گروه اجتماعی- امروز 9 اردیبهشت «روز شوراها» است. استقرار نظام شورایی در کشور ایران، پس از انقلاب اسلامی یعنی در سال 57 مورد توجه و اهمیت قرار گرفته که یک فصل و ۸ اصل از قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، به شوراها اختصاص دارد. در اصل هفتم قانون اساسی می گوید: «طبق دستور قرآن کریم: و امرهم شوری بینهم و شاورهم فی الامر، شوراها؛ مجلس شورای اسلامی، شورای نگهبان، شورای استان، شهرستان، شهر، محل، بخش، روستا و نظایر اینها از ارکان تصمیم گیری و اداره امور کشور هستند»، همچنین اصول ۱۰۰ تا ۱۰۶ قانون اساسی ایران نیز، به شوراها اختصاص یافته به ترتیبی که ملاحظه می شود، اصل صدم برای پیشبرد سریع برنامه‌های اجتماعی، اقتصادی، عمرانی، بهداشتی، فرهنگی، آموزشی و سایر امور رفاهی، از طریق همکاری مردم با توجه به مقتضیات محلی، اداره امور هر روستا، بخش، شهر، شهرستان یا استان با نظارت شورایی، مطرح شده است. حدود یک سال و نیم است که پنجمین دوره شوراهای شهر و روستا به روی کار آمده و به فعالیت می پردازند. از همان ابتدای فعالیت این دور از شوراها به دفعات شاهد تغییرات در شهرداری ها و شوراها بودیم که پس از آن زمزمه هایی درباره تعدیل نیروهای شهرداری و ورود نیروهای جدید و سفارشی از سوی برخی از افراد مسوول بودیم. هنوز دو سال از تشکیل این دور از شوراها نگذشته است که شاهد تغییر سه شهردار در پایتخت بودیم و این موضوع را می توان در مدیریت ضعیف شوراهای شهر و همچنین شهرداری ها دانست. امید بود که این تغییرات در شورا و شهرداری ها پایان یابد و به یک وضعیت ثابت برسد اما همچنان شاهد هستیم که شورای شهر و شهرداری نسبت به اقدامات یکدیگر انتقادات تند دارند و هر روز صدای اعتراضات به دلایل مختلفی از زبان اعضای شورای شهر پنجم به گوش می رسد. روز گذشته محمد جواد حق شناس در نطق پیش از دستور خود از عدم تعامل شهرداری با اعضای شورای شهر گله کرد و گفت: «نمایندگان شورا به همان دلیلی که «شهرداری» همسو و همراه با سیاست‌های شورا را انتخاب می‌کنند تا بتوانند به وظایف قانونی خود عمل کنند، باید در انتخاب مدیران عالی و میانی حوزه شهری در حوزه‌های تخصصی مورد مشورت قرار بگیرند»
این عضو شورای شهر با بیان اینکه «حدود پنج ماه از انتخاب سومین شهردار دوره پنجم شورای شهر می‌گذرد و امید و انتظار آن بود که با انتخاب یک شهردار اصلاح طلب آشنا به امور شهری و شهرداری شاهد دوره‌ای موفق، کارآمد و پرافتخار در مدیریت شهری تهران باشیم»، گفت: «به نظر می‌رسد که شهردار تهران و به تبع آن مدیران طراز اول شهرداری تعامل سازنده و قابل قبولی با شورای شهر ندارند و اساساً خود را ملزم به این تعامل نمی‌دانند.» شورای شهری ها معتقدند که به عملکرد شهردار و هیات تحت نظارتش آنچنان که باید و شاید نظارت ندارند و به همین جهت عملکرد شهرداری در پایتخت ضعیف است اما در مقابل برخی دیگر معتقدند که شورا برای فرار رو به جلو از اشتباهاتش، تنها به انتقاد از عملکرد شهرداری می پردازند تا بتوانند خود را از هر گونه انتقادی مبرا کنند و همچنان به اقدامات خود در فضای حاشیه ای که می سازند ادامه دهند.
* نظارت شورا بر شهرداری تنها در حد تذکر است
محسن هاشمی در گفت و گو با افکار نیوز گفت: «20 سال از تشکیل اولین جلسه شوراها می گذرد اما هنوز تمام وظایف مورد تعریف در قانون اساسی برای شورای شهر اعطا نشده است.»
رئیس شورای شهر تهران با اشاره به این که ابزار کافی برای نظارت شوراها بر عملکرد شهرداری ها در قانون به خوبی آورده نشده است، افزود: «به طور مثال مجلس شورای اسلامی این اجازه را دارد که به هیات دولت رای دهد اما شورای شهر تنها باید به شهردار رای دهد.»
وی تصریح کرد: «در اینجا لزوم دارد تا شوراها دوسوم اختیارات را گرفته و نیز باید اختیارات و ابزار نظارتی مان افزایش یابد تا بتوانیم نظارت واقعی بر شهرداری ها داشته باشیم چرا که در حال حاضر نظارت ما بر شهرداری ها تنها در حد تذکر است.»
هاشمی ادامه داد: «در حال حاضر شورای شهر می تواند شهردار را مورد استیضاح قرار دهد اما مهم آن است که ما بتوانیم به تیم شهردار هم تذکر دهیم چرا که شهردار به تنهایی کار نمی کند.»
رئیس شورای شهر تهران تاکید کرد: «شورای شهر باید ابزاری شبیه به ابزار مجلس داشته باشد چرا که مجلس دارای ابزاری مانند دیوان محاسبات، سوال و استیضاح است. مجلس نه تنها برای رئیس دولت بلکه برای مجموعه تحت مدیریتی او هم می تواند نظارت داشته باشد بنابراین اگر چنین ابزاری را در اختیار شورای شهر قرار دهند می توانیم با توجه به اختیاراتمان نظارتمان بر شهرداری را افزایش دهیم.»
همچنین وی نسبت به انتقاداتی که به استخدام های سفارشی یا اقوامی که در شهرداری تهران رخ داده ابراز بی اطلاعی کرده و گفت در این باره صحبتی ندارم.
