راه‌های کنترل وزن و چاقی دانش‌آموزان

کودکان، نوجوانان و جوانان دانش آموز، سرمایه‌های اصلی کشور و آینده‌سازان مهین اسلامی هستند. تربیت متوازن و تمام ساحتی دانش‌آموزان از مطالبات سند تحول بنیادین آموزش‌ و پرورش است به‌نحوی‌که در بیانیه ارزش‌های این سند بر سلامت جسمانی و نشاط دانش‌آموزان تأکید شده است. یکی از علل اصلی که سلامت امروز و فردای نسل در حال رشد را به مخاطره می‌اندازد، شیوع افزایش وزن و چاقی در سنین خردسالی و دانش آموزی است.

اخبار اجتماعی- این پدیده یک پیامد هزاره سومی است که برخی از کشورهای جهان را به وضعیت هشدار دهنده‌ای رسانده و درکشور ما نیز از روند روبه رشدی برخوردار شده است. افزایش وزن و چاقی نه‌تنها سلامت کودکان و نوجوانان را در طول تحصیل به خطر می‌اندازد، بلکه بر زندگی آنان در آینده تأثیرگذار است و آنان را با مشکلات بهداشتی، سلامتی و شیوع بیماری‌های غیر واگیر مواجه خواهد نمود. به همین منظور وزارت آموزش‌وپرورش مصمم است پروژه «کنترل وزن و چاقی دانش‌آموزان با رویکرد ترویج سبک زندگی فعال و سالم» را تدوین و از رهگذر اجرای آن نقش مؤثری در تأمین سلامت عمومی امروز و آینده جامعه ایفا نماید.

در ادامه ابلاغ این دستورالعمل وزیر آموزش و پرورش تاکید کرده است؛ ضمن ارسال دستورالعمل پروژه «کنترل وزن و چاقی دانش آموزان با رویکرد ترویج سبک زندگی فعال و سالم» انتظار می‌رود کلیه همکاران پرتلاش وزارت آموزش‌وپرورش که دغدغه اصلی آنان برابر آموزه‌های سند تحول بنیادین، پرورش دانش‌آموزانی مؤمن، سالم، دانا، توانا، خودباور، بانشاط، امیدوار و شجاع است، در اجرای دقیق این پروژه مساعدت و در رعایت موارد زیر اهتمام لازم را معمول نمایند:

1- از مدیران کل استان‌ها و رؤسای آموزش‌وپرورش مناطق/ شهرستان‌های کشور انتظار می‌رود ابعاد، اهداف، شیوه و زمان اجرای این پروژه را برای مدیران و دست‌اندرکاران سطوح منطقه‌ای و مدرسه‌ای (به‌ویژه مدیران مدارس) تشریح و بر ضرورت اجرای آن تأکید نمایند.

2- مشارکت فعال، هماهنگی اولیای دانش آموز با آموزه‌های اولیای مدرسه، تضمین‌کننده تحقق اهداف پروژه خواهد بود. به همین لحاظ بر مشارکت و همکاری متقابل والدین با مدرسه به‌ویژه والدینی که فرزندان آنان دارای اضافه‌وزن و چاقی هستند، توصیه جدی می‌شود.

3- در اولین فرصت، نسبت به تشکیل شورای آموزش‌وپرورش استان / شهرستان/ منطقه، باهدف حمایت اجرای فراگیر و جلب مشارکت کلیه سازمان‌ها و عوامل سهیم و مؤثر، به‌منظور اجرای موفق پروژه اقدام گردد.

4- از فنون مدیریت اطلاع‌رسانی و پویش‌های ملی استانی، منطقه‌ای و مدرسه‌ای در تبلیغ و ترویج پروژه به‌منظور توسعه مشارکت تمامی ذی‌نفعان و حمایت اجتماعی استفاده شود.

5- بر مطالعه و انتقال مفاهیم آموزشی دستورالعمل‌های این پروژه اعم از نحوه اجرا، آموزش منابع انسانی، مشارکت والدین، تغذیه سالم، فعالیت بدنی و ... که در سامانه حوزه تربیت‌بدنی و سلامت وزارت آموزش‌وپرورش و کانال‌های مرتبط در شبکه آموزشی دانش آموز (شاد) درج ‌شده است، توصیه می‌گردد.

6- ضمن افزایش فعالیت‌های حرکتی در مدارس و تأکید برافزایش تحرک در محله و منزل، در پایگاه تغذیه سالم مدرسه و در منزل، محیط تغذیه‌ای سالمی برای کنترل کالری موردنیاز دانش‌آموزان فراهم آید.

7 - در عنوان نمودن اثرات منفی وزن اضافی و چاقی نباید به‌گونه‌ای افراط شود که به تأثیرگذاری منفی روحی دانش آموزان دارای اضافه‌وزن و چاق بیانجامد. جمعیت هدف ما تمامی دانش آموزان مدرسه اعم از افراد لاغر، دارای وزن طبیعی، وزن اضافی و چاق است که ‌بایست مورد آموزش، مشاوره و حمایت قرار گیرند.

8- با توجه به شیوع ویروس کرونا و احتمال عدم بازگشایی مدارس در برخی از استان‌ها و شهرهای کشور اجرای پروژه کنترل وزن در دانش آموزان با همکاری معلمان، والدین و دانش‌آموزان و پیگیری از طریق سامانه شاد و فضای مجازی مطابق دستورالعمل امکان‌پذیر خواهد بود.

9- این پروژه با همکاری عوامل مدرسه (مدیران، معاونان، دبیران، آموزگاران و مراقبین سلامت مدارس) انجام‌پذیر است، از اجرای آن به‌صورت برون‌سپاری خودداری گردد.

10- تعیین شاخص توده بدنی دانش آموزان در مرحله اولیه یا پیش‌آزمون حداکثر تا 15 آبان ماه صورت می‌گیرد و دانش آموزان دارای اضافه‌وزن و چاق شناسایی می‌شوند. سپس با آموزش، مشاوره و حمایت با همکاری خانه و مدرسه، دانش آموزان وزن خویش را مدیریت می‌کنند و پس از آزمون مرحله ثانویه، تغییرات شاخص توده بدنی تعیین و تحلیل می‌گردد.

11- منابع موردنیاز اجرای این پروژه از اعتبارات معاونت تربیت‌بدنی و سلامت تأمین خواهد شد و دریافت هرگونه هزینه از دانش آموزان با هر عنوانی ممنوع است.