انتقاد از تصمیم جدید بانک مرکزی درباره انتقال پول


به گزارشافکارنیوزبه نقل از اقتصاد ایران آنلاین، روز گذشته اعلام شد بانک مرکزی به دلیل کاهش ترافیک شبکه الکترونیکی خود، مبالغی که خریداران در فروشگاه ها از طریق کارت پرداخت می کنند را با دو ساعت تاخیر به حساب فروشنده واریز می‌کند. هر چند در ابتدا مدیران بانک مرکزی این بخشنامه را امری تکنیکی دانستند که ارتباطی با آحاد مردم ندارد، اما در نهایت اعلام کردند که به دلیل کاهش کندی شبکه چنین تصمیمی گرفته‌اند. هر چند از نظر معاون بانک مرکزی این مساله تکنیکی است، اما ایرج ندیمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، به شدت با چنین عقیده‌ای مخالف است و به تهران امروز می‌گوید: «مگر می‌شود با سرمایه مردم سر و کار داشت و به آنها گفت، نگران نباشند. شبکه بانکی باید اعتماد را در مشتریان تقویت کند، نه اینکه آن را با تصمیم‌های کارشناسی نشده از بین ببرد.»

کارت به کارت، مانند سابق
هر چند در ابتدا گفته شد نقل و انتقال پول از طریق کارت به کارت هم با همین وضعیت روبه‌روست، اما ناصر حکیمی مدیر کل نظام‌های پرداخت بانک مرکزی با رد این ادعای یکی از خبرگزاری‌ها سعی کرده از خود و بانک مرکزی دفاع کند و با بیان اینکه پرداخت پول از طریق خودپرداز‌ها به صورت آنی انجام می‌شود، تاکید کرده‌است: «این روش تنها در پایانه‌های فروشگاهی(pos) رخ می‌دهد و مبالغ هر دو ساعت یک بار به حساب فروشنده پرداخت می‌شود.» ناصر حکیمی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، ادعا کرده‌است: «بانک مرکزی تنها در این خصوص بخشنامه ای تکنیکی صادر کرده بود که این بخشنامه ارتباطی به آحاد مردم ندارد.»

این مقام مسئول در بانک مرکزی مدعی‌است: «این بخشنامه برای مدیریت ترافیک شبکه صادر شده است که بر اساس آن فروشگاه‌ها برای انتقال پول باید مدت زمان دو ساعته را رعایت کنند. فروشگاه ها تاکنون در لحظه خرید از پایانه های فروش، وجوه را به حساب انتقال می دادند که این امر منجر به بار ترافیکی در شبکه شده بود.»

به گفته مدیر کل نظام‌های پرداخت بانک مرکزی، برای جلوگیری از مشکل سرعت پایین شبکه، بانک مرکزی بخشنامه ای را صادر کرده که فروشندگان هر دو ساعت یک بار باید کار نقل و انتقال را انجام دهند. در واقع اعلام کردیم که پس از آنکه تراکنش انجام شد دستگاه رسید را صادر و خرید انجام می‌شود و پس از آن هر دو ساعت یک بار تمامی خرید‌ها تجمیع شده و به حساب فروشنده واریز می‌شود و تنها تغییری که انجام شده همین است.

از سوی دیگر، مدیر امور فن‌آوری اطلاعات بانک مسکن با بیان اینکه انتقال وجه از دستگاههای ATM، اینترنت و داخل شعب، آنی است گفت: «تنها موضوع جدید این است که تسویه خرید از کارت‌خوان فروشگاه‌ها برای فروشنده دو ساعت طول می‌کشد.» ساسان شیردل در گفت‌وگو با فارس در خصوص شبهه ایجاد شده در خصوص انتقال آنی‌ کارت به کارت‌ پول می‌گوید: «انتقال وجه هر بانکی در شبکه پایانه‌‌های فروشگاهی خود آن بانک انجام می شد و در حال حاضر هم وجود دارد. این موضوع به این معنی است که بر روی دستگاه‌های کارت‌خوان فروشگاهی نمی‌توانید از حساب بانک مسکن به حسابی غیر از این بانک، پول واریز کنید.»

کاهش اعتماد مردم به سیستم بانکی
«بهتر بود بانک مرکزی توضیح می‌داد چگونه می‌خواهد این نگرانی که در بین مشتریان شبکه بانکی به وجود آمده است را برطرف کند.» ایرج ندیمی نماینده مردم لاهیچان در مجلس و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس، درخصوص اقدام اخیر بانک مرکزی به تهران‌امروز می‌گوید: «ما و مردم از شبکه بانکی توقعاتی داریم که باید برآورده شود. اولین توقع هم این است که تصمیم‌ها قبل از اجرایی شدن، کاملا کارشناسی شود. به علاوه اینکه، همه بانک ها در هر کاری ابتدا به این فکر می‌کنند که چگونه به سپرده‌گذار خود اطمینان بیشتری بدهند؛ نه اینکه به دلیل کندی سیستم سخت‌افزاری اطمیمان را در مردم کاهش دهند.»

ندیمی معتقد است، عدم واریز آنی پول به حساب فروشندگان باعثایجاد محدودیت و کاهش اعتماد سرمایه گذاری را در پی دارد. او اضافه می کند: «در تمام این مدت سعی شده تا فروشندگان و کاسب‌های ما به جای دریافت پول نقد، از این پایانه‌های فروش استفاده کنند، حالا با این تصمیم نابه‌جا همه فرهنگ‌سازی انجام شده، زیر سوال رفته است. در واقع معتقدم اقدام اخیر محل نگرانی است و با تایید مشتریان سیستم بانکی همراه نخواهد بود. چرا که به طور طبیعی مردم انتظار دارند که وجوه خود را به طور سریع و آنی انتقال دهند و این دست از اقدامات اعتماد و تمایل مردم به استفاده از بانک ها را کم می کند و سپرده گذاری نیز در این راستا کم می شود.»

این نماینده مجلس، با ذکر اینکه منتظر پاسخگویی مدیران ارشد سیستم بانکی کشور است، از ۳ سوالی که پس از این اقدام به وجود آمده، می‌گوید: «اول اینکه، اگر این سیستم مناسب است، چرا تاکنون اجرا نشده است؟ دوم اینکه، در کجای دنیا این سیستم معمول است؟ و اگر جواب مثبت است، چرا ما باید خودمان را با ضعف‌های دنیا و نه با نقاط قوت آن هماهنگ کنیم؟»

ندیمی دلیل اصلی مخالفت خود را گپ دو ساعته‌ای می‌داند که پول به حساب فروشنده وارد نمی‌شود؛ بخصوص برای مشاعل و خدماتی که هر تراکنش آنها، رقم قابل توجهی است.

اما از آن سو، ناصر حکیمی در پاسخ به همه این انتقادها می‌گوید: «دلیل این تصمیم آن بوده که پیش از این زمانی که کارت روی دستگاه کارت خوان کشیده می‌شد، باید همان لحظه پول باید به حساب فروشنده واریز می‌شد و این در مقاطع پر ترافیک موجب کندی شبکه می‌شد. اما حالا وقتی سیستم اعلام می‌کند که پول از حساب خریدار کسر شده پس از آن عملیات واریز انجام می‌شود؛ تاکنون براساس سیستم غیر استاندارد عمل می‌شد اما از این به بعد تراکنش‌ها تجمیع شده و هر دو ساعت یک بار به حساب فروشنده واریز می‌شود؛ این امر موجب کاهش ۵۰ درصدی ترافیک می‌شود.»

اما عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در واکنش به این ادعا می‌گوید: «به نظر می رسد تشتت عجیبی بر بانک مرکزی و مسئولان آن خیمه افکنده و هر لحظه تصمیمات محیر العقولی می گیرند که هیچ توجیه منطقی و علمی ندارد و با این دست از اقدامات به نظر می رسد باید به مرور به سیستم مدیریت پولی قبل از تاریخ انسان برگردیم.» ایرج ندیمی ادامه می‌دهد: «با توجه به اینکه بانک مرکزی به دلایل متعددی در شرایط حاضر برای ارائه پول نقد موانع و محدودیت هایی ایجاد کرده انتظارمی رود در مورد انتقال بانکی و وجوه از کارت به کارت محدودیت گذاشته نشود. به طور طبیعی انتظار می‌رود در راستای مسائل پولشویی، منشا پول، خالی کردن بانک ها و بسیاری مسائل از این دست انتقال پول نقد به دلایلی که به نفع مشتری است، دارای ضوابط و محدودیت هایی باشد، اما انتقال وجه از کارت به کارت با تاخیر توجیه نداشته و رفتار تعریف شده ای نیست و باید اصلاح شود.» به اعتقاد این نماینده مجلس، این دست از تصمیمات بی پایه و اساس در خارج از بانک نیز تبعات جدی در پی دارد چرا که نقدنیگی را نمی توان مدیریت کرد و هدایت بازار پولی مشکل می شود. بانک مرکزی به تبعات تصمیمات خود واقف باشد و رفتار عقلایی را در پیش گرفت. چرا که رفتارهایی که خلق الساعه و ناگهانی گرفته می شود برای اقتصاد کشور مضر است.

باید منتظر توضیح بهمنی ماند
از سوي ديگر، عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس در واکنش به خبر توقف انتقال آنی کارت به کارت پول گفت: پیش از شنیدن توضیحات رئیس کل بانک مرکزی در خصوص دلیل اتخاذ این تصمیم نباید درباره آن قضاوت کرد. احمد توکلی در گفت و گو با خانه ملت در واکنش به خبر توقف انتقال آنی کارت به کارت پول گفت: باید دلایل این موضوع از رئیس بانک مرکزی پرسیده شده و بعد در خصوص ابعاد مختلف آن اظهار نظر شود. پیش از شنیدن دلالی رئیس کل بانک مرکزی در این خصوص و ریشه اتخاذ این تصمیم از جانب بانک مرکزی نمی توان در خصوص آن اظهار نظر کرد چرا که ممکن است این اقدام تحت تاثیر فضای خاصی یا تخلفی در این سیستم موجود صورت گرفته باشد. توكلي اضافه كرد: پیش از شنیدن توضیحات رئیس کل بانک مرکزی در خصوص دلیل اتخاذ این تصمیم نباید در خصوص آن قضاوت کرد و اگر لازم شود که مسئله در کمیسیون های اقتصادی مجلس بررسی شود ابتدای امر باید توضیحات رئیس کل بانک مرکزی در این خصوص شنیده شود.