شینا انصاری مدیر کل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه با پایش رودخانه ها در کشور اظهار کرد: آلودگی آب رودخانه ها پدیده ای است که در آن کیفیت شیمیایی، زیستی و فیزیکی آب به واسطه ورود فاضلاب های صنعتی، بهداشتی، روان آب های شهری، زهاب های کشاورزی و تخلیه زباله ها تغییر می کند.
وی افزود: خودپالایی به معنای توانایی رودخانه ها در حذف آلاینده ها از خود است.
انصاری با بیان اینکه پایش رودخانه ها توسط دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست در دو بخش پیگیری می شود، ادامه داد: یکی پایش دوره ای رودخانه هاست که در ایستگاه های مشخص شده نمونه برداری انجام می شود و عمدتا پارامترهای فیزیکوشیمیایی نظیر کدورت، اسیدیته، هدایت الکتریکی، دما، سختی و مقدار اکسیژن محلول سنجش می شوند. در مواردی که گزارش از ورودآلودگی خاصی به رودخانه باشد و یا احتمال آلودگی هایی نظیر فلزات سنگین، و یا سموم وجود داشته باشد این پارامترها اندازه گیری می شوند، برخی مواقع هم به دلیل سوانح و حوادث مانند واژگونی تانکرهای حامل مواد نفتی برای ارزیابی و برآورد خسارت ضروری است که غلظت هیدروکربن های نفتی در رودخانه ها آنالیز شود.
وی افزود: پایش رودخانه ها، پایش منابع بالقوه انتشار آلودگی به رودخانه هاست که این منابع می توانند شامل منابع صنعتی، کشاورزی، معدنی، شهری باشند و عمدتا پساب و یا فاضلاب و همچنین پسماندها را دربرمی گیرند. در مورد پساب واحدهای صنعتی و خدماتی، پایش ها یا در قالب خوداظهاری صنایع براساس شیوه نامه خوداظهاری در پایش انجام می شود و یا توسط ادارات کل استان ها پایش ها انجام می شود.
مدیر کل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست گفت:درصورتی که پارامترهای پساب واحد صنعتی بالاتر از حدود مجاز محیط زیست به رودخانه ها و آب های سطحی باشد اقدامات مطابق قوانین ملاک عمل مانند قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و یا ماده 688 قانون مجازات اسلامی موضوع تهدید علیه بهداشت عمومی از طریق مراجع قضایی به عمل می آید.
مدیر کل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به عوامل عمده آلودگی آب رودخانه ها تصریح کرد: سوانح نفتی مثل واژگونی تانکرهای حامل مواد نفتی ، نشت از خطوط انتقال فرآورده های نفتی، تخلیه فاضلاب صنعتی ، مصرف زیاده از حد سموم در اراضی کشاورزی حاشیه رودخانه ها و هدایت زهاب کشاورزی حاوی سموم و کودهای شیمیایی به رودخانه ها، تخلیه مخفیانه و شبانه فاضلاب برخی واحدهای صنعتی و خدماتی ، نشت چاه های فاضلاب بهداشتی و صنعتی هستند .
وی ادامه داد: در سال های اخیر در کشور ما یکی از مشکلات افزایش غلظت آلاینده ها، کاهش دبی و حجم رودخانه ها به دلیل خشکسالی بوده است که طبیعتا میزان خودپالایی رودخانه ها و بار آلودگی را تحت تاثیر قرار می دهد. میزان حجم آب جاری در رودخانه ها بسیار مهم است چون بار آلودگی رودخانه ها تابعی از غلظت آلاینده ها در دبی رودخانه هاست.
وی افزود: در 16 استان 53 ایستگاه پایش آنلاین رودخانه ها را داریم که به صورت آنلاین و برخط پارامترهای فیزیکی و شیمیایی را پایش می کنند.
انصاری گفت: پایش رودخانه ها به صورت فصلی انجام می شود اما اگر مورد خاص و یا آلودگی خاصی باشد کارشناسان به سرعت آن مورد را پیگیری می کنند.
پایش آنلاین مستمر در روز جهانی رودخانه ها
مدیر کل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست تصریح کرد: دستور کار سازمان حفاظت محیط زیست در روز جهانی رودخانه ها،پایش آنلاین مستمر آنها خواهد بود و همچنین تعداد سنسورهای پایش رودخانه ها افزایش پیدا کند که این نیازمند تامین اعتبارات در این حوزه است .
