مناسب ترین سن برای درمان ناهنجاری‌های فکی

 امین یمنی متخصص جراحی دهان، فک و صورت درباره جراحی‌های ارتوگناتیک اظهار کرد: این جراحی‌ها برای بیمارانی انجام می‌شوند که دچار ناهنجاری‌های فکی به اشکال مختلف هستند، به طور کلی حدود سه تا پنج درصد افراد به ناهنجاری‌های فکی مبتلا بوده که این ناهنجاری‌ها اکتسابی یا وراثتی هستند.

وی بیان کرد: اختلال رشد در قسمتی از صورت، آن را بدشکل و ناهنجار می‌کند (به عبارتی صورت دِفرمه می‌شود)، این ناهنجاری به شکل جلو یا عقب بودن یک فک بیش از اندازه، رشد بیش از حد قسمتی از صورت یا تشکیل نشدن ناحیه‌ای از صورت بروز پیدا می‌کند.

یمنی افزود: بیمارانی که دچار ناهنجاری‌های فکی از نوع وراثتی هستند، از بدو تولد به این عارضه مبتلا بوده یا به تدریج این ناهنجاری در آنها شدت می‌گیرد، ناهنجاری‌های فکی از نوع اکتسابی هم بر اثر تصادفات، مشکلات تنفسی از دهان و عوامل محیطی ایجاد می‌شوند، شکستگی‌های کُندیل به ویژه در کودکان خونریزی‌های داخل مفصل و انکیلوز مفصل را به همراه دارد که این انکیلوز از رشد فک پایین جلوگیری می‌کند، بنابراین عقب ماندگی رشد فک پایین و قسمت تحتانی صورت اتفاق می‌افتد.

این متخصص جراحی دهان، فک و صورت تأکید کرد: افرادی که دچار ناهنجاری‌های فکی هستند برای درمان صحیح باید به طور کامل ارزیابی شوند، ما جراحی‌های فکی را برای دختران پس از ۱۵ تا ۱۸ و برای پسران پس از ۱۸ تا ۲۱ سالگی انجام می‌دهیم، جراحی‌های فکی باید پس از سنین بلوغ و تکمیل رشد صورت انجام شوند.

وقتی ناهنجاری‌های فکی روابط دندانی را هدف قرار می‌دهند

وی تصریح کرد: مبتلایان به ناهنجاری‌های فکی در روابط دندانی خود هم با اختلال مواجه هستند، دهان تلاش می‌کند که شکل‌های جدید به اکلوژن در مبتلایان به ناهنجاری‌های فکی بدهد، افراد دچار ناهنجاری‌های فکی به طور مثال دندان‌های بالا یا پایین آنها بیش از حد جلو است، در برخی موارد هم دندان‌های این اشخاص بیش از اندازه به هم نزدیک یا دور بوده، این افراد نمی‌توانند دندان‌هایشان را روی هم قرار بدهند به عبارتی آنها به عارضه open bite در دندان‌های قُدامی (جلویی) یا خَلفی (عقبی) دچار هستند.

روش درمان مبتلایان به ناهنجاری‌های فکی

یمنی درباره روش درمان مبتلایان به ناهنجار‌ی‌های فکی گفت: هدف ما در درمان بیمارانی که به ناهنجاری‌های فکی مبتلا هستند تنها برقراری تعادل در استخوان‌های صورت نیست، بلکه رسیدن به عملکرد مناسب دهان هم بسیار اهمیت دارد، زیرا این بیماران به علت دچار شدن به ناهنجاری‌های فکی نمی‌توانند به خوبی غذا بخورند، تنفس یا تکلم کنند بنابراین ما باید با درمان صحیح این اشخاص بتوانیم مشکلات عملکردی آنها را برطرف کنیم.

این متخصص جراحی دهان، فک و صورت بیان کرد: ما مسیری در درمان به نام مُدل سرجری داریم، به عبارتی ما جراحی‌هایی را روی مدل‌ها پیش از جراحی اصلی انجام می‌دهیم، برای این منظور از دهان بیمار قالب می‌گیریم و این قالب‌های گرفته شده را روی آرتیکلاتور (دستگاهی که حرکات فکی را تقلید می‌کند) ثابت می‌کنیم، بنابراین اگر پس از جراحی مُدل، به روابط دندانی صحیح با حفظ ظاهر صورت توانستیم دست پیدا کنیم، به مراجعه بیمار نزد متخصص ارتودنسی نیازی نیست، اما اگر ما نتوانیم پس از جراحی مُدل به ظاهر خوب صورت و عملکرد مناسب دهانی برسیم، بیمار باید به متخصص ارتودنسی قبل از جراحی اصلی مراجعه کند؛ البته بسیاری از بیماران پس از جراحی اصلی باید درمان‌های ارتودنسی خود را هم ادامه دهند.

وی یادآوری کرد: ارتودنتیست، پیش از جراحی اصلی باید مسیر دندان‌ها را به سمتی هدایت کند که ما بتوانیم با جراحی دندان‌ها را در موقعیت صحیح قرار دهیم، فک‌های بریده شده در دوران ترمیم (چهار تا شش هفته پس از جراحی) باید ثابت بمانند تا به درستی جوش بخورند.