قدیم‌ها هر زمان که یک معتاد را در گوشه و کنار خیابان می‌دیدیم، بزرگترها بین خودشان می‌گفتند این اگر زن داشت، معتاد نمی‌شد. اگر بچه داشت به خاطر بچه ترک می‌کرد.
این تفکر طوری در اذهان جامعه نشسته بود که همگان تصور می‌کردند اعتیاد مختص مجردهاست و متاهلان خیلی کم به دامان اعتیاد کشیده می‌شوند.
برای همین نخستین فکری که برای ترک دادن یک جوان به ذهنشان می‌رسید این بود که برای او آستین‌ها را بالا بزنند شاید به خاطر زن و بچه مجبور به ترک شود.
اما متأسفانه چند سالی است که اعتیاد به داخل خانواده‌ها نفوذ کرده و بنیان آن را نشانه گرفته است.
سردار علی مؤیدی، قائم مقام دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر در آخرین آماری که اعلام کرده، از تأهل 63 درصد معتادان کشور خبر داده است.
63 درصد معتادان متأهل هستند
وی با بیان اینکه 63 درصد از معتادان در ایران متأهل هستند، تصریح کرد: این روند برعکس سایر کشورهای دنیاست که در آنجا بیشتر معتادان مجرد هستند.
قائم‌مقام ستاد مبارزه با موادمخدر، افزود: اگر این میزان 63 درصد را در خانواده‌های 4 نفره بنگریم مشاهده خواهیم کرد که بیش از 6 میلیون نفر به صورت شبانه‌روزی در بحث اعتیاد در ایران دغدغه دارند و این امر بسیار نگران‌کننده است.
مؤیدی با بیان اینکه 58 درصد از معتادان ایران زیر 34 سال سن دارند، گفت: تلورانس سنی موادمخدر بین 21 تا 24 سال سن است و اگر دستگاه‌های متولی در ایران یعنی وزارت ورزش و جوانان و آموزش و پرورش تمرکز خود را بر روی این تلورانس قرار دهند قطعا میل به اعتیاد در کشور ما کاهش پیدا خواهد کرد.
مشکل اقتصادی و فرهنگی از عوامل گرایش به اعتیاد
اشتغال، ازدواج و تحصیلات می‌تواند از عوامل بازدارنده گرایش افراد به اعتیاد باشد، اما گاهی می‌تواند برعکس عمل کند.
محمدعلی حریرچیان، درمانگر اعتیاد در این‌باره می‌گوید: این مولفه‌ها در شرایط کنونی کشور خیلی نمی‌تواند به گرایش پیدا نکردن افراد به اعتیاد کمک کند چون از یک جهت ما آدم‌های تحصیلکرده‌ای را که شغل مناسبی ندارند در جامعه زیاد داریم و از طرفی فارغ‌التحصیلانمان را برای رفع نیازهای جامعه تربیت نکرده‌ایم.
وی ادامه می‌دهد: وقتی افراد از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شوند، فشارهای روانی‌شان بیشتر می‌شود چون می‌بینند با وجود وقت و زحمتی که برای تحصیل کشیده‌اند، نتیجه دلخواه را به دست نیاورده‌اند. همچنین شرایط اقتصادی به گونه‌ای است که خیلی‌ها مجبورند، 2 تا 3 شیفت‌کار کنند که همین موضوع آنها را از نظر روانی با مشکل مواجه می‌کند.
به عقیده حریرچیان، علاوه بر این، تقاضای ازدواج در کشور کمتر و طلاق افزایش داشته و مردان معمولا در تأمین مایحتاج خانواده خود با مشکل مواجه هستند. پس در جامعه‌ای هم که از نظر فرهنگی و اجتماعی با مشکل مواجه است، این 3 عامل نمی‌تواند نقش سودمندی در پیشگیری از اعتیاد داشته باشد، چون ما نه در زمینه اجتماعی و نه در زمینه فردی اقدام موثری برای ارتقای جامعه انجام نداده‌ایم.
عوارض اعتیاد متأهلان بیشتر است
با وجود تمام مشکل‌هایی که برشمردیم، به نظر می‌رسد ازدواج و خانواده‌دار بودن به‌دلیل آرامش و امنیتی که در اعضای خانواده ایجاد می‌کند، بیشتر از بقیه عوامل بتواند زمینه بروز اعتیاد را در جوانان کاهش دهد، اما چه عواملی باعث شده 63 درصد معتادان متأهل باشند؟
حمید صرامی از مشاوران دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر براساس نتایج تحقیقات ستاد مبارزه با موادمخدر،3 دلیل را برای این موضوع برمی‌شمرد: " نارضایتی عاطفی یکی از عواملی است که می‌تواند پیش‌زمینه بروز اعتیاد باشد چون متأسفانه ما آموزش‌های لازم را برای زندگی مشترک به جوانان نداده‌ایم و آنها مهارت‌های لازم برای زندگی مشترک ندارند. عامل دیگر، نارضایتی جنسی است و در زمینه بهداشت جنسی هم آموزش‌های موثری به جوانان نداده‌ایم، بنابراین بسیاری از آنها برای تقویت قوای جنسی، به غلط، به سمت مصرف موادمحرک کشیده می‌شوند. عامل مهم دیگر، مسائل اقتصادی است، در این زمینه نه آموزش موثری داریم و نه اقدام موثری برای جوانان در زمینه اقتصادی انجام داده‌ایم بنابراین افسردگی و استرس سراغ آنها می‌آید که خود می‌تواند پیش‌زمینه گرایش به اعتیاد باشد. با این اوصاف تنها راه مقابله با اعتیاد، ایمن‌سازی جوانان و نوجوانان است."
به نظر می‌رسد معضل اعتیاد در کشور ما هر روز رنگ تازه‌ای به خود می‌گیرد چرا که از یک سو از نظر فرهنگی تاکنون آموزش موثری در مورد خطرهای اعتیاد به نوجوانان و جوانان داده نشده و از طرف دیگر، مشکل‌های اقتصادی و اجتماعی مزید بر علت شده‌اند و باید بپذیریم که مقابله با اعتیاد، آن هم در میان قشر تحصیلکرده، به عزم جدی نیاز دارد.
