمیت شرکتی در هر واحد، مدیران باید شناخت دقیقی از قوانین داشته باشند. باید زوایای صنعت را بشناسند و بر اساس ان شاخص های حاکمیت شرکتی را در اجرایی کنند بنابراین هیچ نسخ واحدی در این رابطه وجود ندارد. از طرف دیگر وجود اتحادیه ها و سندیکاها در حل تنگناهایی که از بیرون سازمان بر واحد ها تحمیل می شوند، بسیار مهم و موثر است.
در ادامه روح الله حسینی، معاون بورس تهران در رابطه با ورود بنگاه های کوچک و متوسط به بورس و بهره گیری از ظرفیت آنها در تامین مالی تشریح کرد: ورود به بورس مکانیزم های خاصی دارد که سخت گیرانه هستند و بنابراین این واحدها نمی توانند وارد بورس شوند. در این شرایط فرابورس به وجود آمد تا پاسخگوی نیاز چنین بنگاه هایی باشد. البته شرکت های تامین سرمایه نیز در این رابطه نقش بسزایی دارند.
وی ادامه داد: البته فراموش نکنیم که حضور شرکت های کوچک و متوسط در همه صنایع و به هر تعداد نمی تواند به نفع کشور باشد. شاید گاهی مجبور شویم برای توسعه کار، این واحدهای کوچک را در هم ادغام کرده و یک هلدینگ بزرگ تر به وجود آوریم.
