در خطبه 193 نهجالبلاغه که به خطبه «همّام» یا خطبه «متقین» مشهور است، آمده است یکی از محبان امیرالمؤمنین (علیهالسلام) به نام همّام نزد حضرت آمد و از ایشان درخواست کرد صفات متقین را برایش توصیف کند و گفت: اهل تقوا را چنانکه گویى آنان را مىبینم براى من وصف کن.
امیرالمؤمنین (علیهالسلام) در پاسخ او صبر و تأمل کرد، سپس فرمود: اى همّام، تقواى الهى پیشه کن و کار نیک انجام بده، زیرا خداوند با اهل تقوا و اهل کار نیک است. همّام به این مقدار سخن قناعت نکرد و حضرت را قسم داد. حضرت خدا را سپاس و حمد گفت و بر پیامبر(ص) درود فرستاد و شروع به ذکر صفات متقین کرد.
سپس راوى گفت: چون سخن به اواسط رسید همّام فریادى برکشید و جان داد. حضرت فرمود: به خدا قسم از چنین پیشامدى بر او مىترسیدم. سپس ادامه داد: «اندرزهاى رسا با اهلش این گونه معامله مىکند.»