دوسوم انتهایی دندان، ریشه است که در حالت طبیعی داخل استخوان قرار دارد. سموم باکتریایی، باعث تحلیل استخوان و لثه اطراف دندان می شوند و سطح ریشه را عریان می کنند. ریشه چنین دندان هایی نسبت به مواد غذایی گرم، سرد، ترش بسیار حساس می شود زیرا دیگر لثه سالمی از آن محافظت نمی کند نتیجه چنین چیزی می تواند دندان درد شما باشد.
اگر عریان شدن ریشه در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود، می توان آن را با ژل های موضعی فلوراید یا برخی خمیردندان های طبی که حاوی فلوراید و دیگر مواد معدنی هستند، درمان کرد. سطح ریشه دندان این مواد معدنی را جذب می کند، تقویت می شود و حساسیتش کاهش می یابد. حتی ممکن است دندان پزشک ریشه عریان شده را با چسب های دندانی بپوشاند تا مانع دندان درد شود.
اگر در اثر عریان شدن سطح ریشه، عصب دندان آسیب ببیند یا بمیرد، شاید لازم باشد دندان عصب کشی یا کشیده شود.
تعریف اندو یا اندودونتیکس چیست؟
دندان، مرکب از یک ساختمان سختی است که بافت نرم زنده ای را احاطه کرده است. این قسمت نرم مرکزی، پالپ (دراصطلاح عامیانه، عصب) نام دارد که شامل سلولها، عروق خونی واعصاب می باشد. اندودونتیکس شاخه ای از علم دندانپزشکی است که وظیفه تشخیص و درمان پالپهای آماسی و بیمار شده را به عهده دارد.
پالپ یعنی چه؟
پالپ یعنی مغز دندان که شامل رگ خونی و عصب دندان می شود.
چه عواملی سبب آماس و بیماری پالپ می گردند؟
پوسیدگیهای دندانی اگر درمان نشوند، بعد از تخریب مینا و عاج به پالپ رسیده و باعث التهاب و دندان درد می گردند. علاوه بر پوسیدگی، عوامل دیگری چون سابقه ضربه ناگهانی به دندان، پرکردگی های عمیق، شکستگی و ترک دندان، تحلیل و سایش شدید دندانها و بیماریهای پیشرفته لثه در ایجاد آماس و بیماری پالپ نقش دارند.
علائم بیماری پالپ چیست؟
برخی از علائم پالپ آماسی شامل درد ادامه داربه هنگام نوشیدن مایعات سرد و یا گرم، درد خود بخودی، درد هنگام جویدن و یا حتی موقع دراز کشیدن می باشد. گاهی نیز با توجه به سیر بیماری پالپ، ممکن است بیمار درد نداشته باشد. علائم ظاهری پالپ بیمار ممکن است وجود پوسیدگی عمیق و یا وجود ضایعه در انتهای ریشه، تورم و یا تخلیه چرک از دندان و یا انتهای آن باشد.
فوائد معالجه عصب چیست؟
– دندان حفظ می شود.
– وجود دندان باعث حفظ استخوان نگهدارنده آن می گردد.
عوارض عدم درمان دندان درد چیست؟
– آبسه
– دندان درد
– عفونت شدید
– نهایتاً از دست دادن دندان خواهد بود.
درمان جایگزین چیست؟
در بعضی موارد و شرایط می توان معالجه ریشه را به اندکی بعد موکول کرد. در مواردی که دندان کشیده می شود درمان، جایگزینی آنها با دندانهای مصنوعی (پروتز ثابت و یا ایمپلنت ) می باشد که به مراتب گرانتر است.
چند جلسه وقت برای درمان ریشه دندان لازم است؟
معالجه ریشه اکثر دندانها را می توان در یک جلسه انجام داد ولی بعضی از دندانها ممکن است به دو یا چند جلسه زمانی نیاز داشته باشند که در این موارد دندانها در پایان جلسات معمولاً پانسمان موقت می گردند.
موفقیت درمان چقدر است؟
در صورتی که درمان ریشه بطور کامل و استاندارد انجام شود از موفقیت بالائی برخوردار است.
آیا اگر عصب درآورده شود، دندان می میرد؟
خیر، دندان بعد از معالجه ریشه(عصب) هنوز زنده می ماند چونکه تغذیه خارجی آن از سمت بافتهای در برگیرنده هنوز ادامه دارد. البته این زنده ماندن به معنای آن نیست که دندان مثل دیگر دندانها به تحریکات حرارتی و الکتریکی پاسخ مثبت دهد.
آیا پس از معالجه ریشه، دندان درد وجود دارد؟
معمولاً مقداری درد و ناراحتی گذرای خفیف تا متوسط به دنبال از بین رفتن بیحسی تا چند روز وجود داشته که با تجویز مسکن های ضد التهاب تسکین می یابد. غالباً، ناراحتی و درد آنچنان نیست که مانع فعالیت های روزانه شود. در مواردی که دندان درد زیاد است میتوانید با دندانپزشک معالج تماس بگیرید.
توجه:
افرادی که سابقه زخم یا ورم معده دارند، نباید از داروهای آسپرین، ایبوپروفن و ژلوفن استفاده کنند و در صورت اجبار، بعد از غذا، همراه داروهای ضد اسید معده؛ مانند شربت هیدروکسید منیزیم این داروها را مصرف کنند.
چه مراقبت هایی لازم است تا دندان نیاز به معالجه عصب نداشته باشد؟
با مراجعه و معاینات منظم دندانپزشکی و رعایت اصول بهداشت دهان ودندان و ترمیم پوسیدگی ها در مراحل اولیه موردی برای معالجه ریشه دندان بوجود نمی آید.
آیا صحیح است دندانی که معالجه ریشه شده، شکننده می گردد؟
دندانی که پالپ آن درگیر می شود، معمولاً دارای پوسیدگی وسیع بوده که مقدار زیادی از مینا و عاج را از بین برده است و گاهی دندانپزشک ناچار می گردد که مقداری از نسج سالم دندان را نیز برای دسترسی به پالپ بتراشد که مجموعه این عوامل بعلاوه خشک شدن دندان بر اثر از دست دادن تغذیه داخلی سبب میگرددکه دندان ضعیف و شکننده گردد که جای نگرانی ندارد، چونکه با ترمیم های خاص و یا روکش نمودن دندان می توان بر این نقیصه، چیره شد.
