اجرای فناوری‌های الکترونیک در نظام سلامت

قاسم جان بابایی در همایش معاونین درمان دانشگاه‌های علوم پزشکی و مدیران کل سازمان بیمه سلامت و مراسم رونمایی از سامانه نسخه نویسی الکترونیک به صورت نمادین در ۳۱ استان کشور گفت: فراهم سازی زمینه‌های ارائه خدمات در بستر الکترونیک یک مگا پروژه است که در اجرای آن باید از نقطه نظرات صاحبنظران و ذی نفعان استفاده کنیم تا این پروژه هوشمندانه پیش رود.

وی افزود: مطابق بند الف. ماده ۷۴ قانون برنامه ششم و نیز بند ث. ماده ۷۴ این قانون، وزارت بهداشت مکلف به اجرای نظام خدمات جامع و همگانی سلامت با اولویت بهداشت و پیشگیری بر درمان مبتنی بر مراقبت‌های اولیه سلامت با محوریت نظام ارجاع و پزشک خانواده است، این مهم با به کارگیری پزشکان عمومی، خانواده و گروه پرستاری در ارائه خدمات مراقبت‌های پرستاری در سطح جامعه و منزل، سطح بندی خدمات، پرونده الکترونیک سلامت ایرانیان، واگذاری امور تصدی گری با رعایت ماده ۱۳ قانون مدیریت خدمات کشوری و پرداخت مبتنی بر عملکرد مطابق قوانین مربوط اجرایی خواهد شد. به نحوی که تا پایان سال دوم اجرای قانون، آحاد ایرانیان تحت پوشش نظام ارجاع قرار گیرند.

جان بابایی خاطرنشان کرد: براساس قانون، سطح بندی تمامی خدمات تشخیصی و درمانی بر اساس نظام ارجاع مبتنی بر پزشک خانواده بوده و همچنین اجازه تجویز اینگونه خدمات براساس راهنمای بالینی خواهد بود.

معاون درمان وزارت بهداشت با بیان اینکه هدف اصلی ما استقرار نظام ارجاع در بستر فناوری الکترونیک است، تصریح کرد: در این راستا، فرایند‌ها گام به گام در حال شکل گیری هستند. البته اصل و مرکز ثقل این استقرار، اجرای استحقاق سنجی است. وی ادامه داد: نسخه نویسی و نسخه پیچی الکترونیک جزو کوچکی از کار است و ابتدا باید استحقاق سنجی صورت گرفته و براساس آن نوع درمان و نحوه درمان مشخص شود و سپس نسخه نویسی صورت گیرد.

حتی ممکن است به جای نسخه، نیاز به ارجاع بیمار باشد که در این صورت ارجاع الکترونیک نیز انجام می‌شود؛ بنابراین کار بسیار بزرگی در زمان محدود در پیش است.

جان بابایی با بیان اینکه استحقاق سنجی مهم‌ترین و علمی‌ترین برنامه و بخش مهمی از چرخه ارجاع و مسیر ارجاع محسوب می‌شود، تصریح کرد: با اجرای فناوری‌های الکترونیک در نظام سلامت باید خرید خدمت به شیوه الکترونیک انجام شود و تمرکز اصلی به توسعه شیوه الکترونیک به جای روش سنتی باشد.

معاون درمان وزارت بهداشت گفت: نوبت دهی الکترونیک، نسخه نویسی الکترونیک، رسیدگی الکترونیک به اسناد در بیمه در تمامی سطوح مبتنی بر سطح بندی خدمات خواهد بود.

به عنوان مثال، در بیمارستان کوچک با تعداد تخت کم، نوع خدمات مبتنی بر سطح بندی خدمات خواهد بود. وی بیان کرد: تمام این موارد نیازمند شکل گیری پرونده الکترونیک سلامت است.

وزارت بهداشت درصدد است با همکاری سازمان بیمه سلامت و اداره فناوری اطلاعات وزارت بهداشت، برنامه استحقاق سنجی هویت را که در تمامی بیمارستان‌ها انجام شده، در مراکز سرپایی سطح یک نیز انجام دهد.

جان بابایی در خصوص پرداخت‌های الکترونیک نیز گفت: چنانچه پرداخت‌ها آخر هر ماه و براساس اسناد الکترونیک ارسالی، صورت گیرد، انگیزه ارائه دهندگان خدمات برای ارائه خدمات باکیفیت، بیشتر خواهد شد.

وی با بیان اینکه نوبت دهی الکترونیک نیز در کلیه مراکز تشخیصی و پاراکلینک دولتی و غیردولتی از طریق اتصال به سامانه صورت خواهد گرفت، ادامه داد: همچنین، خرید خدمت بیمه‌ها براساس استحقاق سنجی خواهد بود و معاونت درمان به عنوان مسئول برنامه ها، استانداردها، راهنما‌ها و گایدلاین‌های بالینی را با ساختاری قوی، تدوین و به صورت مستمر به روز می‌کند.

معاون درمان وزارت بهداشت بیان کرد: چنانچه خدمات بر اساس استحقاق سنجی ارائه شود، خطایی در خرید خدمت توسط بیمه‌ها رخ نخواهد داد. وی با بیان اینکه تبادل الکترونیک اسناد با بیمه‌ها در هر دانشگاه، نیازمند تعیین مدیر پروژه است، یادآور شد: با تعیین مدیر پروژه و تشکیل کمیته‌ای با حضور رییس دانشگاه، معاون درمان و مدیر فناوری اطلاعات در هر دانشگاه، در اوایل سال آینده، ارسال الکترونیک اسناد از طریق سامانه میسر خواهد شد.

جان بابایی اظهار کرد: طی یک سال گذشته تلاش جدی در جهت تولید و تدوین محصولات دانشی انجام شد. فاز اول این محصولات مربوط به خدمات پرهزینه بود. امروز نزدیک به ۶۰۰ راهنمای بالینی به کمک انجمن‌ها و دانشگاه‌ها در حال تدوین است، همچنین راهنمای تجویز و شیوه نامه خرید راهبردی هر راهنمای بالینی نیز تهیه می‌شود. راهنما‌های تجویز نیز براساس سطح بندی خدمات ابلاغ می‌شود. وی افزود: شرایط تجویز ۱۱۴۲ خدمات آزمایشگاهی که تحت پوشش بیمه هستند نیز با کمک دانشگاه‌ها و سازمان بیمه تعیین تکلیف شده است.

بیشتر این موارد در خصوص آزمایشات پرهزینه بوده و با اجرای آن منابع زیادی مدیریت خواهد شد. برای خدمات تصویربرداری نیز از ٦ گروه بالینی کمک گرفته شده تا خدمات پر تواتر سقف گذاری شوند.

معاون درمان وزارت بهداشت با بیان اینکه مصرف ١٣٠ داروی آنتی بیوتیک نیز در حال سطح بندی است، ادامه داد: بر اساس این برنامه، در هر سطح، نوع و میزان مصرف هر دارو مشخص خواهد شد.

وی درخصوص صدور کارنامه برای گروه‌های پزشکی گفت: صدور کارنامه برای گروه‌های پزشکی نیز از دیگر برنامه‌های قابل اجرا بوده که در دستور کار قرار دارد. در حوزه خدمات سرپایی و خارج از بیمارستان ها، صدور این کارنامه بر عهده سازمان بیمه و کارنامه گروه‌های پزشکی بیمارستانی دولتی بر عهده وزارت بهداشت است.

جان بابایی بیان کرد: سامانه نوبت دهی الکترونیک در حال حاضر در ۶ استان فعال و استان گلستان بیشترین ارائه و بازخورد را دارد.

معاون درمان وزارت بهداشت گفت: در استان‌های مازندران و فارس بستر بسیار خوبی از پزشکی خانواده فراهم شده است که می‌تواند زمینه ساز ارائه مجموعه کاملی از خدمات الکترونیک در سطح یک در این استان‌ها باشد.