خیابان فردوسی تهران درروزهای آغازین آذر تفاوت زیادی را با آذر سال قبل تجربه می کند. سال گذشته در این زمان، تشدید تحریم ها و ناتوانی بانکمرکزی در کنترل نوسانات، ارزش ریال در سراشیبی سقوط قرار گرفته بود. ارز در بازار کم بود و آینده بازار مبهم.
به گزارشافکارنیوز، در یک دوره زمانی ۲۰ ساله، تحریمهای آمریکا علیه ایران، تأثیرات مختلف و مهمی بر هر دو طرف به جا گذاشته است. با توافق هسته ای ایران و ۶کشور جهان، قیمت دلار تا ۲۹۰۰کاهش یافت. توافق هسته ای توانست ارزش ریال را ۱۰۰تومان افزایش دهد. این توافق در طی ۶ماهه آینده ۸میلیارد دلار برای ایران می ارزد.
یکی از بندهای این توافق، عدم تصویب تحریم ها جدید و یا افزایش تحریم های نفتی است. براساس تحریم های موجود خریداران نفت ایران، هر ۶ماه باید رقم قابل توجهی از خرید نفت از ایران را کاهش دهند. با توافق هسته ای اخیر گرچه فروش نفت ایران زیادتر نمی شود اما بیش از این کاهش نخواهد یافت. همچنین کنگره آمریکا که قصد داشت با تحریم های جدید واردات نفت ایران را به صفر برساند، تصویب این تحریم ها را معلق می کند.
تحریم نفتی اما بیش از آنکه به ضرر ایران تمام شود برای اروپایی ها صدمات قابل توجهی داشت. سفیر آلمان در تهران خود به این موضوع اعتراف کرده است. قبل از تحریم ها اروپا در حدود ۲۰ در صد از صادرات نفت ایران را خریداری می‌کرد. یونان وابستگی زیادی به نفت ایران داشت به گونه ای که حدود یک سوم نفت وارداتیش را از ایران تامین می‌کرد.
ایتالیا و اسپانیا هر کدام کمی بیش از ۱۰ در صد از نفت خود را از ایران تهیه می‌کردند. چین، که بیش از یک پنجم نفت ایران را می‌خرید، نقش کلیدی در این زمینه داشت. چین البته توانست از تحریم ها استفاده کند و با استفاده از پول های بلوکه شده ایران در داخل ایران سرمایه گذاری کند و سود هنگفتی را با چانه زنی های گسترده به دست آورد. کشورهای چین، هند، ژاپن و کره جنوبی، که واردکنندگان عمده نفت خام از ایران هستند، طی ماه‌های ژانویه تا ژوئن سال جاری، خرید نفت خود از ایران را به میزان یک پنجم کاهش دادند و این در حالی بود که قرار بود این میزان با تصویب تحریم های جدید کنگره افزایش
یابد.
اقدام این چهار کشور، که بخش عمده نفت صادراتی ایران را خریداری می‌کنند، ناشی از تحریم‌هایی است که ایالات متحده و کشورهای اروپایی علیه برنامه‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی به اجرا گذاشته‌اند.
بخشی از این توافق تسهیل فروش نفت ایران با لغو تحریم فلزات گرانبها و تعلیق بیمه نفتکش ها است. تحریم فروش نفت در برابر طلا و فلزات گرانبها معلق شده است و این یعنی ایران می تواند در برابر فروش نفت خود طلا دریافت کند و از آن طلا برای خرید کالاهای دیگر هزینه کند. همچنین تحریم بیمه نفتکش ها به حالت تعلیق درآمده است. تحریم بیمه نفتکش ها در مدت اخیر فروش نفت را به برخی از کشورها با مشکل روبرو کرده بود. این تحریم‌ها علاوه بر توقف خرید نفت ایران توسط کشورهای عضو اتحادیه اروپا، باعثشده بود تا بیمه نفتکش‌های حامل نفت صادراتی ایران نیز با مشکلاتی مواجه شود. لغو تحریم بیمه
نفتکش‌ها احتمالا باعثافزایش صادرات نفت ایران به میزان روزانه ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار بشکه به ویژه به پالایشگاههای هندی خواهد شد.
اما آنچه دست ایران را می گیرد، آزاد کردن بخشی از پول های بلوکه شده است. تعهد شده است ۴میلیارد و ۲۰۰میلیون دلار از پول های بلوکه شده در خارج از کشور به ایران بازگردد. به علت تحریم ها مجموعا در حدود ۶۰میلیارد دلار از پول نفت ایران در حساب های چین، کره، ژاپن و هند بلوکه شده است. گفته می شود آمریکا در حال حاضر ۸میلیارد دلار دارایی بلوکه شده ایران را آزاد کرده است. با آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران، فضای تنفس جدیدی ایجاد شود.
همچنین به دانشجویان ایرانی مقیم خارج، اجازه داده می شود تا مستقیما به حساب بانک های خارجی پول منتقل کنند.
تعلیق تحریم پتروشیمی و خودروسازی یکی دیگر از توافقات است. پیش بینی میشود تعلیق این تحریم ها ۱.۵میلیارد دلار به صادرات این محصولات بیفزاید. همچنین تحریم علیه خودروسازی که واردات قطعات و مونتاژ صنایع خودروسازی را با مشکل روبرو کرده بود، تسهیل می شود.
برخی تحریم های هواپیمایی نیز معلق شده اند. درواقع تحریم بازرسی ایمنی و تعمیرات هواپیماهای ایرانی که به خاطر تحریم ها قادر نبودند قطعات یدکی خود را تامین کنند، تسهیل می شود. روحانی این وعده را داده است که به زودی تمامی تحریم ها برداشته خواهد شد. این درحالیست که اوباما تحقق لغو کامل تحریم ها را مشروط به عملکرد ایران دانسته است!
